Reklama

Roztoczańskie zamyślenia

Historia pisana Życiem (2)

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Zamoyscy posiadali w Warszawie cenną Bibliotekę Ordynacji Zamoyskich oraz Muzeum Zamoyskich z kolekcją cennych obrazów oraz Pałac Błękitny. W czasie II wojny światowej obiekty te zostały zniszczone, a wraz z nimi bezcenne skarby kultury. Dekretem z dnia 6 IX 1944 r. PKWN rozwiązał ordynację.

Od założenia ordynacji było 16 ordynatów. Ostatnim z nich był Jan Zamoyski (1912- 2002), który objął ordynację w 1939 r. Jego ojcem był XV ordynat, Maurycy Klemens Zamoyski (1871-1939), polityk związany z nurtem narodowym (Liga Narodowa, Stronnictwo Narodowe), poseł do Dumy rosyjskiej, następnie wiceprezes Komitetu Narodowego Polskiego, który pełnił rolę rządu na emigracji. Maurycy Zamoyski wspierał materialnie i organizacyjnie działalność zmierzającą do odzyskania przez Polskę niepodległości. Był współtwórcą Błękitnej Armii generała Hallera, która odegrała znaczącą rolę w utrzymaniu przez Polskę suwerenności oraz posłem (ambasadorem) Polski we Francji. W 1922 r. kandydował na urząd pierwszego prezydenta Rzeczypospolitej, ale przegrał z Gabrielem Narutowiczem. W 1924 r. był Ministrem Spraw Zagranicznych. Był założycielem licznych stowarzyszeń i wielkim mecenasem kultury i sztuki. Gruntownie odnowił kolegiatę, zakupił do niej organy, które służą od dnia dzisiejszego oraz ufundował stalle. Był odznaczony francuską Legią Honorową oraz orderami duńskimi i holenderskimi. W 1906 r. ożenił się z Marią Różą z Sapiehów. Mieli 10 dzieci: 6 córek i 4 synów. Jan ­ jako trzecie z kolei dziecko był najstarszym ich synem, stąd jemu miała przypaść w przyszłości zaszczytna, ale i odpowiedzialna rola ordynata.

Jan Zamoyski urodził się 12 czerwca 1912 r. w Klemensowie. Po wybuchu I wojny światowej jego matka wraz z dziećmi zamieszkała u krewnych w Białej Cerkwi na terenie Cesarstwa Rosyjskiego, następnie przeniosła się do Kijowa. W tym czasie Maurycy Zamoyski do 1915 r. prowadził ożywioną działalność dyplomatyczną na dworze carskim zmierzającą do uzyskania przez Królestwo Polskie autonomii. W 1916 r. Maria Zamoyska wraz z piątką dzieci zamieszkała w Petersburgu w wynajętym przez męża apartamencie. Kiedy na początku 1917 r. w Petersburgu spotęgowały się nastroje rewolucyjne, matka wraz z dziećmi przeniosła się do mniej luksusowej dzielnicy i zamieszkała w skromnym mieszkaniu. Pewnej nocy wszyscy zostali obudzeni przez łomotanie do drzwi. Weszli rewolucjoniści z karabinami gotowymi do strzału, szukając arystokratów.

Jeden z nich uznał, że tu ich na pewno nie ma, ponieważ jest dużo dzieci. Jan Zamoyski często tę scenę opowiadał nie tylko z humorem, ale z nutą refleksji: posiadanie dużej ilości dzieci przez rodzinę ocaliło jej życie.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2002-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Grecja: biskupi krytykują przekształcenie kościoła w Stambule w meczet

2024-05-17 16:25

[ TEMATY ]

Grecja

meczet

Stambuł

Smuldur/pixabay.com

Grecki Kościół Prawosławny skrytykował niedawne przekształcenie w meczet kościoła w stambulskiej Chorze, poinformował serwis informacyjny wiedeńskiej fundacji ekumenicznej Pro Oriente. W oświadczeniu wydanym przez Stały Synod Kościoła, który zebrał się w tych dniach w Atenach pod przewodnictwem arcybiskupa Hieronima, biskupi wyrazili głębokie zaniepokojenie. Zwrócili uwagę, że decyzję tureckiego rządu należy rozpatrywać w kontekście kilku podobnych wydarzeń w ostatnich latach: Hagia Sophia w Stambule (2020), Hagia Sophia w Trapezuncie (2013) i Hagia Sophia w Nicei/Izniku (2011) również zostały już przekształcone w meczety.

Prawosławni biskupi Grecji stwierdzili, że historyczne zabytki chrześcijańskie zostały w ten sposób przekształcone z miejsca światowego dziedzictwa w „symbol sprawowania władzy”, który oznacza separację i podział.

CZYTAJ DALEJ

Eksperci: Zarządzenie prezydenta stolicy ws. symboli religijnych narusza Konstytucję RP

2024-05-17 19:16

[ TEMATY ]

konstytucja

wolność religijna

prezydent Warszawy

flickr.com

Prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski nie chce symboli religijnych w publicznych przestrzeniach stołecznych urzędów. "Urząd jest świecki i jest neutralny światopoglądowo i religijnie, takich symboli, w przestrzeniach wspólnych, tam, gdzie przyjmowani są klienci urzędu, nie powinno być" - przekonuje rzeczniczka urzędu. Zdaniem Łukasza Bernacińskiego z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, zarządzenie prezydenta stolicy narusza gwarantowaną konstytucyjnie wolność sumienia i religii. Profesor UKSW, politolog ks. Piotr Mazurkiewicz ocenia z kolei, że takie inicjatywy nie mają nic wspólnego z neutralnością lecz są próbą ateizowania przestrzeni publicznej.

Stołeczne urzędy bez symboli religijnych

CZYTAJ DALEJ

Czy pozwolimy sobie zabrać wolność religijną?

2024-05-18 07:00

[ TEMATY ]

wolność religijna

Samuel Pereira

Materiały własne autora

Samuel Pereira

Samuel Pereira

„Sejm RP wyraża zaniepokojenie decyzjami, które godzą w wolność wyznania, lekceważą prawa i uczucia ludzi wierzących oraz burzą pokój społeczny”. Nie, nie jest to fragment uchwały Sejmu z czasu kadencji Prawa i Sprawiedliwości, ale dokument podpisany przez marszałka Sejmu, Bronisława Komorowskiego z Platformy Obywatelskiej w 2009 roku, jako stanowisko krytyczne polskich posłów wobec wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka „kwestionującego podstawy prawne obecności krzyży w klasach szkolnych we Włoszech”.

W wydanej wówczas uchwale polski Sejm zwrócił się do parlamentów państw członków Rady Europy „o wspólną refleksję nad sposobami ochrony wolności wyznania w duchu wspierania wartości będących wspólnym dziedzictwem narodów Europy.”

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję