W serii: „Wielkopolanie Dwudziestego Wieku”, ukazującej się w Wydawnictwie Poznańskim, pojawiła się nowa książka, prezentująca sylwetkę abp. Antoniego Baraniaka, pt. „Z więzienia na stolicę arcybiskupią. Arcybiskup Antoni Baraniak 1904-1977”. Był on kolejno sekretarzem kard. Hlonda, a następnie kard. Wyszyńskiego, od 1951 r. biskupem pomocniczym archidiecezji gnieźnieńskiej. We wrześniu 1953 r. podzielił los prymasa i trafił do więzienia śledczego na Rakowieckiej w Warszawie, gdzie przetrzymywany był bez procesu przez ponad 2 lata. Spodziewano się wydobyć z niego wiele informacji, zwłaszcza dotyczących kontaktów prymasa ze Stolicą Apostolską. Nie uzyskano jednak niczego. Mimo to dopiero w grudniu 1955 r. opuścił on więzienie. W maju 1957 r. otrzymał nominację na stolicę arcybiskupią w Poznaniu. Po przejściach więziennych podupadł na zdrowiu. Długotrwałemu śledztwu i szykanom więziennym zawdzięczał odwagę w dziele pasterzowania. Manifestował ją wobec władz, z którymi jako pasterz musiał się stykać, a często także sprzeciwiać się ich skrupulatnie zaplanowanej polityce niszczenia Kościoła. Więzienie uodporniło go na wszelkie zakusy rządzących, którzy nigdy nie rezygnowali z prób pozyskania pasterza dla swoich celów godzących w Chrystusową owczarnię.
Prezentowana książka składa się z 3 części zawierających w sumie 8 przyczynków do biografii arcybiskupa. W pierwszej części, zatytułowanej: „Studia”, mieści się 5 krótkich opracowań obejmujących: pochodzenie arcybiskupa-salezjanina (ks. Jan Pietrzykowski), historyczne ramy jego życia i działalności (ks. Zygmunt Zieliński), jego działalność jako sekretarza prymasa (ks. Dominik Zamiatała), czas uwięzienia (Janusz Stefaniak), działalność pasterską w archidiecezji poznańskiej (ks. Bernard Kołodziej). W części drugiej, zatytułowanej: „Dokumenty”, ks. Kazimierz Śmigiel zaprezentował materiały dotyczące relacji między abp. Baraniakiem a władzami PRL. W części trzeciej, zawierającej wspomnienia, zawarto kazanie pogrzebowe abp. Mariana Przykuckiego, jego wspomnienie o arcybiskupie oraz wspomnienie ks. Wojciecha Raczkowskiego.
Warto dodać, że przyczynki zawarte w książce składają się na dość zwarty i wyczerpujący obraz biograficzny. Ważne jest też, że wszystkie opracowania zawarte w dziele oparte są przede wszystkim na źródłach. To sprawia, że nie będąc pierwszym, gdy chodzi o biografię arcybiskupa poznańskiego, dzieło to jest jednak novum w ścisłym tego słowa znaczeniu. Książka jest starannie wydana, toteż łatwo się ją czyta. Autorzy pokazali, że można pisać wyczerpująco i zarazem zwięźle. Przypisać to trzeba zapewne samej koncepcji książki, w czym udział wydawnictwa i redaktora wydaje się być oczywisty. Nie rezygnując z wymogów naukowych, wydano wszakże pozycję dla każdego, niekoniecznie zainteresowanego historią. Losy ludzkie też do niej należą, ale pozbawione balastu zbędnych faktów, łatwiej docierają do człowieka.

„Z więzienia na stolicę arcybiskupią. Arcybiskup Antoni Baraniak 1904-1977”. Pod red. Zygmunta Zielińskiego, Wydawnictwo Poznańskie 2010, s. 237, cena 39 zł.