Reklama

Unikalny rocznik „Gońca Częstochowskiego”

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Częstochowski antykwariusz Zbigniew Biernacki, właściciel Antykwarni-Księgarni „Niezależna” przy ul. Kopernika w Częstochowie, zaprezentował dziennikarzom i badaczom historii regionu pełny pierwszy rocznik „Gońca Częstochowskiego” z 1907 r. z przyklejonymi (na pierwszej stronie każdego kolejnego numeru gazety) dokumentami potwierdzającymi ingerencję carskiej cenzury i dopuszczenie do druku. To jedyny w Polsce znany badaczom regionu kompletny pierwszy rocznik „Gońca Częstochowskiego”; drugi taki posiada tylko Ossolineum we Lwowie. Bardzo dobry stan zachowania oprawionego rocznika i dołączone doń dokumenty, mogą wskazywać, iż był to rocznik należący do redaktora naczelnego pisma, przechowywany w celu ewentualnego wylegitymowania się przed władzami carskimi. Rocznik ten jest nie lada gratką zarówno dla historyka, jak i dla bibliofila. Powinien jednak trafić do zbiorów Biblioteki Publicznej im. dr. Wł. Biegańskiego w Częstochowie.
„Goniec Częstochowski” - niegdyś najbardziej znany w mieście dziennik, ukazywał się pod różnymi tytułami do 1939 r. (od 1906 r. „Wiadomości Częstochowskie”, „Dziennik Częstochowski”). Dodatkiem do niego była „Gazeta Częstochowska” (ukazująca się jako samodzielny tytuł od 1956 r.). Pismo założył znany ze swego patriotyzmu dziennikarz i wydawca Franciszek Dionizy Wilkoszewski (1875-1941). Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wybudował w Alei Najświetszej Maryi Panny 52 w Częstochowie okazałą drukarnię. „Goniec Częstochowski” był najważniejszym dziennikiem ukazującym się w Częstochowie w okresie II RP. Wilkoszewski, zaangażowany w życie społeczne i kulturalne Częstochowy, w „Gońcu Częstochowskim” wiele miejsca poświęcał sprawom Kościoła. Częste kontakty z częstochowską Kurią biskupią oraz fakt, że w drukarni Wilkoszewskiego tłoczono większość wydawnictw diecezjalnych, m.in. „Niedzielę”, spowodował, że dziennik uważany był przez duchowieństwo za pismo katolickie. Jako jedna z nielicznych lokalnych polskich gazet prenumerowany był przez bibliotekę watykańską. Wilkoszewski w 1941 r. został zamordowany przez Niemców w obozie Buchenwald. W „Niedzieli” z 29 września 1981 r. zamieszczono wspomnienie Haliny Łodzińskiej o Franciszku Dionizym Wilkoszewskim.
Biernacki - bibliofil, kolekcjoner i wydawca, nie tak dawno po raz kolejny trafił na pierwsze strony lokalnych gazet. Stało się tak za sprawą sensacyjnego odkrycia nieznanego dotąd planu przestrzennego rozwoju naszego miasta z 1878 r., który antykwariusz nabył - podobnie jak pierwszy rocznik „Gońca Częstochowskiego” - od prywatnego kontrahenta. Mapa, rysowana ręcznie, z niezwykłą precyzją, zaskakuje wielkością (80 na 120 cm, skala 1:4200). Do tej pory nie znano żadnych materiałów kartograficznych z tego okresu, a - jak można się przekonać studiując mapę - plan z 1878 r. zrealizowano tylko częściowo. Mapa z 1878 r., jako ważne źródło wiedzy o rozwoju Częstochowy, trafiła do zbiorów Muzeum Częstochowskiego.
Znane są zasługi Biernackiego dla społeczności Częstochowy. Jego Antykwarnia, istniejąca 19 lat, to jedyny antykwariat w regionie, który działa na rzecz kultury (notabene prowadzić antykwariat w mieście o niewielkich tradycjach antykwarskich, gdzie zainteresowanie dawną książką jest znikome - jest bardzo trudno). Takie antykwariaty, jak ten przy ul. Kopernika 4, istniały w naszym mieście przed wojną i tuż po niej - np. Antykwarnia Badory. Gromadziły one prawdziwe bibliofilskie skarby - „białe kruki” i narodowe pamiątki, wyrzucane niekiedy na śmietnik. Antykwariusze prowadzili skup takich właśnie przedmiotów. Podobnie czyni Biernacki, który w ten sposób ocalił od zniszczenia i przekazał Klasztorowi Jasnogórskiemu wyrzuconą chorągiew Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej Żeńskiej w Rozprzy z wizerunkiem Matki Bożej Częstochowskiej i Orła w koronie (tę chorągiew przyniósł do Antykwarni zbieracz makulatury). Biernacki organizuje cotygodniowe spotkania Klubu Miłośników Historii Częstochowy i Okolicy im. Jana Pietrzykowskiego; współpracuje także z Biblioteką Publiczną w Częstochowie, której podarował m.in. pierwsze wydanie „Myśli i aforyzmów o etyce lekarskiej” dr. Władysława Biegańskiego z 1898 r. Antykwariusz wydał albumy: „Częstochowa na dawnej pocztówce”, „Jasna Góra na dawnej pocztówce” i „Ziemia Częstochowska na dawnej pocztówce”; ma w planach wydanie kolejnego albumu: „Matka Boska Częstochowska na dawnej pocztówce jako symbol patriotyzmu”. Został uhonorowany Nagrodą Prezydenta Miasta w dziedzinie kultury, w kategorii „promocja i ochrona kultury”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2010-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Oto nadchodzi dzień

2025-11-10 13:58

Niedziela Ogólnopolska 46/2025, str. 20

[ TEMATY ]

homilia

Adobe Stock

Listopad zachęca nas wszystkich do refleksji nad przemijalnością i tajemnicą ludzkiej egzystencji i śmierci. Bez względu na naszą wrażliwość, wszystko w wymiarze duchowym i świeckim przypominało nam o uroczystości Wszystkich Świętych i Dniu Zadusznym. Nic, co jest na tym świecie, nie będzie trwało wiecznie. Nie jesteśmy w stanie stworzyć czy uczynić czegokolwiek, co by nie uległo zniszczeniu. Choćby było trwałe jak kamień, i tak ulegnie unicestwieniu. Nie przetrwa. Myśli te nieraz mogą napawać nas lękiem. Każdy chciałby być gotowy na dzień, w którym nastąpi przysłowiowy koniec. Ów lęk przez wielu jest wykorzystywany do szerzenia zamętu, wzbudzania trwogi i innych negatywnych uczuć.

Jezus przygotowuje swoich uczniów, a zatem i każdego z nas na dni ostateczne. W aspekcie nie tylko końca świata, ale i naszego bycia na ziemi tu i teraz. Zakładając, że każdy z nas jest świątynią, możemy powiedzieć, iż każdy może być przyozdobiony pięknem duchowym – dobrymi uczynkami i wieloma innymi walorami duchowymi, wydającymi się nie do zniszczenia. Ale jako żywa świątynia będziemy także poddawani próbie, polegającej na tym, że nasza wiara będzie stawiana przed różnymi wyzwaniami. Przyjdzie na każdego z nas taki czas, że nawet „kamień na kamieniu nie pozostanie na miejscu” w naszym życiu duchowym. Stąd potrzeba naszej czujności, zwłaszcza wtedy, kiedy czujemy się mocni i „nie do ruszenia”. W każdej próbie jednak powinniśmy być stali w naszym zaufaniu do Pana Boga. Jezus przestrzega nas przed „głosicielami dobrej nowiny” z nutą sensacji i wyłącznością na prawdę i zbawienie. Nasza wiara musi być niewzruszona. Jezus nie niesie sensacji, ale przynosi pokój. Bądź zatem wierny i stały w drodze, po której zmierzasz. Świat bowiem nie niesie pokoju, ale przynosi wojnę. Twoja wierność zostanie poddana próbie przez prześladowanie. Niekoniecznie musi ono mieć wymiar spektakularny. Czasem będą to czynić najbliżsi przez okazywanie pogardy, śmiech, kpiny, wytykanie czy inne formy upokorzenia. We wszystkim tym Jezus oczekuje od nas ufności. On w mocy Ducha Świętego będzie przy nas. Da nam niewzruszoną pewność obranej przez nas drogi, bez względu na to, z kim przyjdzie się nam zmierzyć. Może nawet wobec ludzi staniemy się całkowicie samotni i w wymiarze światowym wyobcowani, ale musimy pamiętać, że właśnie wtedy Bóg jest przy nas. Taką postawą ocalimy swoje życie.
CZYTAJ DALEJ

Dar Leona XIV dla Episkopatu Kanady - 62 artefakty z Muzeów Watykańskich

2025-11-15 11:38

[ TEMATY ]

dar

Kanada

Muzea Watykańskie

Leon XIV

Vatican News

Papież przyjął na audiencji przedstawicieli episkopatu Kanady. Po zakończeniu spotkania wydano komunikat na temat przekazania 62 artefaktów z kolekcji etnograficznych Muzeów Watykańskich. Leon XIV pragnął, aby ten dar był konkretnym znakiem dialogu, szacunku i braterstwa – czytamy w oświadczeniu.

Oto treść wspólnego oświadczenie Stolicy Apostolskiej i Konferencji Episkopatu Kanady:
CZYTAJ DALEJ

Czwarte obrady plenum synodu

2025-11-15 16:01

Magdalena Lewandowska

Po Eucharystii członkowie plenum synodu zebrali się w auli PWT, by obradować i głosować nad tematem formacji w naszej diecezji.

Po Eucharystii członkowie plenum synodu zebrali się w auli PWT, by obradować i głosować nad tematem formacji w naszej diecezji.

– Jezus pyta każdego z nas: czy znajdę w tobie wiarę? – uwrażliwia abp Józef Kupny.

Już po raz czwarty obradowali członkowie plenum II Synodu Archidiecezji Wrocławskiej – kapłani, świeccy i osoby konsekrowane. Tym razem tematem była formacja i priorytety z nią związane w naszej diecezji.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję