Muzyka organowa w Polsce ma wielowiekowe tradycje, bowiem z przekazów historycznych wiadomo, że organy istniały już na dworze księcia Kazimierza Sprawiedliwego, panującego w Krakowie w latach 1177-1195. Pierwszym zaś organistą znanym z imienia był dominikanin Tomasz z konwentu w Sandomierzu, zamordowany przez Tatarów podczas najazdu na to miasto około roku 1260. W XV w. znamy już z imienia około pięćdziesięciu organistów, instrument ten bowiem dość szybko rozpowszechniał się w Polsce. Kształcenie organistów, zrazu w relacji mistrz-uczeń, zmieniło się dopiero w XVII w. z momentem powstania szkół przyklasztornych, głównie jezuickich, prowadzących dla młodzieży tzw. bursy muzyczne, w których uczono gry na różnych instrumentach. Na ziemi przemyskiej diecezja została utworzona już około roku 1340. W jej ramach istniało niewątpliwie szereg kościołów wyposażonych w organy. Sam Przemyśl również posiadał od wieków kilka kościołów z organami. Poważnym ośrodkiem kształcenia organistów stał się natomiast Przemyśl z momentem powstania w nim w roku 1916 Salezjańskiej Szkoły Organistowskiej. Decyzją bowiem episkopatu galicyjskiego postanowiono stworzyć w tym zaborze szkołę organistowską o charakterze ogólnokrajowym i powierzyć jej prowadzenie osiadłemu w tym mieście zgromadzeniu salezjańskiemu. Na życzenie władz Zgromadzenia na czele tej szkoły stanął ks. Antoni Hlond-Chlondowski, brat późniejszego prymasa Polski Augusta. Ks. Antoni Hlond był gruntownie wykształconym muzykiem i bardzo popularnym w okresie międzywojennym kompozytorem muzyki kościelnej. Swym talentem organizacyjnym i pedagogicznym wnet postawił zorganizowaną przez siebie placówkę na mocnym i trwałym fundamencie. Po przerwie okupacyjnej szkoła ponownie otworzyła swe podwoje dla kształcącej się w tym kierunku młodzieży. Na jej czele w tym okresie stanął bardzo dla niej zasłużony muzyk ks. Jan Bednarzy, a po nim znakomity kompozytor i pedagog ks. Idzi Ogerman-Mański. Młodzież uczyło grono kompetentnych księży, salezjańskich muzyków, kształconych w tej dyscyplinie w różnych europejskich uczelniach muzycznych, co było niewątpliwym gwarantem poziomu szkoły. Posiadała ona bogate instrumentarium, oprócz bowiem fortepianów i instrumentów dętych istniało też kilka małych organów szkolnych. Ponadto uczniowie mieli do dyspozycji już w latach międzywojennych głosowe trzymanuałowe organy z pedałem, znajdujące się do dziś w kościele integralnie związanym ze szkołą, na którym to instrumencie zdobywali praktykę organistowską. Po drugiej wojnie światowej szkoła była jedyną tego rodzaju placówką w Polsce do roku 1963, kiedy została zlikwidowana przez ówczesne władze komunistyczne. Przez blisko pół wieku z jej murów wyszło 570 dyplomowanych organistów. W celu szerszego ich umuzykalnienia i przekazywania im różnych interpretacji utworów organowych już w latach międzywojennych kierownictwo szkoły zapraszało z recitalami wybitnych organistów-wirtuozów. Wśród nich byli tej miary artyści, co F. Nowowiejski, O. B. Rizzi, F. Rączkowski, B. Rutkowski i inni. Wysoko oceniając działalność tej placówki organistowskiej można stwierdzić, że w polski ruch organowy wniosła ona niebagatelny wkład. Do tych tradycji recitali organowych i koncertów muzyki kościelnej nawiązano i dziś.

Przemyśl, 11 sierpnia - 8 września 2001 r. - PROGRAM

sobota, 18 sierpnia

godz. 19.00 - RECITAL ORGANOWY: Wacław Golonka (Praga)

piątek, 24 sierpnia

godz. 19.00 - KONCERT ORGANOWO-KAMERALNY: Jan Tomasz Adamus ( Wrocław) - organy; Marzena Lubaszka (Wrocław) - sopran

czwartek, 30 sierpnia

godz. 19.00 - KONCERT ORGANOWO-KAMERALNY: Paul Esswood ( Wielka Brytania) - kontratenor; Tomasz Ślusarczyk (Kraków) - trąbka; Marcin Szelest (Kraków) - pozytyw; Roman Perucki (Gdańsk) - organy

sobota, 8 września

godz. 18.00 - UROCZYSTA MSZA ŚW. NA ZAKOŃCZENIE FESTIWALU celebrowana przez abp. Józefa Michalika, metropolitę przemyskiego. Oprawa muzyczna: Chór Liceum Muzycznego im. Artura Malawskiego w Przemyślu, dyr. Andrzej Guran

sobota, 8 września

godz. 19.00 - KONCERT KAMERALNY: Tomasz Ślusarczyk (Kraków), Stanisław Majerski (Kraków) - trąbki; Ryszard Haba (Kraków) - kotły; Marcin Szelest (Kraków) - organy.

Koncerty odbywają się w kościele Księży Salezjanów w Przemyślu przy ul. św. Jana 3.

Na wszystkie koncerty wstęp wolny.