Reklama

Sprawy wagi światowej

Od niewolnictwa do polityki w Ameryce

Niedziela Ogólnopolska 49/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Gordon S. Wood opublikował artykuł pt. Jakie naprawdę było niewolnictwo (What slavery was really like) w listopadowym numerze miesięcznika The New York Review of Books. Wstrząsający jest fakt, że między 1500 r. a połową XIX wieku ok. 12 mln niewolników przywieziono z Afryki do Ameryki Północnej i Południowej. Dziś wiadomo, że dobrobyt w koloniach europejskich na nowym kontynencie w dużej mierze był oparty na pracy milionów niewolników afrykańskich i ich potomstwa. Niewolnictwo było podstawą gospodarki począwszy od francuskiej Kanady do portugalskiej Brazylii. Dzięki dokumentom wiadomo, że śmiertelność wśród niewolników była wysoka i zdarzały się często krwawo tłumione bunty. Na Jamajce biali właściciele niewolników stanowili bardzo mały procent ludności wśród dużej liczby Murzynów. Mimo że na każdego białego przypadało 9 Murzynów, żaden z buntów w historii Jamajki nie powiódł się, ponieważ - w przeciwieństwie do Stanów Zjednoczonych - tamtejsi niewolnicy murzyńscy byli właścicielami małych gospodarstw, z płodów których sami się żywili i sprzedawali je białym.
Symbioza gospodarcza i sporadyczne akty terroru białych właścicieli wobec Murzynów zapewniły warunki na tyle bezpieczne, że czarni mieli broń myśliwską i swobodę ruchów, o jakiej nie mogli marzyć niewolnicy na przykład w Wirginii. Gubernator Wirginii, lord Dunmore, ogłosił w czasie rozruchów antyangielskich w 1775 r., że każdy Murzyn, który ucieknie z plantacji i zaciągnie się do oddziałów gubernatora przeciw białym kolonistom, otrzyma wolność. Sporo niewolników skorzystało z tej oferty, ale po wygraniu wojny o niepodległość biali koloniści utrzymali niewolnictwo w mocy aż do wojny secesyjnej (1861-65), która zbiegła się w czasie z powstaniem styczniowym na ziemiach polskich (1863 r.).
Dopiero w czasie zimnej wojny, po latach rozruchów i demonstracji, w 1964 r. został zatwierdzony Akt Praw Obywatelskich (Civil Rights Act), który dał równe prawa Murzynom (Amerykanie uważają wszystkich Mulatów za Murzynów, zauważają jednak, że Murzyni z Jamajki myślą bardziej niezależnie niż Murzyni z Alabamy czy Wirginii.)

* * *

Dziś dowiadujemy się, że po dymisji pierwszego sekretarza stanu - Murzyna, gen. Colina Powella (którego ojciec Luther przybył z Jamajki z transportem bananów do USA), teraz została mianowana na to wysokie stanowisko druga w historii kobieta Murzynka, 50-letnia Condoleezza Rice. Jest ona wnuczką ubogiego farmera bawełny w stanie Alabama, pochodzącego z rodziny zamieszkałych tam czarnych niewolników. Była kiedyś łyżwiarką, pianistką muzyki klasycznej i w wieku 19 lat ukończyła bakalaureat z nauk politycznych. W 1975 r. uzyskała dyplom magistra na Uniwersytecie Notre Dame, a w 1981 r. - doktorat Uniwersytetu w Denver. Otrzymała również wiele doktoratów honoris causa. Jest członkiem American Academy of Arts and Sciences oraz autorką kilku książek z dziedziny politologii. Wraz z neokonserwatystą-syjonistą Philipem Zelikowem jest autorką książki Epoka Gorbaczowa (1986). Zelikow walnie przyczynił się do likwidacji polskiej katedry im. T. Kościuszki na University of Virginia. Jako członek „Komisji 9/11” wygłosił opinię, że atak na Irak był dokonany przez Busha po to, żeby wzmocnić pozycje Izraela na Bliskim Wschodzie. W latach 1981- 89 dr Rice wykładała nauki polityczne na Stanford University, gdzie przez 6 lat pełniła funkcję administratorki tej instytucji o rocznym budżecie 1,5 mld dolarów. Od 1989 do 1991 r. była dyrektorem działu sowieckiego i wschodnioeuropejskiego Rady Bezpieczeństwa USA przy prezydencie Bushu, seniorze. W latach 1991-2000 Condoleezza Rice była członkiem zarządu firmy przemysłu naftowego - Chevron Oil Company. Firma ta nazwała jej nazwiskiem jeden z transoceanicznych statków do przewozu ropy naftowej.
Dr Rice poznała się bliżej z George’em Bushem juniorem w czasie jego kampanii prezydenckiej w 2000 r., kiedy to służyła mu swoją wiedzą w sprawach polityki zagranicznej i zaprzyjaźniła się z nim również jako zwolenniczka sportu. W styczniu 2001 r. C. Rice została mianowana asystentką prezydenta Busha do spraw bezpieczeństwa. To o skuteczności jej działania na tym stanowisku pisał David Rothkopf, autor książki Rządzić światem (Running the World). Pozycja asystenta prezydenta nie wymagała zatwierdzenia dr Rice przez Kongres, czego wymaga obecnie jej nominacja na sekretarza stanu USA. Czy w czasie przewodu nominacyjnego w Kongresie C. Rice zostanie zapytana, dlaczego, mimo ostrzeżeń w lecie 2001 r. o zagrożeniu atakiem terroru Al-Kaidy za pomocą porwanych samolotów, nie zwróciła uwagi prezydenta Busha, żeby przywrócił do służby tzw. air marshal’s, czyli tajnych policjantów, którzy wcześniej na przestrzeni lat zabezpieczali przed porwaniem samoloty pasażerskie w USA? Tajniacy ci byli zaopatrzeni w rozpylacze pieprzu etc. - w ich obecności ataki terrorystów w 2001 r. na wieżowce (WTC) w Nowym Jorku i na Pentagon byłyby niemożliwe.
Prezydent Bush lubi posługiwać się ludźmi z mniejszości etnicznych, dotąd marginalizowanych w życiu politycznym USA, którzy starają się wykazać, jak dalece są dyspozycyjni wobec potrzeb i programu rządzących polityków, zależnych np. od żydowskiego lobby, jak i magnatów przemysłu naftowego. Dodatkowym przykładem dyspozycyjnego kandydata na ministra w gabinecie Busha jest Meksykanin Alberto Gonzalez. Człowiek ten, kiedy Bush junior był gubernatorem Teksasu, spowodował protest prezydenta Meksyku z powodu procesu i egzekucji obywatela meksykańskiego w Teksasie bez obowiązującego w prawie międzynarodowym zawiadomienia rządu kraju jego obywatelstwa, który ma prawo pomagać oskarżonemu przed sądem. Teraz Gonzalez jest kandydatem Busha na ministra sprawiedliwości USA. Zasłużył on sobie na tę nominację przygotowaniem „podstawy prawnej” decyzji Busha, stwierdzającej, że konwencje genewskie nie obejmują ludzi wziętych do niewoli w „wojnie z terrorem” w Iraku, Afganistanie i w innych częściach świata.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Więzienie za zdrowy rozsądek?

2024-04-16 14:14

Niedziela Ogólnopolska 16/2024, str. 32-33

[ TEMATY ]

gender

więzienie

Adobe Stock

Kiedy 1 kwietnia w Szkocji weszło w życie nowe prawo, wielu się zastanawiało, czy nie był to tylko żart primaaprilisowy.

Nowa odsłona Hate Crime and Public Order Act (ustawy z 2021 r., która unowocześniła, skonsolidowała i rozszerzyła prawo dotyczące przestępstw z nienawiści w Szkocji – przyp. red.) uznaje za potencjalne przestępstwo kwestionowanie tożsamości osoby transpłciowej lub „różnych cech płciowych”. Nadal można wierzyć, że mężczyźni to mężczyźni, a kobiety to kobiety, gdy jednak weźmie się pod uwagę karę do 7 lat więzienia dla każdego, kto wykazuje postawę „groźby lub obelgi”, nierozsądne będzie mówienie tego publicznie. Wydaje się, że dziwaczne twierdzenia leżące u podstaw polityki gender osiągnęły nowy poziom.

CZYTAJ DALEJ

10 lat kanonizacji św. Jana Pawła II

2024-04-19 09:49

[ TEMATY ]

św. Jan Paweł II

Mat.prasowy/vaticannews.va

„Pontyfikat św. Jana Pawła II trzeba koniecznie dokumentować dla przyszłych pokoleń, naszym zadaniem jest ocalenie i przekazanie tego wielkiego dziedzictwa” – mówi ks. Dariusz Giers. Jest on administratorem Watykańskiej Fundacji Jana Pawła II a zarazem świadkiem pontyfikatu. Kapłan wyznaje, że praktycznie codziennie modli się przy grobie świętego papieża i zawsze jest poruszony tłumami ludzi z całego świata, którzy w tym wyjątkowym miejscu szukają wstawiennictwa Jana Pawła II.

Wyjątkowym fenomenem są czwartkowe Msze polskie odprawiane nieprzerwanie przy grobie Jana Pawła II od momentu jego śmierci. „To jest czas modlitwy, ale także przekazywania dziedzictwa wiary i nieprzemijających wartości” – mówi ks. Giers. Podkreśla, że upływający czas sprawia, iż wielkie zadanie stoi przed świadkami pontyfikatu, którzy muszą dzielić się swym doświadczeniem.

CZYTAJ DALEJ

Bp Andrzej Przybylski: Jezus jest Pasterzem, nie najemnikiem!

2024-04-19 22:12

[ TEMATY ]

rozważania

bp Andrzej Przybylski

Archiwum bp Andrzeja Przybylskiego

Każda niedziela, każda niedzielna Eucharystia niesie ze sobą przygotowany przez Kościół do rozważań fragment Pisma Świętego – odpowiednio dobrane czytania ze Starego i Nowego Testamentu. Teksty czytań na kolejne niedziele w rozmowie z Aleksandrą Mieczyńską rozważa bp Andrzej Przybylski.

21 Kwietnia 2024 r., czwarta niedziela wielkanocna, rok B

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję