Reklama

Album o kresowym dziedzictwie

Należy to drewniane dziedzictwo ocalić, by ocalić także wielokulturowe dziedzictwo Kresów dawnej i współczesnej Rzeczypospolitej.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Staraniem Muzeum Kresów w Lubaczowie ukazał się piękny album fotograficzny pt. „Kresowe dziedzictwo”. Ta zasłużona dla regionu placówka kulturalna, wśród różnorodnych działań dokumentuje i ochrania architekturę i budownictwo drewniane występujące w Lubaczowie i powiecie.
„Podczas badań terenowych wykonano dokumentację fotograficzną oraz naukową dziesiątków obiektów drewnianej zabudowy okolic Lubaczowa. W albumie zamieszczono zaledwie niewielki wybór fotografii prezentujących urodę i niepowtarzalność drewnianej architektury kresowej powiatu lubaczowskiego. Ciekawe i nieszablonowe spojrzenie na malownicze cerkwie i kościoły, na oryginalną w swej dekoracji zabudowę małomiasteczkową i wiejską, ukazuje w pełni fenomen lubaczowskiego budownictwa drewnianego” - stwierdza w „Słowie wstępnym” tej publikacji dyrektor Muzeum Kresów w Lubaczowie Stanisław Piotr Makara.
Nim przystąpimy do oglądania tych pięknych zdjęć znajdujących się na 134 stronach albumu, a później wybierzemy się do miejsc, w których te obiekty zostały postawione w pięknym krajobrazie Płaskowyżu Tarnogrodzkiego i Roztocza, należy przeczytać tekst autorstwa historyka sztuki Janusza Mazura, który pisze z dużym znawstwem o architekturze i budownictwie drewnianym ziemi lubaczowskiej. Tak uzasadnia potrzebę zajmowania się tą problematyką: „Od przeszło pięćdziesięciu lat trwa proces zaniku tradycyjnej zabudowy drewnianej. O ile tych procesów nie można już zatrzymać, to można i należy podejmować starania nad zachowaniem i dokumentacją najcenniejszych przykładów lokalnego budownictwa drewnianego. W albumie starano się ukazać w ogólnym zarysie całokształt problematyki lubaczowskiej architektury drewnianej Anno Domini 2006. W pierwszej części wydawnictwa przedstawiono w wyborze drewnianą architekturę sakralną, w drugiej zabudowę mieszkalną i gospodarczą, która odznacza się sobie właściwymi cechami szczególnie w zakresie zdobnictwa architektonicznego”.
Niewiele zachowało się drewnianych świątyń Kościoła rzymskokatolickiego. Najstarszym zabytkiem jest modrzewiowy kościółek pw. Objawienia Pańskiego w Łukawcu, wzniesiony w 1756 r. staraniem bp. Wacława Hieronima Sierakowskiego. Wierni często wybierają się do kaplicy Matki Bożej w Nowinach Horynieckich, malowniczo położonej w roztoczańskim wąwozie. Miejsce to znane jest z objawień maryjnych i leczniczej wody. Ciekawe pod względem architektonicznym są: kościół w Krowicy Samej, filialne kaplice w Budomierzu i Dziewięcierzu, kilkanaście przydrożnych kapliczek. Więcej jest drewnianych cerkiewek i stojących przy nich dzwonnic. Najciekawsze i najstarsze to: cerkiew w Radrużu, Gorajcu, Woli Wielkiej. Szkoda, że większość z nich nie ma użytkowników, niszczeje, ulega degradacji. Niektóre uratowali nasi proboszczowie, odprawiając w nich niedzielne Msze św. i nabożeństwa. Konserwator zabytków zajął się w ostatnich latach cerkwią w Gorajcu. Tymczasem pozostałe popadają w ruinę. Niezwykle ciekawa jest drewniana zabudowa małomiasteczkowa i wiejska, piękne zdobienia domów przez cieśli. Na uwagę zasługują także budynki użyteczności publicznej: dawne szkoły wiejskie (Dąbków, Narol Wieś, Opaka), sklepy i świetlice (Lubaczów, Załuże, Łukawiec), apteki w Lubaczowie, kuźnie, młyny wodne, folusze, itp. Wszystko to można obejrzeć na fotografiach autorstwa: Janusza Witko, Janusza Mazura, Stanisława Makary, Janusza Burka - zamieszczonych w albumie „Kresowe dziedzictwo”. Wydanie tej publikacji, a także widokówek 10 najciekawszwych obiektów było możliwe dzięki dofinansowaniu ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu operacyjnego „Mecenat 2006”.
„Wzniesione z drewna świątynie różnych obrządków, małomiasteczkowe i wiejskie zabudowania mieszkalno-gospodarcze, współtworzą tożsamość kulturową regionu. Na progu trzeciego tysiąclecia należy to drewniane dziedzictwo ocalić, by ocalić także wielokulturowe dziedzictwo Kresów dawnej i współczesnej Rzeczypospolitej” - uważa kustosz Muzeum Kresów w Lubaczowie Janusz Mazur. I ma rację.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2007-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Komunikat Stolicy Apostolskiej w sprawie Reformy Papieskiej Akademii Kościelnej

Komunikat Stolicy Apostolskiej - Reforma Papieskiej Akademii Kościelnej: utworzono akademicki Instytut Studiów Nauk Dyplomatycznych.

Ojciec Święty, poprzez Chirograf Posługa Piotrowa, z dnia 25 marca 2025 r., zaktualizował program kształcenia Papieskiej Akademii Kościelnej, instytucji, która od 1701 r. przygotowuje dyplomatów Stolicy Apostolskiej. Zgodnie z koncepcją reformy, promowaną przez Papieża Franciszka w odniesieniu do kościelnych instytucji akademickich, jak to zostało określone w Konstytucji Apostolskiej Veritatis gaudium, Papieska Akademia Kościelna została przekształcona w Instytut wyższych studiów akademickich w dziedzinie Nauk Dyplomatycznych. Decyzja ta jest częścią szerszej wizji aktualizacji i kwalifikacji studiów kościelnych według międzynarodowych standardów właściwych dla szkolnictwa wyższego.
CZYTAJ DALEJ

Patron Dnia: Święty Benedykt Józef Labre, który „użyczył” twarzy Jezusowi

[ TEMATY ]

Święty Benedykt Józef Labre

Domena publiczna

Święty Benedykt Józef Labre

Święty Benedykt Józef Labre

Mówi się, że jego promieniująca świętością twarz fascynowała ludzi. Jednemu z rzymskich malarzy posłużyła nawet do namalowania oblicza Jezusa podczas Ostatniej Wieczerzy - pisze ks. Arkadiusz Nocoń w felietonie dla portalu www.vaticannews.va/pl i Radia Watykańskiego. 16 kwietnia wspominamy św. Benedykta Józefa Labre. Beatyfikował go Papież Pius IX w 1860 r., a kanonizował w 1881 r. Leon XIII. Relikwie znajdują się w kościele Santa Maria dei Monti w Rzymie. Jest patronem pielgrzymów i podróżników.

Benedykt Józef Labre urodził się 26 marca 1748 r. w Amettes (Francja) w ubogiej, wiejskiej rodzinie. Był najstarszy z piętnaściorga rodzeństwa. Od wczesnego dzieciństwa prowadził głębokie życie modlitewne, dlatego po ukończeniu edukacji, w wieku 16 lat, mimo sprzeciwu rodziny, pragnął wstąpić do klasztoru. Kilkakrotnie prosił o przyjęcie do kartuzów, znanych z surowej reguły - bezskutecznie. Pukał też do trapistów, ale i tu spotkał się z odmową. Kiedy więc przyjęto go cystersów, wydawało się, że marzenia jego wreszcie się spełniły, ale po krótkim czasie musiał opuścić klasztor. Uznano, że jest mało święty i zbyt roztargniony, nie będzie więc dobrym mnichem.
CZYTAJ DALEJ

Warszawa: Zatrzymany mężczyzna, podejrzany o podpalenie drewnianej dzwonnicy usłyszał zarzuty

2025-04-16 17:30

[ TEMATY ]

Warszawa

dzwon

Adobe Stock

Zatrzymany mężczyzna, który mógł we wtorek podpalić drewnianą dzwonnicę na Kamionku, usłyszał zarzuty - poinformowała nadkom. Joanna Węgrzyniak z praskiej policji. Mężczyznę wskazali świadkowie.

Policjantka przekazała, że 64-letni mężczyzna usłyszał zarzuty zniszczenia zabytku, a także spowodowania zagrożenia mienia poprzez spowodowanie pożaru oraz zniszczenia mienia znacznej wartości. "W zawiadomieniu oszacowano wartość obiektu na około milion złotych" - wyjaśniła Węgrzyniak.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję