a) Apostołowie w misji uświęcania ludzi

Zbawienie człowieka polega nie tylko na samym zawierzeniu Słowu Bożemu. W gruncie rzeczy bowiem zostało ono określone w Piśmie Świętym jako trwanie w Bogu (por. 1 J 2, 6) oraz stan dziecięctwa Bożego: (...) zostaliśmy nazwani dziećmi Bożymi i rzeczywiście nimi jesteśmy (1 J 3, 1); (...) obecnie jesteśmy dziećmi Bożymi, ale jeszcze się nie ujawniło, czym będziemy. Wiemy, że gdy się to ujawni, będziemy do Niego podobni, bo ujrzymy Go takim, jakim jest (J 1 3, 2). W sumie zaś według słów Pana Jezusa zbawiony to ten, (...) kto uwierzy i przyjmie chrzest (...) (Mk 16, 16) - ten sakrament właśnie jako " wykorzenienie w Boga", oraz kto będzie (...) zachowywać wszystko, co (Ja) wam przykazałem (Mt 28, 20).

Rozróżniając zatem poszczególne funkcje czy zadania Kościoła, co wyraża całościowo tak zwany "wielki nakaz misyjny", trzeba mówić też o uświęcaniu ludzi, których, gdy z wiarą przyjmą słowo Ewangelii, Pan każe chrzcić (...). W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego (Mt 28, 19). Chociaż poszczególne funkcje zawarte w nakazie misyjnym da się wyróżnić oddzielnie, to jednak ostatecznie ich skutek - zbawienie - jest owocem łącznego ich działania.

Przypomniał to Papież, że słusznie "(...) Synod Biskupów z 1971 r. podkreślił nierozłączną więź między słowem a sakramentami: sakramenty sprawowane są łącznie z głoszeniem Słowa Bożego i w ten sposób pomnażają wiarę, umacniając ją dzięki łasce. Nie można więc nie doceniać sakramentów, ponieważ dzięki nim słowo Boże osiąga swój pełniejszy skutek, to znaczy zjednoczenie z tajemnicą Chrystusa ( ...). Synod nie wahał się stwierdzić, że oddzielenie ewangelizacji od sprawowania sakramentów podzieliłoby samo serce Kościoła, wystawiając na niebezpieczeństwo wiarę (...). Posługa przepowiadania Ewangelii jest bowiem ściśle związana z posługą łaski w świętych sakramentach Kościoła. Jako szafarz łaski, biskup spełnia w sakramentach rolę uświęcania, z którą łączy się rola nauczania, wypełniana przez niego wśród powierzonego mu Ludu Bożego" (Jan Paweł II).

Uświęcająca moc Apostołów, którą otrzymali od Chrystusa Pana, ich następców oraz wspomagających ich kapłanów i diakonów, ma swe ostateczne i jedyne źródło w ich uczestnictwie w kapłaństwie Jezusa Chrystusa. Szczytem spełnienia się Jego kapłaństwa było Misterium Paschalne Męki, Śmierci i Zmartwychwstania, jak to uprzytamnia liturgia: " Z Jego przebitego boku wypłynęła krew i woda, i tam wzięły początek sakramenty Kościoła, aby wszyscy ludzie pociągnięci do otwartego serca Zbawiciela z radością czerpali ze źródeł zbawienia" (Prefacja o Najświętszym Sercu Pana Jezusa - nr 48). Sakramenty jako środki uświęcania zapowiadała już publiczna działalność samego Chrystusa Pana. I tak na przykład chrzest Pana Jezusa - wprawdzie Janowy, ale przecież był zapowiedzią nowego chrztu: "Ty przez cudowne znaki nad wodami Jordanu objawiłeś nam tę tajemnicę chrztu nowego" (Prefacja o Chrzcie Pańskim). Z kolei uwolnienie paralityka od grzechów (zob. Mt 9, 1-8) oraz obietnica raju dla wyznającego swą winę Łotra (zob. Łk 23, 43), to jakby uprzedzenia biorącego swą moc z Misterium Paschalnego odpuszczania grzechów w Kościele. Zresztą w dniu Zmartwychwstania Apostołom Pan ją przekazał: Jak Ojciec mnie posłał, tak i Ja was posyłam (...) Weźmijcie Ducha Świętego! Których grzechy odpuścicie, są im odpuszczone, a których zatrzymacie, są im zatrzymane (J 20, 21-23).

W gruncie rzeczy bowiem to właśnie te sakramenty: chrzest i odpuszczenie grzechów, mają istotne znaczenie dla zbawiania człowieka, mianowicie uczynienia go dzieckiem Bożym, albo przywracania tegoż dziecięctwa, gdy je traci przez osobiste grzechy ciężkie, ale nawraca się i pokutuje.

Pan Jezus przekazał tę moc uświęcania ludzi Apostołom. Szczegółowo widać to wyraźnie na owym nakazie chrztu oraz upoważnieniu do odpuszczania grzechów. W odniesieniu natomiast do Najświętszej Eucharystii jako Ofiary Nowego Przymierza, stało się to w Wieczerniku podczas Ostatniej Wieczerzy. Apostołowie usłyszeli od Pana jednoznacznie brzmiące polecenie na przyszłość: (...) czyńcie to na moją pamiątkę ( Łk 22, 19). Będą to odtąd ponawiać, działając tu w wyjątkowo wyraźny sposób w Jego imieniu - w Jego Osobie: "Chrystus posyła swoich Apostołów i ich następców, aby głosili wiarę i rozszerzali Jego Królestwo. Daje im udział w swoim posłaniu. Otrzymują oni od Niego władzę działania w Jego Osobie" (KKK 935). "Z ustanowienia Bożego są w Kościele wśród wiernych święci szafarze, których w prawie nazywa się także duchownymi" ( ...) (KKK 934). Mówiąc o funkcjach, czy władzach apostolskich w Kościele, w tym przypadku mówimy o zadaniu uświęcania i określamy je jako " kapłańskie". Dajemy przez to wyraz przekonania, że jest ono zakorzenione w Jezusie Chrystusie - Kapłanie. On to bowiem stał się Arcykapłanem przez swoją ofiarę z życia i przez to jedynym pośrednikiem między Bogiem a ludźmi, właśnie w ich uświęcaniu, czyli w tym, by stawali się "uczestnikami Boskiej natury" (por. DV 2). "Kapłaństwo wyraża się głównie w ofierze, ofiara zaś konstytuuje kapłaństwo" (bp E. Ozorowski).

Przekazując zatem władzę kapłańską Apostołom, Chrystus Pan przedłuża na wieki w Kościele swoje kapłaństwo.

Nic przeto dziwnego, że Apostołowie od śmierci Pana Jezusa wypełniali zadania uświęcenia. Okoliczności bowiem wyboru i utworzenia z upatrzonych uczniów Kolegium Dwunastu, specjalne pouczanie ich oraz stopniowe powierzanie zadań musiało być dla nich wyraźną wskazówką, że Pan Jezus przygotowuje ich do specjalnej roli - Apostołów - w zakładanym przez siebie Kościele. Mieli mianowicie być kontynuatorami jego zbawczego posłannictwa w stosunku do ludzi, przez swoich następców aż do końca czasów.

Toteż podjęli zlecone zadanie zaraz po Jego zmartwychwstaniu, sprawując od początku władzę kapłańską we wszystkich jej wymiarach, mianowicie przewodzenia modlitwie wspólnoty, głoszenia słowa i co się szczególnie podkreśla, odprawiania Eucharystii: W pierwszym dniu po szabacie, kiedy zebraliśmy się na łamaniu chleba (...) (Dz 20, 7 oraz por. Dz 2, 42). Dalej, Apostołowie udzielali Ducha Świętego przez wkładanie rąk na ochrzczonych, czyli sprawowali sakrament bierzmowania: ( Piotr i Jan) Wkładali więc na nich ręce, a oni otrzymywali Ducha Świętego (Dz 8, 17). Stawali się też w miarę potrzeb szafarzami trójstopniowego kapłaństwa, święcąc swoich następców oraz kapłanów i diakonów. Apostołowie ( ...) modląc się, włożyli na nich ręce (Dz 6, 6); Nie zaniedbuj w sobie łaski nadzwyczajnej, która została ci dana przez proroctwo i włożenie rąk kolegium kapłańskiego - pisze św. Paweł do Tymoteusza ( 1 Tm 4, 14); (...) zostawiłem cię na Krecie (...), byś ustanowił w każdym mieście (...) prezbiterów (...) - tak z kolei do Tytusa ( Tt 1, 5).

cdn.