Reklama

Z notatnika kieleckiej rencistki

Co łączy Święty Krzyż z Kielcami?

Pielgrzymkowy Rajd Świętokrzyski zorganizowano w tym roku po raz 5., planując na 25 września jego mały jubileusz. Uczestnicy marszu kończyli wybraną trasę w klasztorze na Świętym Krzyżu. Czy jest coś, co łączy to szczególne miejsce Gór Świętokrzyskich ze stolicą regionu?

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kielce weszły do historii wraz z wybudowaniem kościoła św. Wojciecha, pierwotnie modrzewiowego. Fakt jego ufundowania (bez względu na to, czy historycy ustalą datę jego postawienia na lata 1086-89, czy na przełom XI/XII w.) dowodzi, że w owych czasach musiało tu istnieć silne centrum osadnicze, w którym była taka liczba ludzi ochrzczonych, jaka uzasadniała potrzebę zbudowania świątyni. Fundacja niewątpliwie była książęca, gdyż pierwotnie Kielce i dobra okoliczne należały do księcia. Ta sytuacja majątkowa zmieniła się w wyniku postępującej chrystianizacji kraju, kiedy to benedyktyni objęli swoją działalnością misyjną także Łysogóry.
W latach 1102-38 ich klasztor stanął na Łyśćcu. Do przyklasztornego kościoła Trójcy Świętej trafiły w 1136 r. relikwie w formie pięciu cząstek Drzewa Krzyża Świętego. Od nich właśnie górę z klasztorem zaczęto nazywać Świętym Krzyżem, a miano to rozciągnięto na góry, region i wreszcie - w dobie współczesnej - na województwo. Klasztor i kościół na Łyścu stały się miejscem pielgrzymek ogólnonarodowych, jedynym w Polsce do czasu, w którym tę funkcję przejęła Jasna Góra. Szczególnym nabożeństwem darzyli Święty Krzyż Jagiellonowie.
Być może, chcąc wspomóc działalność misyjną benedyktynów, książęta - zawiadujący dobrami świętokrzyskimi - przekazali na własność Kielce i okolice biskupom krakowskim. Pozostaje zagadką dokładna data tego nadania. Czy aktu dopełnił Bolesław III Krzywousty (1086-1138), czy też Kazimierz II Sprawiedliwy (ok. 1138-94), który odziedziczył ziemię wiślicką? Historycy odnaleźli w źródłach datę śmierci biskupa krakowskiego Radosta, który w 1142 r. zmarł w podległych już sobie włościach w Kielcach. Pozwala to przypuszczać, że książęce nadanie dóbr biskupom krakowskim było wcześniejsze od wymienionej daty. Z tego też względu fundację opactwa na Świętym Krzyżu ustalono na 1. poł. XII w., z nadania Bolesława Krzywoustego. Niekiedy można spotkać się z sugestią, że klasztor benedyktyński na Łyśćcu ufundował znacznie wcześniej, bo w 1006 r. Bolesław Chrobry (967-1025), jednak historycy nic pewnego na ten temat nie stwierdzili.
Pewną ciekawostkę może stanowić fakt, że wspomniany bp Radost zmarł we dworze usytuowanym w miejscu, w którym dziś podziwiamy w Kielcach pałacyk Tomasza Zielińskiego. Wokół dworu powstawały zabudowania folwarczne, dzięki którym folwark biskupi rozrastał się w kierunku południowo-zachodnim, poszerzając tym samym granice miasta. Następcy bp. Radosta zarządzali tymi dobrami już w czasie, kiedy funkcje parafialne kościoła św. Wojciecha przejęła kolegiata Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, ufundowana w 1171 r. przez biskupa krakowskiego Gedkę (lub Gedeona). Fakt ten opisał w XV w. historyk Jan Długosz i jego kroniki muszą w tym względzie zastąpić dokument fundacyjny, który nie zachował się lub nie był sporządzony. Mógł też zostać zniszczony w 1243 r. podczas najazdu na miasto Konrada Mazowieckiego, prowadzącego wówczas walkę o tron krakowski z Bolesławem Wstydliwym. Opozycja rycerska, pod wodzą Bolesława, jeszcze w tym samym roku zadała księciu mazowieckiemu i jego zięciowi klęskę pod Suchodołem, w pobliżu Jędrzejowa. Konrad chyba nie mógł więc dokonać najazdu na Kielce w roku 1244, jak to podają współcześnie autorzy jednej z historycznych publikacji o naszym mieście.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Jak wygląda moja modlitwa?

[ TEMATY ]

homilia

rozważania

Karol Porwich/Niedziela

Rozważania do Ewangelii Mt 7, 15-20.

Środa, 26 czerwca. Dzień powszedni albo wspomnienie św. Zygmunta Gorazdowskiego, prezbitera

CZYTAJ DALEJ

Bp Jezierski wydał edykt ws. procesu beatyfikacyjnego "doktor Oli"

2024-06-25 12:43

[ TEMATY ]

Aleksandra Gabrysiak

Adobe Stock

Edykt zawiadamiający o inicjatywie rozpoczęcia procesu beatyfikacyjnego lek. med. Aleksandry Gabrysiak - „doktor Oli” - wydał biskup elbląski Jacek Jezierski. Wcześniej nihil obstat na prowadzenie procesu udzieliła Dykasteria Spraw Kanonizacyjnych. Pozytywną opinię wyraziła również Konferencja Episkopatu Polski.

Bp Jezierski w swoim edykcie przypomina sylwetkę "doktor Oli" - Aleksandry Gabrysiak - świeckiej konsekrowanej, lekarki, opiekunki chorych, działaczki społecznej a także adopcyjnej matki, zamordowanej wraz z córką przez jedną z osób, której udzieliła wsparcia.

CZYTAJ DALEJ

Komisja nadzwyczajna debatowała nad projektem ustawy o dekryminalizacji aborcji

2024-06-26 07:29

[ TEMATY ]

aborcja

PAP/Tomasz Gzell

Warszawa, 25.06.2024. Posiedzenie sejmowej Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących prawa do przerywania ciąży

Warszawa, 25.06.2024. Posiedzenie sejmowej Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących prawa do przerywania ciąży

Debata nad projektem nowelizacji Kodeksu karnego dotyczącej dekryminalizacji aborcji odbyła się we wtorek na posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących prawa do przerywania ciąży.

Praca nad poprawkami w projekcie ustawy, wraz z autopoprawkami złożonymi przez Lewicę, które obejmują częściową depenalizację i dekryminalizację czynów związanych z aborcją, trwała ponad półtorej godziny.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję