Z Pawłem Anweilerem, biskupem diecezji cieszyńskiej Kościoła ewangelicko-augsburskiego, rozmawia Mariusz Rzymek.

Mariusz Rzymek: - „Nie można być prawdziwym chrześcijaninem, jeśli jest się ekumenicznie zamkniętym”- to słowa abp. Alfonsa Nossola wypowiedziane na ogólnopolskim sympozjum ekumenicznym w Warszawie. Jeżeli tak jest, to dlaczego tak mało osób angażuje się w ruch ekumeniczny?

Bp Paweł Anweiler: - Ruchu ekumenicznego nie da się już zatrzymać, ani odwrócić. Ludzie zrozumieli, choć może jeszcze nie wszyscy, że wyznania chrześcijańskie nie są po to, by ze sobą rywalizować. „Wierzę w jeden, święty, powszechny i apostolski Kościół”, który był jeden i jest jeden, choć na przestrzeni wieków wyrażał się i dzisiaj wyraża się różną wielością wyznań. Na co dzień nie może być wielkich, spektakularnych wydarzeń ekumenicznych, które pokazałyby liczbę ekumenicznie zaangażowanych osób. Te osoby jednak są i nie mamy często pojęcia, ile one robią w imię wspólnej wiary w Jezusa Chrystusa i potrzeby bliźniego.

- Deklaracja o usprawiedliwieniu, dekret o ekumenizmie, wspólna deklaracja o uznaniu ważności chrztu - dla kogo są te pisma, skoro tak mało osób je czyta?

- W minionym roku została szeroko przypomniana Wspólna deklaracja w sprawie nauki o usprawiedliwieniu. Dobrze się stało, że ten maleńki jubileusz wielkiego wydarzenia nie został zapomniany. Nie powinno się jednak takich okazji wykorzystywać do nowego wzajemnego okaleczania się, nawet w imię jakiejś, na swój sposób rozumianej historycznej prawdy. Teksty, które Pan przytacza, nie są wcale łatwe i może dlatego czyta je w pewien sposób wysublimowane grono osób. Na pewno jednak zadaniem tego grona jest przybliżanie treści tych pism wiernym wszystkich wyznań.

- Czy nie jest tak, że ekumenizmem zajmuje się wąskie grono specjalistów?

- Specjaliści są potrzebni. Jak już jednak wcześniej powiedziałem, powszedniego dnia nie dostrzegamy wielu tych, którzy bez różnicy wyznania pomagają sobie wzajemnie w sąsiedztwie, w szpitalach, więzieniach i wielu innych środowiskach.

- Czym dla Księdza Biskupa jest idea ekumenizmu?

- Wspólnie być coraz bliżej Chrystusa i się wzajemnie szanować i miłować.

- Mówi się, że ekumenizm jest drogą prowadzącą do jedności Kościoła. Zdaniem Księdza Biskupa, jaka wizja zjednoczonego Kościoła jest dla katolików i ewangelików możliwa do zaakceptowania?

- Cieszę się, kiedy oba wyznania mówią o pojednanej różnorodności. Jak Pan też zauważył, mamy wspólny dokument, dotyczący Chrztu Świętego. Pojednana różnorodność potrzebuje także wspólnoty u Stołu Pańskiego.

- Patrząc z perspektywy spotkań ekumenicznych, proszę powiedzieć, czego na płaszczyźnie wiary mogą uczyć się od siebie katolicy i ewangelicy?

- Nie chcę nikogo oceniać. W życiu chrześcijanina bardzo ważne są dwie rzeczy: osobista lektura Pisma Świętego, lektura codzienna z modlitwą; w społeczności wierzących, w nabożeństwach, uwielbianie Boga i słuchanie Jego Słowa. W chrześcijaństwie nie ma miejsca na indywidualizm, prowadzący do ograniczania potrzeby bycia w społeczności wierzących. Mamy się wzajemnie pobudzać „do miłości i dobrych uczynków, nie opuszczając wspólnych zebrań naszych, jak to jest u niektórych w zwyczaju” (por. Hbr 10, 24-25).

- Małymi wspólnotami ekumenicznymi są tzw. małżeństwa wyznaniowo mieszane. Jak wygląda ze strony Kościoła ewangelickiego troska duszpasterska nad nimi?

- Niczego nie narzucamy. Nie wyłączamy ze społeczności Komunii św. Każde małżeństwo przy ślubie otrzymuje Biblię lub tylko Nowy Testament. Małżeństwom o różnej przynależności wyznaniowej możemy teraz podarować Nowy Testament i Psalmy w tłumaczeniu ekumenicznym. Wiele też zależy od osobistej kultury i głębokiego szacunku dla religijnych przekonań. Jesteśmy zawsze otwarci na duszpasterskie rozmowy, które są objęte tajemnicą.

- Wiele kontrowersji wśród Kościołów protestanckich wzbudził dokument Kongregacji Nauki Wiary „Dominus Jezus”. Dlaczego?

- W chrześcijaństwie nie można mówić o ekskluzywności. Nikt nie ma wyłączności na prowadzenie do zbawienia. Wszystkich nas zadaniem jest zwiastowanie zbawienia człowieka, tak jak o tym mówi Boże Słowo Starego i Nowego Testamentu.

- Zdaniem ks. prof. Stanisława Napiórkowskiego, dobrze byłoby, gdyby przynajmniej raz w roku zwierzchnicy Kościołów ewangelickiego i katolickiego spotykali się wspólne i zajmowali głos w sprawach ważnych dla narodu czy godności człowieka. Dlaczego takie postulaty pozostają jedynie w wersji werbalnej?

- Myślę, że Komisja dialogu rzymskokatolicko-luterańskiego ma tutaj wiele do zdziałania. Wypracowane przez nią stanowiska mogą być podstawą wspólnego głosu obu wyznań. Takie próby już były i ruch ekumeniczny na pewno do tego daje prawo i zobowiązuje.
Na zakończenie naszej rozmowy proszę wszystkich gromadzących się na ekumenicznych nabożeństwach w Tygodniu Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan, byśmy w naszych modlitwach pamiętali o krajach i społecznościach ludzkich oraz pojedynczych rodzinach, którzy ucierpieli z powodu kataklizmu w Azji Południowo-Wschodniej i opłakują swoich zmarłych.

- Dziękuję za rozmowę.