Reklama

Kościół

310. rocznica wykonania „Gorzkich żali”

W kościele pw. Trójcy Świętej w Mławie (diecezja płocka) 26 marca odbyły się obchody 310. rocznicy pierwszego wykonania „Gorzkich żali”. Z tej okazji nabożeństwu przewodniczył bp Szymon Stułkowski, który sprawował także Mszę św. w intencji ich twórcy - ks. Wawrzyńca Stanisława Benika. Uroczystą oprawę muzyczną wydarzenia zapewniła orkiestra symfoniczna i chóry młodzieżowe z Łodzi.

[ TEMATY ]

Gorzkie żale

Karol Porwich/Niedziela

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Z okazji 310. rocznicy wykonania w Mławie „Gorzkich żali” bp Szymon Stułkowski w kościele pw. Świętej Trójcy przewodniczył nabożeństwu i wygłosił kazanie pasyjne. Nabożeństwo miało uroczystą oprawę muzyczną. Orkiestra Oratoryjna i Chór Młodych Chrześcijan, Chóry Misericordiae Dei i Rebelove oraz soliści pod kierunkiem Tomasza Maciaszczyka zaprezentowali utwór „Gorzkie żale. Powrót do źródeł” (twórcami utworu są Tomasz Maciaszczyk i ks. Przemysław Góra).

Po nabożeństwie biskup płocki Szymon Stułkowski przewodniczył Mszy św. w intencji ks. Wawrzyńca Stanisława Benika (1674-1720), twórcy „Gorzkich żali”, który w latach 1713-1720 był proboszczem mławskiej parafii. W homilii zapytał uczestników Mszy św. czym różni się ich egzystencja od egzystencji człowieka, za którego się modlą, odpowiedział, że tym, iż on umarł dwa razy.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

- My mamy za sobą jedną śmierć - to jest nasz chrzest, on otwiera nam drogę do innych sakramentów. Chrzest, to zanurzenie w śmierć Chrystusa i nawrócenie do nowego życia. Od chrztu żyje w nas Duch Boży. Duch, który wskrzesił Jezusa z martwych, wskrzesi i nas, ale wcześniej będziemy musieli przejść drogą śmierci. Wskrzeszenie ze śmierci nastąpi, gdy Jezus przyjdzie powtórnie. Dzięki chrztowi możemy patrzeć oczami wiary – zaznaczył duchowny.

Reklama

Biskup płocki przypomniał, że ks. Benik, twórca „Gorzkich żali” żył tylko 46 lat. Miał za sobą jedynie 17 lat kapłaństwa, a od tak dawna wciąż śpiewa się w kościołach „Gorzkie żale”, owoc jego duchowości. Nabożeństwo to należy do form pobożności ludowej, ale obecnie prezentuje się je w nowej odsłonie, z chórem, orkiestrą. Dzięki temu może się podobać także ludziom młodym.

Podziel się cytatem

Hierarcha odwołał się też do poznańskich Akademickich Gorzkich Żali, przedsięwzięcia, w którym ostatnio uczestniczyło 800 osób, zwłaszcza młodych. Oprawę muzyczną zapewniają wybitni, znani muzycy, którzy zabiegają o udział w tym wydarzeniu. - To jest wyzwanie, żeby skarby naszej tradycji pokazać młodym, tak, aby je zrozumieli, przyjęli i uczynili swoimi – podkreślił kaznodzieja.

Bp Stułkowski przypomniał także postać ks. Honoriusza Kowalczyka OP, pochodzącego z okolic Mławy którego znał przed laty. Ks. Kowalczyk w 1983 roku zginął w niewyjaśnionych okolicznościach, mając 48 lat. Wiadomo, że inwigilował go IV Departament Służby Bezpieczeństwa w Poznaniu. Biskup zacytował słowa zmarłego kapłana: „Od kapłana wymaga się wiele: żeby był oratorem na ambonie, wokalistą przy ołtarzu, psychologiem w konfesjonale, pedagogiem w sali katechetycznej A może ma być on tylko pasterzem, dobrym pasterzem, który życie swoje oddaje za swoje owce”.

Po Mszy św. uroczystości przeniosły się na cmentarz parafialny, gdzie złożono kwiaty przy krypcie, w której jest pochowany ks. W.S. Benik.

Gospodarzem rocznicowej uroczystości był ks. kan. Sławomir Krasiński, proboszcz parafii pw. św. Stanisława BM, którego świątynią parafialną jest kościół pw. Świętej Trójcy w Mławie.

***

Reklama

Ks. Wawrzyniec Stanisław Benik (ur. 1674) był księdzem w Zgromadzeniu Księży Misjonarzy św Wincentego a Paulo. To twórca i pierwszy wydawca „Gorzkich żali”, wydanych przez niego w Warszawie w roku 1707, w czasie gdy pracował w warszawskim domu zgromadzenia, pod tytułem „Snopek mirry z Ogrodu Gethsemańskiego, albo żałosne Gorzkiej Męki Syna Bożego wspominanie”. W czerwcu 1712 roku ks. Benik przybył do parafii mławskiej jako jeden z czterech misjonarzy, w ramach fundacji w Mławie przez biskupa Seweryna Szczukę domu zakonnego. W grudniu tego samego roku został wyznaczony na superiora domu mławskiego, a 19 stycznia 1713 roku mianowany przez biskupa płockiego Ludwika Bartłomieja Załuskiego - proboszczem mławskim.

Ks. Benik odbudował zniszczony przez pożar kościół parafialny Świętej Trójcy, podjął prace remontowe w kościele św. Wawrzyńca (na cmentarzu). Probostwo w Mławie sprawował do śmierci w roku 1720. Zmarł 23 kwietnia 1720 roku w Mławie, został pochowany w krypcie kościoła pw. św. Wawrzyńca na cmentarzu parafialnym w Mławie.

„Gorzkie żale” są arcydziełem literatury polskiej i „skarbem polskiej duchowości”. Jest to popularna modlitwa i literackie arcydzieło poety i teologa. Z powołania i funkcji ks. Benik był duszpasterzem, a nie poetą i być może dlatego jego nazwisko nie pojawiło się na karcie tytułowej „Gorzkich żalów”. Stało się to dopiero po pewnym czasie. Nabożeństwo „Gorzkich żali” przyniosło ks. Benikowi wieczną pamięć w Mławie i w Polsce.

Podziel się cytatem

Decyzją Rady Miasta Mława rok 2020 był w mieście Rokiem ks. Wawrzyńca Stanisława Benika. Z wnioskiem o ustanowienie takiego patrona zwróciło się do przewodniczącego rady Towarzystwo Miłośników Tekli Bądarzewskiej.

2023-03-27 12:13

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Gorzkie Żale to od ponad trzech wieków jedno z najpopularniejszych nabożeństw pasyjnych w Polsce

[ TEMATY ]

Gorzkie żale

Grób Pański

Karol Porwich/Niedziela

Adoracja przy Ciemnicy czy Grobie Pańskim to ostatnie szanse na wyśpiewanie Gorzkich Żali. To polskie nabożeństwo powstałe w 1707 r. wciąż cieszy się dużą popularnością. Tekst i melodia Gorzkich Żali pomagają wiernym kontemplować mękę Jezusa i towarzyszyć Mu, jak Maryja.

Autorem tekstu i struktury Gorzkich Żali jest ks. Wawrzyniec Benik ze zgromadzenia księży misjonarzy świętego Wincentego à Paulo. Pierwszy raz to pasyjne nabożeństwo wyśpiewało Bractwo Świętego Rocha w 13 marca 1707 r. w warszawskim kościele Świętego Krzyża i w szybkim tempie zyskało popularność w Warszawie, a potem w całej Polsce.
CZYTAJ DALEJ

Nie bądźmy prorokami zagłady

2025-01-28 13:49

Niedziela Ogólnopolska 5/2025, str. 24-29

[ TEMATY ]

wywiad

Abp Adrian Galbas

Foto Gość

„Kościół nie ma dziś łatwo, ale to nas, katolików, ma mobilizować nie do kapitulacji, ale do śmiałości, a jeszcze bardziej do świętości”. Arcybiskup Adrian Galbas, metropolita warszawski, w rozmowie z Niedzielą mówi o szansach na pojednanie Polaków, katolikach w polityce i konieczności dialogu z niewierzącymi.

Ks. Jarosław Grabowski: Społeczeństwo jest podzielone, rodziny są skłócone... Jesteśmy skazani na powtórkę z historii czy jednak pojednanie jest możliwe? Jaką rolę powinien odegrać w tym Kościół? Abp Adrian Galbas: Oczywiście, że pojednanie jest możliwe. Nigdy nie powinniśmy przestać w to wątpić. Ono nie oznacza, że nagle wszyscy na wszystko będą mieli jeden pogląd, ale gdy będziemy rozumieli różnicę poglądów, będziemy się szanowali i przyznawali sobie wzajemnie prawo do ich wyznawania, byle tylko nie wyrządzały drugiemu szkody. Jeśli Ksiądz pyta o rolę Kościoła, to chyba nikt bardziej niż Kościół nie jest dziś zdolny do tego, by być pomocą w takim procesie pojednania. Umiał to zrobić w przeszłości, musi próbować i teraz, nawet gdyby się wydawało, że te wysiłki są mało skuteczne.
CZYTAJ DALEJ

Dziś uderza i ujmuje gorliwość Maryi i Józefa

2025-01-30 06:57

[ TEMATY ]

rozważania

O. prof. Zdzisław Kijas

Adobe Stock

2 lutego Kościół obchodzi święto Ofiarowania Pańskiego. Chce w ten sposób przeżyć na nowo wszystko to, co miało miejsce w świątyni jerozolimskiej, kiedy Maryja z Józefem ofiarowali Jezusa Bogu Ojcu.

„Gdy upłynęły dni ich oczyszczenia według Prawa Mojżeszowego, Rodzice przynieśli Je do Jerozolimy, aby Je przedstawić Panu. Tak bowiem jest napisane w Prawie Pańskim: Każde pierworodne dziecko płci męskiej będzie poświęcone Panu. Mieli również złożyć w ofierze parę synogarlic albo dwa młode gołębie, zgodnie z przepisem Prawa Pańskiego. A żył w Jerozolimie człowiek, imieniem Symeon. Był to człowiek prawy i pobożny, wyczekiwał pociechy Izraela, a Duch Święty spoczywał na nim. Jemu Duch Święty objawił, że nie ujrzy śmierci, aż zobaczy Mesjasza Pańskiego. Za natchnieniem więc Ducha przyszedł do świątyni. A gdy Rodzice wnosili Dzieciątko Jezus, aby postąpić z Nim według zwyczaju Prawa, on wziął Je w objęcia, błogosławił Boga i mówił: «Teraz, o Władco, pozwól odejść słudze Twemu w pokoju, według Twojego słowa. Bo moje oczy ujrzały Twoje zbawienie, któreś przygotował wobec wszystkich narodów: światło na oświecenie pogan i chwałę ludu Twego, Izraela»”. A Jego ojciec i Matka dziwili się temu, co o Nim mówiono. Symeon zaś błogosławił Ich i rzekł do Maryi, Matki Jego: «Oto Ten przeznaczony jest na upadek i na powstanie wielu w Izraelu, i na znak, któremu sprzeciwiać się będą. A Twoją duszę miecz przeniknie, aby na jaw wyszły zamysły serc wielu». Była tam również prorokini Anna, córka Fanuela z pokolenia Asera, bardzo podeszła w latach. Od swego panieństwa siedem lat żyła z mężem i pozostała wdową. Liczyła już osiemdziesiąty czwarty rok życia. Nie rozstawała się ze świątynią, służąc Bogu w postach i modlitwach dniem i nocą. Przyszedłszy w tej właśnie chwili, sławiła Boga i mówiła o Nim wszystkim, którzy oczekiwali wyzwolenia Jerozolimy. A gdy wypełnili wszystko według Prawa Pańskiego, wrócili do Galilei, do swego miasta – Nazaret. Dziecię zaś rosło i nabierało mocy, napełniając się mądrością, a łaska Boża spoczywała na Nim”.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję