Ona przyszła na świat w galicyjskich Krzeszowicach, on - w Trębkach w Kongresówce. Olga Drahonowska-Małkowska i Andrzej Małkowski przeszczepili na polskie ziemie ideę skautingu, która szybko nabrała jedynego w swoim rodzaju, unikalnego kształtu i pod nazwą „harcerstwo” trwa po dziś dzień. Jednak zanim spotkały się losy tej niezwykłej pary i powstały pierwsze drużyny, oboje przeszli długą i niełatwą drogę, której celem była wolna, niepodległa Polska. Oboje działali w patriotyczno-wychowawczych organizacjach „Eleusis”, „Zarzewie”, „Sokół”, stanowiących wyspy polskości wśród zwykłej szarej rzeczywistości rozbiorowej Polski. Andrzej, widząc, jak poważnym problemem polskiego narodu jest alkoholizm, zaangażował się w pracę młodzieżowych organizacji abstynenckich „Młodzież”, „Eleuteria”. 26 lutego 1911 r. na spotkaniu „Sokoła Macierzy” zapadła decyzja o utworzeniu pierwszych drużyn skautowych na ziemiach polskich. Pierwsze z nich, zarówno drużyny męskie, jak i żeńskie, powstały w maju 1911 r. we Lwowie. Dwa lata później, z inicjatywy Olgi, skautowe zawołanie: „Bądź gotów!” (dosłowne tłumaczenie z angielskiego zawołania Baden-Powella: „Be prepared!”) zastąpiono wywodzącym się z rycerskiej tradycji polskim „Czuwaj!”. Odtąd to właśnie hasło stało się znakiem rozpoznawczym polskich skautek i skautów. Stworzone przez Andrzeja prawo skautowe stało się fundamentem prawa harcerskiego - życiowego drogowskazu każdego harcerza. Wkrótce zamiast nazwy „skaut” zaczęto posługiwać się nazwą bardziej polską - „harcerz”, która z czasem zaczęła kojarzyć się z hasłami oddania i służby ojczyźnie. Idee kształtującego się ruchu Andrzej Małkowski zawarł w jednym zdaniu: „Harcerstwo to skauting plus niepodległość”. Wkrótce zostały one przekute w czyn. Kiedy w 1914 r. wybuchła wojna, liczni harcerze wstąpili do polskich legionów i innych formacji wojskowych w kraju i za granicą. Po krótkim epizodzie służby w legionach Andrzej wraz z żoną, w obliczu groźby aresztowania przez Austriaków, został zmuszony do wyjazdu za ocean. Tam, najpierw w USA, zakładał polskie drużyny wśród emigrantów, a następnie, po przedostaniu się do Kanady w 1916 r., wstąpił do wojska. Do polskich sił zbrojnych Andrzej trafił w 1918 r. Wysłany z misją przez gen. Hallera do Odessy, zginął w katastrofie statku w nocy z 15 na 16 stycznia 1919 r. Po powrocie do kraju Olga prowadziła czynną działalność na polu rozwoju harcerstwa, zakładając m.in. szkoły instruktorskie i prowadząc działalność wychowawczą. Harcerstwo zawdzięcza Małkowskim wiele. Ta niezwykła para wykuła w trudach i przeciwnościach ideę harcerską oraz nadała kształt ruchowi, który zmienił i zmienia oblicze Polski.
Pomóż w rozwoju naszego portalu