Reklama

Niedziela Kielecka

Św. Bartłomiej i Ekspedyt

Stojący na zboczu wzgórza niepozorny, mały kościół kryje w sobie prawdziwe dzieła sztuki. Do najpiękniejszych należy pomnik Dembińskich znajdujący się po północnej stronie kościoła. Jego wyglądem zachwycał się ks. Wiśniewski, który pomnik Dembińskich, ozdobiony bogatą armaturą z gipsu, przed stu laty tak opisał: „Nad tablicą jakby dobywające się płomienie, nad którymi Anioł z trąbą w prawej ręce, lewą wskazujący ku górze, zdaje się przypominać sąd Boży. Pod spodem tablicy trupia głowa, a pod nią herb Dembińskich”. Takie skarby kryje w sobie kościół św. Bartłomieja w Czaplach Wielkich

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Według informacji historycznych, ok. 1345 r. w Czaplach stał drewniany, kryty gontem kościółek pw. Bożego Ciała. Kościół ten nie przetrwał do naszych czasów, miał spłonąć po jednym z wieczornych nabożeństw od pozostawionej palącej się świecy. Ks. Wiśniewski w swoim dziele opisującym kościoły diecezji kieleckiej notuje: „W 1440 r. stał w Czaplach Wielkich kościół drewniany ku czci Bożego Ciała Wzniesiony” – w tym czasie dziedzicami wsi byli Jakub Trepka herbu Topór. Nowa, murowana świątynia została wybudowana w 1523 r., o czym informuje kamienna płyta wmurowana w południową część kościelnych murów. Architekt budujący świątynię starał się jej nadać styl romański, wzorując się – jak pisze ks. Wiśniewski – na kościele w pobliskich Wysocicach. Podobnie jak tam, tak i w Czaplach Wielkich znajduje się charakterystyczna kwadratowa kościelna wieża (z 1868 r.) posiadająca romańskie okna, która w górnych kondygnacjach przechodzi w ośmiokąt. Do kościoła w 1884 r. dobudowano kruchtę. Wizytujący parafię ks. Wiśniewski pisze, że: „Dach gontem pokryty. Na nim znajduje się wieżyczka z sygnaturką, poświęconą w 1875 r. przez biskupa Kulińskiego”. Obecnie świątynia pokryta jest blachą.

Ożywić kult

Reklama

Kult św. Bartłomieja w przeszłości istniał, ale został zapomniany – mówi ks. proboszcz Jacek Wójcicki. – Przychodząc piętnaście lat temu do parafii, postanowiłem go ożywić. Oczywiście, nie jesteśmy w stanie wrócić do lat świetności kultu, ale staramy się czcić, jak możemy naszego głównego patrona – dodaje. „Zaadoptowałem” dwie pieśni kościelne, byśmy śpiewając je chwalili naszego patrona. Pieśni te śpiewamy nie tylko podczas odpustu ku czci św. Bartłomieja, ale także podczas innych uroczystości. O panującym wcześniej kulcie św. Bartłomieja świadczy fakt, że odpust nigdy nie był przenoszony na niedzielę, zawsze odbywał się w dniu święta patrona. Tak było i tak jest do dziś. – W tym dniu nasz kościół gromadzi wielką rzeszę wiernych, nie tylko z naszej parafii, ale także z okolicznych miejscowości. Po uroczystej Mszy św. odbywa się wystawienie Najświętszego Sakramentu, następnie procesja, w której biorą udział przedstawiciele wszystkich miejscowości z parafii. – Cieszy mnie to, że młodzież żeńska włącza się w świętowanie niosąc feretrony, małe dzieci sypią kwiaty, a starsze niosą poduszki eucharystyczne. Zawsze w procesji biorą udział niezawodni nasi druhowie strażacy z trzech okolicznych jednostek. Niosą baldachim, krzyż i sztandary. Nie trzeba nikogo namawiać czy zachęcać – mówi ks. proboszcz. Po procesji następuje ucałowanie relikwii św. Bartłomieja oraz odmawiana jest litania do świętego.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Święty z głównego ołtarza

Reklama

Obraz przedstawiający patrona znajduje się w ołtarzu głównym. Obecnie ołtarz jest w renowacji. – Wcześniej odnowione zostały boczne ołtarze. Przyszedł czas, by i główny odzyskał dawny blask – mówi ks. Jacek. Boczny ołtarz, poświęcony św. Janowi Nepomucenowi, został odnowiony dzięki dofinansowaniu z Małopolskiego Urzędu Marszałkowskiego. Na odnowienie kolejnego ołtarza pieniądze przeznaczył ks. kanonik Lucjan Słota, który pochodził z tych terenów. W tym roku w marcu parafia dostała dotację z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Do uzyskanej kwoty parafianie dołożyli wkład własny. Wszyscy czekają na dzień, w którym odnowiony ołtarz wróci na swoje miejsce. Obraz przedstawiający św. Bartłomieja pochodzi z 1865 r. Namalował go Wojciech Eliasz. Artysta namalował świętego w chwili jego męczeńskiej śmierci. Święty w pozycji stojącej z zawiązanymi z tyłu rękami, przy nim znajduje się trzech oprawców. Odwiedzający kościół blisko sto lat temu ks. Wiśniewski, opisując malowidło, dodaje, że na obrazie: „W dali widać wojsko uzbrojone w lance, przypatrujące się męczeństwu”. Dzisiaj już „wojska uzbrojonego w lance” nie można rozróżnić, może zobaczymy je, kiedy obraz wróci z renowacji? Św. Bartłomiej ma głowę uniesioną ku górze, tam też kieruje swój wzrok. Oprawca stojący po lewej stronie rozcina sztyletem skórę na piersi świętego, oddzierając ją jednocześnie lewą ręką, dwaj inni oprawcy po stronie prawej i za plecami świętego przytrzymują go za ręce. W kościele znajdują się relikwie św. Bartłomieja, są również relikwie Krzyża Świętego, pochodzące z kościoła Santa Croce, które abp. Wincentemu Teofilowi Chruściak-Popielowi podarował kard. Mieczysław Ledóchowski.

Święty Ekspedyt

Ciekawostką jest to, że w kościele znajduje się obraz mało znanego św. Ekspedyta. Rzadko się spotyka obrazy tego świętego w naszych kościołach. Św. Ekspedyt był w czasach Marka Aureliusza oficerem rzymskim. Podczas wojny z Markomanami, kiedy zapanowała straszliwa susza, wraz ze swoim XIII legionem, w którym większość stanowili chrześcijanie, modlił się o deszcz. Modły żołnierzy zostały wysłuchane, a burza, która się rozpętała, przyczyniła się do klęski przeciwników. Cesarz z wdzięczności za jawny dowód opieki Boskiej wydał edykt na pochwałę chrześcijan. Jednak religia chrześcijańska niedługo cieszyła się wolnością, kolejny cesarz Dioklecjan zacząłm prześladowanie wyznawców Jezusa. Ekspedyt nie wyrzekł się Chrystusa i wraz z pięcioma towarzyszami został zamęczony w 303 r. Artyści przedstawiają świętego jako żołnierza rzymskiego, w lewej ręce trzymającego palmę męczeństwa, a w prawej krzyż z napisem Hodie – Dziś. Nogą depcze kruka, z szarfą w dziobie, na której widnieje napis Cras – Jutro. Pomocy u tego świętego doznają wszyscy wzywający go z ufnością w ciężkich i trudnych sprawach: procesach, zarazach, powodziach itp. Pomaga w nawracaniu grzeszników, jednaniu zwaśnionych, łagodzi spory rodzinne.

Wierzą w siłę modlitwy

Ks. proboszcz w superlatywach wyraża się o parafianach, którzy nie tylko wspomagają finansowo remont kościoła, ale przede wszystkim traktują swoją świątynię, jako miejsce spotkania z Panem Bogiem. – Muszę potwierdzić, że wierzą w siłę modlitwy – mówi ks. proboszcz. – Przykład? Pierwszy z brzegu. Niedawno w parafii odbywało się święcenie pól. W tym dniu modliliśmy się w 18 miejscach naszej parafii – opowiada – to już taka nasza tradycja. Mieszkańcy poszczególnych wiosek, i przysiółków gromadzą się pod kapliczkami i krzyżami. Wspólnie z księdzem modlą się, odmawiając Litanię Loretańską, czy Litanię do Wszystkich Świętych. To okazja do ożywienia kultu Maryjnego, pokazania dzieciom i młodzieży, jak jeszcze niedawno w całej Polsce w maju gromadzili się ludzie, by modlić się do Maryi.

W podziemiach kościoła znajdują się trzy groby. W jednym z nich pod starą zakrystią został pochowany w 1682 r. proboszcz ks. Ignacy Zieleniecki. Drugi grób znajduje się przy wejściu głównym od strony południowej, a trzeci od strony północnej. W grobowcu od strony północnej pochowana została Zofia z Badenich-Popiel, która własnym kosztem wyremontowała chylący się ku upadkowi kościół, wystawiła również drewnianą plebanię, a także murem otoczyła przykościelny cmentarz.

2018-06-13 10:08

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

„Wybudujesz!”

Niedziela toruńska 29/2014

[ TEMATY ]

Kościół

parafia

GABRIELA SIKORA

Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i Świętych Aniołów Stróżów w Lidzbarku Welskim

Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i Świętych Aniołów Stróżów w Lidzbarku Welskim

W 23. roku istnienia parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i Świętych Aniołów Stróżów w Lidzbarku Welskim Pan Bóg pozwolił wiernym i duszpasterzom przeżywać radość konsekracji kościoła. Świątynia jest owocem wiary parafian, wieloletniego trudu i ofiar oraz cierpliwego oczekiwania na uwieńczenie wszystkich tych starań

Uroczystość poświęcenia kościoła i ołtarza odbyła się 29 czerwca o godz. 15. Konsekratorem i przewodniczącym ceremonii był biskup toruński Andrzej Suski. Mszę św. koncelebrowali proboszcz ks. kan. Marian Wiśniewski oraz licznie zaproszeni kapłani, wśród których byli również ci, co przed laty posługiwali w parafii, i ci, którzy z niej pochodzą. Eucharystia rozpoczęła się procesyjnym wejściem pocztów sztandarowych szkół lidzbarskich, Strzeleckiego Bractwa Kurkowego, Ochotniczej Straży Pożarnej i grup parafialnych oraz służby liturgicznej i duchowieństwa do nieoświetlonego i nieozdobionego kościoła. Ks. kan. Marian Wiśniewski przedstawił początki istnienia parafii, a następnie poprosił Księdza Biskupa o dokonanie konsekracji świątyni. W imieniu osób, które fizyczne pracowały przy budowie kościoła, głos zabrali Mariola i Michał Cander. Bp Andrzej Suski pobłogosławił wodę i pokropił nią wiernych oraz ściany kościoła i obnażony ołtarz, po czym nastąpiła Liturgia Słowa. Komentatorem poszczególnych części liturgii konsekracji był kleryk Piotr Śliwiński. W homilii bp Andrzej zwrócił szczególną uwagę na ołtarz – miejsce, na którym sprawowana jest Najświętsza Ofiara Jezusa Chrystusa. To właśnie na ołtarzu kapłański trud osiąga swój szczyt. Od ołtarza Pan Jezus kieruje ważne słowa, które kiedyś zostały wypowiedziane w Wieczerniku. Od ołtarza płynie ku wiernym błogosławieństwo. Ksiądz Biskup podkreślił, że „przez konsekrację oddajemy świątynię na zawsze Bogu po to, aby nas w niej gromadził, uświęcał i obdarzał swoimi łaskami. Ta świątynia powstała z tęsknoty ludzi tej dzielnicy za Panem Bogiem. Ofiary wspólnoty i te materialne oraz te niewymierne, jak dary modlitwy i cierpienia, są wpisane w każdą cząstkę tego kościoła. Każdy element tej świątyni jest wołaniem dla wszystkich pokoleń, że człowiek nie może się obejść bez Boga”. Kaznodzieja wyraził wdzięczność wobec Boga za to, że pobłogosławił budowie, którą szczęśliwie zakończono, wobec proboszcza, który „od początku prowadził budowę i wiele nocy nie przespał, kiedy trzeba było podejmować ważne decyzje”. Słowa podziękowania skierował również do współpracowników: księży wikariuszy, rady parafialnej, inżynierów, projektantów, artystów oraz tych, którzy modlitwą i ofiarą przyczynili się do powstania kościoła. „Drodzy Bracia i Siostry, zbudowaliście piękną świątynię, z której możecie być dumni, ale najważniejsze zadanie nie zostało jeszcze zakończone. Oprócz murów mamy budować także Kościół żywy, świątynię w naszych sercach i rodzinach, budować wspólnotę, która będzie się tu gromadzić jako rodzina dzieci Bożych. W tej rodzinie ma być wzajemna miłość i nikt nie może być z niej wykluczony. Nikt ochrzczony nie może też obojętnie przechodzić obok swojej parafii” – mówił bp Andrzej. Na zakończenie homilii zapewnił o swojej modlitwie za wszystkich zgromadzonych na Liturgii i prosił o wspólną modlitwę, aby tworzyć żywą świątynię w Panu, tak jak oczekuje tego Jezus Chrystus. Po Wyznaniu wiary odśpiewano Litanię do Wszystkich Świętych. Modlitwą tą wierni prosili o wstawiennictwo świętych i błogosławionych przed tronem miłosiernego Boga. Następnie Ksiądz Biskup odmówił modlitwę poświęcenia kościoła i ołtarza, po czym namaścił krzyżmem świętym ołtarz i ściany kościoła. Kolejnym elementem liturgii było okadzenie ołtarza i ścian świątyni, które dokonało się poprzez umieszczenie wielkiej kadzielnicy na środku ołtarza. Namaszczenia i okadzenia ścian kościoła bp Andrzej dokonał wspólnie z proboszczem ks. kan. Wiśniewskim. Stanowiło to najważniejszą chwilę ceremonii. Ostatnim elementem liturgii konsekracji było oświetlenie ołtarza i kościoła. W uroczystej procesji wniesiono paschał oraz świece, które zapalone przez Księdza Biskupa zostały umieszczone przy ołtarzu. W 6 miejscach świątyni umieszczono świece – zacheuszki, czyli znaki konsekracyjne potwierdzające przekazanie kościoła na własność Bogu. Następnie procesjonalnie wniesiono kwiaty, upiększając kościół. W procesji z darami ofiarnymi delegacja parafii przyniosła monstrancję, przedstawiciele Urzędu Miasta – kustodię, delegacja kółek różańcowych i Akcji Katolickiej – ofiary pieniężne, budowniczowie kościoła – kronikę parafialną, leśnicy – owoce lasu, a przedstawiciele lidzbarskich szkół – stuły. Delegacja rodzin parafii podziękowała Księdzu Biskupowi za dar modlitwy i konsekrację kościoła. W imieniu wspólnoty parafialnej przedstawiciele rady duszpasterskiej na ręce ks. kan. Wiśniewskiego, budowniczego kościoła, złożyli bukiet 23 róż i podziękowanie za jego trud i poświęcenie. Na zakończenie przemówił Ksiądz Proboszcz, dziękując Księdzu Biskupowi oraz wszystkim za wszelką pomoc, obecność i modlitwę. Po tym w świątyni rozległy się gromkie brawa wiernych, którzy w ten sposób wyrazili radość i wdzięczność za możliwość uczestniczenia w tak historycznej chwili.
CZYTAJ DALEJ

Jak rozmawiać z Bogiem?

Rozważanie do Ewangelii Łk 11,1-13

Czytania liturgiczne na 27 lipca 2025;
CZYTAJ DALEJ

Świętowali jubileusz

2025-07-27 20:19

Biuro Prasowe AK

- Historia Marii Magdaleny wpisuje się w treść tego, co przeżywamy podczas każdej Eucharystii, ale to jest także treść życia, wiary, miłości tej ziemi, nadziei upadków i powstań, tych wszystkich ludzi, którzy tutaj żyli i których życie duchowe od 200 lat związane jest z tą parafią i z tą świątynią poświęconą św. Marii Magdaleny – mówił abp Marek Jędraszewski w czasie odpustu w Odrowążu Podhalańskim, gdzie świętowano 200-lecie powstania parafii.

Na początku uroczystości przedstawiciele czterech wsi tworzących parafię — Odrawąża, Zaucznego, Pieniążkowic i Działu — powitali abp. Marka Jędraszewskiego. Jeden z sołtysów przypomniał, że historia parafii rozpoczęła się 200 lat temu w Pieniążkowicach, skąd wyszła procesja, by położyć kamień węgielny pod budowę kościoła w Odrowążu. – Polska nie istniała. Trudne czasy. Nasi pradziadkowie wybudowali tę świątynię, która do dzisiejszego dnia trwa – mówił. – Jeżeli będziemy kierować się słowami, które są na sztandarach — Bóg, honor, ojczyzna — i tak postępować, to na pewno będziemy i przetrwamy — dodawał mężczyzna.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję