Reklama

200 lat urszulanek w klasztorze we Wrocławiu

Dom między Uniwersytetem a Ossolineum

Niedziela Ogólnopolska 26/2011, str. 24-25

Archiwum Zgromadzenia

Klasztor Zgromadzenia Sióstr Urszulanek Unii Rzymskiej we Wrocławiu przy pl. Nankiera

Klasztor Zgromadzenia Sióstr Urszulanek Unii Rzymskiej we Wrocławiu przy pl. Nankiera

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Stary, zabytkowy klasztor przy pl. Nankiera 16 we Wrocławiu kojarzy się mieszkańcom miasta z urszulankami i prowadzonymi przez nie szkołami. W tym roku mija 200 lat, odkąd urszulanki zamieszkały w tych szacownych murach.

W trudach i radościach

Reklama

Urszulanki przebywają w tym miejscu już 200 lat, ale klasztor pamięta czasy o wiele dawniejsze, istnieje bowiem ponad 750 lat. Przez 550 lat to miejsce związane było z Zakonem Sióstr Klarysek, dla których klasztor ten ufundowała w 1257 r. księżna Anna, żona Henryka Pobożnego. W 1810 r. dekretem sekularyzacyjnym wydanym przez Fryderyka Wilhelma III konwent został zlikwidowany. Dekret ten oszczędził zakony nauczające oraz opiekujące się chorymi; wśród nich znalazł się Zakon św. Urszuli.
Historia pobytu urszulanek we Wrocławiu liczy 325 lat. Dwie pierwsze urszulanki przybyły do tego miasta jesienią 1686 r., by założyć nową fundację. Od początku ich losy splotły się z klasztorem klarysek. Tutaj bowiem urszulanki znalazły schronienie, zanim zamieszkały we własnym klasztorze, zatwierdzonym przez władze miejskie 12 kwietnia 1687 r. Siostry, podejmując starania o zatwierdzenie fundacji, zakupiły kilka budynków przy ul. Pokutniczej (dziś Łaciarskiej). Mogły w nich już zamieszkać w czerwcu 1687 r. Od razu też założyły bezpłatną szkołę elementarną dla ubogich dzieci z miasta i szkołę pensjonatową dla panienek z wyższych sfer. Zgromadzenie rozwijało się prężnie, szybko wzrastała liczba sióstr oraz dzieci uczęszczających do ich szkół. W zajmowanych przez urszulanki budynkach zaczęło brakować miejsca. W 1709 r. siostry zakupiły pałac Holsteinów przy ul. Szewskiej, gdzie przeniosły swój klasztor i szkoły. Jednak na skutek dekretu sekularyzacyjnego z 1810 r. zostały zmuszone przez władze miasta do opuszczenia pałacu Holsteinów i przeniesienia się do klasztoru klarysek. Nastąpiło to w dniach 24-25 czerwca 1811 r. W sierpniu tegoż roku w nowej siedzibie rozpoczęły działalność szkoły, a mury klasztorne, dotąd pełne ciszy i skupienia, wypełniły się ruchem i gwarem.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Wychowawcza misja

W XIX wieku do urszulańskich szkół we Wrocławiu uczęszczało rocznie 550-850 uczennic. Do roku 1878 szkoły te ukończyło ok. 10 tys. dzieci. Potem, na skutek represyjnej polityki Kulturkampfu, urszulanki opuściły Wrocław i do 1887 r. przebywały w Marsylii. Po powrocie do Wrocławia wznowiły działalność edukacyjną. Aż do II wojny światowej siostry kilkakrotnie przebudowywały i reorganizowały klasztor, dostosowując go do potrzeb szkół. W tym czasie ufundowały też kilka nowych klasztorów na terenie Prus (w Świdnicy, Lubomierzu, Raciborzu i Berlinie). A ponieważ w zgromadzeniu była zawsze grupa Polek, klasztor wrocławski dał także początek pierwszej polskiej fundacji urszulanek, która powstała w 1857 r.
II wojna światowa zmieniła bieg historii. W marcu 1940 r. urszulanki wrocławskie musiały zamknąć szkoły. W ich klasztorze przy pl. Rycerskim pozostał jedynie internat dla dziewcząt. Resztę pomieszczeń władze zajęły na mieszkania dla urzędników oraz starszych, samotnych pań, które wymagały opieki. Z czasem zaczęto też przysyłać do klasztoru sieroty wojenne. W pierwszych miesiącach 1945 r. rozpoczęły się bombardowania Wrocławia, w wyniku czego miasto zostało bardzo zniszczone. Uszkodzeniu uległ także urszulański klasztor, a kościół św. Klary został prawie całkowicie zburzony. Po kapitulacji Niemiec w mieście zaczęły się organizować polskie władze. Urszulanki wrocławskie zwróciły się wtedy o pomoc do Prowincji Polskiej Urszulanek, prosząc o przysłanie do ich klasztoru kilku sióstr. Po jakimś czasie urszulanki polskie zdecydowały się przyjąć zaproszenie od urszulanek wrocławskiego zgromadzenia. Pierwsza siostra Polka dojechała do Wrocławia w październiku 1945 r. W grudniu przybyły kolejne siostry i odtąd w klasztorze przy pl. Nankiera współpracowały razem dwie wspólnoty - niemiecka i polska. W roku szkolnym 1945/46 siostry otworzyły internat dla studentek, a od roku szkolnego 1946/47 ruszyła prywatna szkoła średnia dla polskich dziewcząt. Urszulanki niemieckie opuściły klasztor przy pl. Nankiera w 1947 r. I choć był to dla nich trudny moment, jednak pewną otuchę stanowiło to, że dom pozostał nadal w urszulańskich rękach. W dziejach starego monasteru rozpoczął się kolejny etap.

Pod wiatr historii

Przed nowym zgromadzeniem stanęły dwa zadania - odbudowa klasztoru i troska o rozwój szkoły. Prowadzenie szkoły, otwartej z wielkim entuzjazmem po zakończeniu wojny, w następnych latach napotykało liczne trudności. Od początku lat 50. ubiegłego wieku trzeba było zabiegać o to, by szkoła w ogóle mogła istnieć. W wyniku represyjnej polityki władz komunistycznych urszulanki polskie straciły w latach 1949-62 wszystkie placówki wychowawcze, z wyjątkiem liceum wrocławskiego. Co roku jednak siostry musiały starać się na nowo o prawa państwowe dla tej szkoły i o możliwość przeprowadzenia w niej matury. Mimo wielu trudności, uczennic w liceum nigdy nie brakowało, a urszulanki troszczyły się nie tylko o wysoki poziom nauczania, ale też o możliwość wszechstronnego rozwoju dziewcząt. Tak jest również dzisiaj, gdy można prowadzić szkoły już w zupełnie odmiennych warunkach. Obecnie przy pl. Nankiera działają dwie urszulańskie szkoły, gdyż obok liceum siostry otworzyły tu w 1999 r. gimnazjum.
Remont klasztoru natomiast odbywał się etapami. Systematycznie, co roku, odbudowywano bądź odnawiano kolejne pomieszczenia. W latach 1968-70 odrestaurowano wnętrze kościoła św. Klary, czyniąc go Mauzoleum Piastów. Obiekt ten dostępny jest dla zwiedzających. Wnętrze kościoła św. Jadwigi zostało odnowione w latach 80. i od tego czasu pełni on funkcję kościoła klasztornego i szkolnego. W 1993 r. urszulanki odzyskały część budynków zagrabionych wcześniej przez władze komunistyczne (1954) i stopniowo przystosowały je do zamieszkania przez studentki szkół wyższych.
200 lat pobytu urszulanek w klasztorze, który kryje w sobie tak przebogatą historię, to dla sióstr nie tylko powód do wdzięczności, ale też zobowiązanie, by pielęgnować pamięć o tym miejscu oraz kontynuować, na najwyższym poziomie, wychowawcze tradycje wrocławskich urszulanek.

2011-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Do wersji od lat istniejącej w naszej przestrzeni internetowej niezbędnika katolika, która każdego miesiąca inspiruje do modlitwy miliony katolików, dołączamy wersję papierową. Każdego miesiąca będziemy przygotowywać niewielki i poręczny modlitewnik, który dotrze do Państwa rąk razem z naszym tygodnikiem w ostatnią niedzielę każdego miesiąca.

CZYTAJ DALEJ

Exit poll: frekwencja w wyborach prezydenckich wyniosła 66,8 proc. - Ipsos

2025-05-18 21:10

[ TEMATY ]

wybory 2025

PAP/Łukasz Szeląg

Rafał Trzaskowski w I turze wyborów prezydenckich zwyciężył w 10 województwach, Karol Nawrocki w sześciu - wynika z sondażu exit poll przeprowadzonego przez Ipsos dla TVN24, Polsat News i TVP.
CZYTAJ DALEJ

Leon XIV o ekumenizmie i relacjach z innymi religiami

2025-05-19 09:50

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

Vatican Media

Leon XIV przyjął przedstawicieli niekatolickich Kościołów i wspólnot kościelnych, a także religii niechrześcijańskich, którzy wczoraj wzięli udział w inauguracji jego pontyfikatu. Podkreślił, że dążenie do widzialnej jedności chrześcijan, opartej na wierności Jezusowi, jest dla niego priorytetem. Zwracając się do niechrześcijan, przyznał, że religie mogą przyczynić się do pokoju, jeśli będą wolne od ideologicznych i politycznych uwarunkowań.

Zwracając się do przedstawicieli wyznań chrześcijańskich Leon XIV przypomniał, że jego wybór na Stolicę Piotrową zbiega się w czasie z 1700. rocznicą Soboru Nicejskiego, który wypracował wspólne dla wszystkich Kościołów wyznanie wiary. „Podążając drogą ku przywróceniu pełnej komunii między wszystkimi chrześcijanami, uznajemy, że jedność ta może być jedynie jednością w wierze – zastrzegł Papież. - Jako biskup Rzymu uważam za jeden z moich priorytetowych obowiązków dążenie do przywrócenia pełnej i widzialnej wspólnoty między wszystkimi, którzy wyznają tę samą wiarę w Boga Ojca i Syna, i Ducha Świętego”.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję