Reklama

Niedziela Częstochowska

Prezes IPN w Częstochowie: to ważny punkt opowieści o naszych dziejach

Instytut Pamięci Narodowej otworzył w Częstochowie Przystanek Historia – Centrum Edukacyjne im. gen. Janusza Gąsiorowskiego. Placówka stanowić będzie nowoczesną strefę edukacyjną zarówno dla młodzieży, jak i dorosłych.

[ TEMATY ]

Częstochowa

historia

IPN

dr Jarosław Szarek

gen. Janusz Gąsiorowski

Sławek Kasper (IPN)

Dr Jarosław Szarek i dr Andrzej Sznajder podczas otwarcia Przystanku Historia w Częstochowie

Dr Jarosław Szarek i dr Andrzej Sznajder podczas otwarcia Przystanku Historia w Częstochowie

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

– Przystanek historia to jedna z inicjatyw IPN, w ramach której nie tylko opowiadamy o naszej historii XX wieku. To również miejsce spotkań między pokoleniami. Takie Przystanki funkcjonują od Dyneburga i Żytomierza po Chicago i Nowy Jork. Są przestrzenią pamięci, dyskusji i spotkań różnych pokoleń. Otwarty dzisiaj Przystanek to ważny punkt opowieści o naszych dziejach na terenie Częstochowy, miasta u stóp Jasnej Góry, „gdzie zawsze byliśmy wolni” – powiedział dr Jarosław Szarek, prezes IPN.

Mówiąc o patronie miejsca i jego działalności w Częstochowie, przedstawił go jako „ważny element tożsamości tego miasta”. – Od dzisiaj będzie towarzyszył współczesnym mieszkańcom Częstochowy na co dzień – zauważył.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

– Myślę, że to miejsce będzie żyło i będzie ważnym oknem, gdzie każdy będzie mógł się spotkań z naszą historią – podsumował prezes IPN.

Radość z otwarcia Przystanku Historia w Częstochowie wyraził w rozmowie z „Niedzielą” Ryszard Mozgol, naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Katowicach. – Planowaliśmy intensyfikację działań edukacyjnych na terenie ziemi częstochowskiej już w latach 2017-18, przygotowując się do 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Stwierdziliśmy, że oprócz narracji górnośląskiej w ramach województwa śląskiego powinno znaleźć się również miejsce na narrację związaną z Podbeskidziem lub ziemią częstochowską.

Podkreślił, że „Przystanek historia, czyli Centrum Edukacyjne IPN, to formuła bardzo szeroko pojętej popularyzacji historii” oraz „miejsce dla wszystkich pasjonatów historii Polski i ziemi kłobucko-częstochowskiej.

– Chcemy poruszać tematy bardzo istotne dla tego regionu, związane z powstaniem styczniowym, II Rzeczpospolitą i działalnością organizacji społeczno-politycznych w Częstochowie oraz poza nią. Dla nas, patrząc z perspektywy Katowic, to bardzo istotna kwestia, ponieważ w Częstochowie działały 2 komitety pomocy dla Górnego Śląska związane z tzw. akcją pomocową w czasie plebiscytu w latach 1920-21 – przyznał Mozgol.

Reklama

Ambitne plany działalności nowo otwartego centrum edukacyjnego przedstawił Adam Kurus z Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Katowicach. – Będą się tu odbywać prelekcje, wykłady, pokazy filmów, prezentacje książek wydawanych nie tylko przez IPN, spotkania z autorami, warsztaty dla młodzieży, spotkania tematyczne, różne zajęcia oraz wydarzenia rocznicowe – wymienił, podkreślając, że oferta placówki „skierowana jest do wszystkich, nie tylko do młodzieży”.

Kurus zwrócił uwagę, że postać gen. Gąsiorowskiego zasługuje na uhonorowanie w wielu miejscach w Polsce, zwłaszcza w Warszawie, co do tej pory nie miało miejsca. – Jego patronat nad Przystankiem Historia w Częstochowie jest więc także formą upamiętnienia tej osoby i przywrócenia jej pamięci – dodał.

– To bardzo ważny moment dla mnie osobiście, ale też w historii katowickiego oddziału IPN – przyznał dr Andrzej Sznajder, dyrektor Oddziału IPN w Katowicach. – Głęboko wierzę, że to miejsce stanie się przestrzenią spotkań i dyskusji oraz miejscem, z którego wiedza historyczna będzie tryskać jak z ożywczego źródła.

Przystanek Historia – Centrum Edukacyjne IPN im. gen. Janusza Gąsiorowskiego w Częstochowie mieści się w zabytkowej kamienicy przy al. Najświętszej Maryi Panny 52 (III aleja), w odległości 100 m od dawnego budynku dowództwa częstochowskiej 7. Dywizji Piechoty, w którym w latach 1935-39 gen. Gąsiorowski na co dzień przebywał i pracował jako dowódca dywizji. Jak zapewnił Adam Kurus, placówka będzie otwarta na co dzień, z zachowaniem ograniczeń związanych z pandemią COVID-19. Będzie można tu m.in. pozyskać bezpłatne materiały edukacyjne np. plakaty i niektóre publikacje, oraz zakupić książki czy gry.

Reklama

W Przystankach historia w całej Polsce odbywają się spotkania historyków, pokazy filmów, dyskusje, wystawy, prezentacje książek czy spotkania z weteranami walk o niepodległość. Transmisje on-line są dostępne na stronie: www.ipn.gov.pl .

Otwarcie Centrum Edukacyjnego im. gen. Janusza Gąsiorowskiego poprzedziło odsłonięcie tablicy upamiętniającej młodzieżową organizację antykomunistyczną „Wolna Młodzież“ w budynku IX Liceum Ogólnokształcącego im. C.K. Norwida w Częstochowie.

Patron nowo otwartej placówki, gen. bryg. Janusz Gąsiorowski (1889 – 1949), to postać wybitnie zasłużona dla państwa polskiego i jego niepodległości, m.in. jako działacz niepodległościowy, legionista, dowódca wojskowy, teoretyk wojskowości, pionier polskiej bibliografii wojskowej, historyk, szef Sztabu Głównego Wojska Polskiego i dowódca 7. Dywizji Piechoty.

Od 1910 r. był instruktorem, wychowawcą oraz komendantem krakowskiego oddziału Armii Polskiej i Polskich Drużyn Strzeleckich, a także członkiem Komendy Naczelnej PDS. W grudniu 1916 r. wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej, wchodząc następnie w skład Komendy Naczelnej POW.

Od 1918 r. służył w Wojsku Polskim. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, m.in. dowodząc 3. Pułkiem Artylerii Polowej. W latach 1921-31 pełnił szereg najważniejszych funkcji sztabowych w strukturach WP. Był autorem regulaminów i instrukcji wojskowych oraz publikacji naukowych z zakresu bibliografii wojskowej, psychologii pola walki, a także historii powstania styczniowego.

W latach 1931-35 pełnił funkcję szefa Sztabu Głównego WP. W latach 1935-39 był ostatnim dowódcą częstochowskiej 7. Dywizji Piechoty, którą dowodził w czasie ciężkich zmagań w rejonie Częstochowy we wrześniu 1939 r. Dostał się do niewoli niemieckiej. Przebywał m.in. w Oflagu VII a w Murnau. Po wojnie pozostał na emigracji, angażując się w działalność naukową i patriotyczną.

Odznaczony wieloma polskimi i zagranicznymi odznaczeniami, w tym m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Niepodległości, dwukrotnie Krzyżem Walecznych oraz francuskim Orderem Narodowym Legii Honorowej II klasy.

2021-03-04 14:50

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Zginęli, bo byli Polakami

Jest 15 października 1939 r. Trwa wojna. Od tygodnia Pomorze, a wraz z nim Gruta i Słupski Młyn włączone zostały do III Rzeszy jako dystrykt Danzig-Westpreussen. Niemcy rozpoczynają realizację „Intelligenzaction”, której celem jest eksterminacja polskiej inteligencji z tych właśnie terenów: nauczycieli, księży, urzędników, ziemian. Aresztowana grupa Polaków z terenu gminy Gruta i okolicznych wsi, przetrzymywana prawdopodobnie w miejscu zbornym w Łasinie, pojona przed marszem wodą z lizolem, bita, głodzona, ograbiona, związana drutem kolczastym, pędzona jest teraz do lasu w Słupskim Młynie. Droga wiedzie pod górę. Kolby niemieckich karabinów popędzają wycieńczonych ludzi. Drzewa kolorowe od przebarwiających się liści są niemymi świadkami tego smutnego marszu. Słońce przebija się przez konary drzew i krzewów, ale nikt nie może tym widokiem się cieszyć, bo idą na śmierć. Echo niesie daleko krzyki członków Selbstschutzu oraz grup operacyjnych Policji Bezpieczeństwa III Rzeszy, którzy z nienawiścią prowadzą kilka kilometrów w głąb słupskiego lasu ponad czterdziestu Polaków, w tym kobiety i dwoje dzieci. Dlaczego? Dlatego, że byli Polakami. To główna i jedyna ich wina. Strach, wycieńczenie – to jedyni wtedy ich towarzysze. W głowach zapewne wiele myśli o rodzinie, swoim życiu, które żal kończyć, o Polsce i Bogu, w którym jest jedyna nadzieja. Po dojściu na miejsce egzekucji, ustawieni zostali nad rowami strzeleckimi, pozostałymi po polskich żołnierzach z okresu wojny obronnej 1939 r., a strzały niemieckich kul w ciszy leśnej tylko echo niosło daleko… Może jeszcze zdążyli krzyknąć „Jeszcze Polska nie zginęła…”, „Boże ratuj…”. Bezwładne ciała spadały w dół, dobijane były łopatami, kilofami, kolbami karabinów i strzałami z broni krótkiej. Pomordowanych zakopano w tych rowach. Taka mogła być prawdopodobna sceneria tego tragicznego wydarzenia. Skazani byli na zapomnienie, ale pamięć przetrwała. Po zakończeniu wojny w miejscu masowej egzekucji ustawiono krzyż, a ciała pomordowanych zostały ekshumowane. Łącznie we wrześniu i październiku w lasach Słupskiego Młyna zamordowanych zostało ok. 100 Polaków. Nikt nie poniósł za to odpowiedzialności. Po wojnie 2 grudnia 1945 r. ówczesny wikariusz ks. Jan Skwiercz odprawił Mszę św. pogrzebową za pomordowanych mieszkańców, a niezidentyfikowane ciała złożono w 14 trumnach do zbiorowej mogiły na cmentarzu parafialnym w Grucie. Uroczysty pogrzeb był również manifestacją patriotyczną mieszkańców.

CZYTAJ DALEJ

Widowisko „Pasja. Misterium Męki Pańskiej” w Kalwarii Zebrzydowskiej

2024-03-28 21:51

[ TEMATY ]

koncert pasyjny

Artur Brocki/Mat.prasowy/Pasja

Już 29.03.2024r. na antenie głównej Polsatu o godzinie 20:00 będzie miała miejsce emisja wyjątkowego widowiska. „Pasja. Misterium Męki Pańskiej” to program muzyczny, na który składa się rejestracja 12 pieśni pasyjnych w wykonaniu znanych polskich artystów m.in. Roksany Węgiel, dla której udział w tym wydarzeniu będzie osobistym przeżyciem.

Ilustracją dla występujących artystów będą fragmenty Misterium Męki Pańskiej odegrane w przepięknej scenerii Dróżek Kalwaryjskich przez braci z klasztoru Ojców Bernardynów i wiernych, którzy zwyczajowo biorą udział w tych corocznych celebracjach na Dróżkach Kalwarii Zebrzydowskiej. Misterium opisuje pojmanie, osądzenie, drogę krzyżową i ukrzyżowanie Jezusa i jest co roku odgrywane w Wielkim Tygodniu w Kalwarii Zebrzydowskiej, a jego tradycja sięga początków XVII wieku.

CZYTAJ DALEJ

Wielki Czwartek w archikatedrze przemyskiej

2024-03-29 10:59

Rafał Czepiński

Bp Krzysztof Chudzio

Bp Krzysztof Chudzio

Msza Święta Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek rozpoczęła obchody Triduum Paschalnego.

28 marca 2024 r. Eucharystii w Bazylice Archikatedralnej w Przemyślu przewodniczył bp Krzysztof Chudzio, a homilię wygłosił abp senior Józef Michalik.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję