Kiedy jest mowa o męczeństwie i męczennikach za wiarę, najczęściej kojarzy nam się to z odległymi czasami. Okazuje się jednak, że taki pogląd jest fałszywy. Kuba, Rosja, Meksyk, południowo-wschodnia Azja - to tylko niektóre miejsca męczeństwa katolików w minionym stuleciu. W wydawnictwie „Pallottinum” ukazała się książka Męczennicy XX wieku. Książka ta jest odpowiedzią na prośbę Ojca Świętego, żeby zgromadzić dokumentację wszystkich ofiar systemów totalitarnych. Papież prosił o taki katalog m.in. podczas pielgrzymki do Polski w 1999 r.
Jego zdaniem, taki zbiór może być dowodem na to, że u kresu drugiego tysiąclecia Kościół znowu stał się Kościołem męczenników. Książkę rozpoczyna opis prześladowań religijnych w Meksyku w latach 20. W następnym rozdziale można znaleźć opisy życia i śmierci 28 męczenników - głównie księży, którzy zginęli wówczas za wiarę. Męczennicy XX wieku kończą się opisem morderstw na katolickich zakonnicach i księżach katolickich w 1994 r. i 1995 r. w Algierii. Czytelnik może poznać także historię prześladowań religijnych w ZSRR, męczeństwo katolików w III Rzeszy, krwawe dzieje Kościoła w Albanii, Chorwacji i b. Jugosławii oraz na Kubie. Wydawca poświęcił osobne rozdziały prześladowaniom religijnym w Azji - Wietnamie, Korei i Chinach. Książka nie jest jednak jedynie zbiorem faktów, dat i biografii. Autorzy artykułów, które złożyły się na publikację, rozważają męczeństwo jako akt wiary i miłości do Chrystusa oraz ofiarę dla Jego Kościoła. Na końcu książki znalazł się wykład wiary Kościoła na temat problemów związanych z pamięcią o męczennikach oraz beatyfikacją i kanonizacją.

Afganistan

Państwo islamskie, które nie tak dawno przeżyło wojnę zmierzającą do wprowadzenia prawa koranicznego. Pamiętamy doskonale działania Talibów i ich postawę w odniesieniu do innych kultur czy religii. W państwie tym żyje ok. 88 różnych narodowości i grup etnicznych. Niemuzułmanie mają zakaz gromadzenia się i okazywania swojej przynależności religijnej. Nie mają prawa do publicznego wyznawania swojej wiary. Próby manifestowania wiary często prowadziły do śmierci.

Arabia Saudyjska

Kraj, w którym znajduje się Mekka - święte miasto muzułmanów. Jest to jeden z najbardziej islamskich krajów świata. 1300 lat temu, kiedy islam przejął kontrolę w państwie, wszyscy chrześcijanie zostali wydaleni. Do dzisiaj sytuacja wcale nie uległa poprawie. Chrześcijanie tam żyjący mają zakaz zgromadzeń. Ktokolwiek próbuje ewangelizować muzułmanów, ryzykuje karę więzienia, a nawet karę śmierci. W najlepszym wypadku grozi za to wydalenie z kraju.

Azerbejdżan

Dawna republika radziecka. Dziś odradza się tam islam. Jego radykalni wyznawcy nawołują do nienawiści w odniesieniu do chrześcijan. Oficjalnie państwo gwarantuje wolność religijną dla wszystkich. Jednak nacjonaliści, wśród których większość to islamiści, są nastawieni antychrzecijańsko. Kościół armeński, który skupia większość chrześcijan, jest często przedmiotem ataków, aktów wandalizmu. Stąd też wiele kościołów zostało zamkniętych.

Bangladesz

Jedno z najuboższych państw świata. Cierpi na przeludnienie, dotykany jest częstymi kataklizmami, powodziami. W 1988 r. islam stał się tam religią oficjalną, uznawana przez rząd. Często ekstremiści islamscy zabraniają ludności chrześcijańskiej dostępu do ujęć wody pitnej, niszczą riksze, które dla wielu chrześcijan są podstawowym źródłem utrzymania.

Bhutan

Religią państwową jest buddyzm. Publiczny kult, ewangelizowanie czy też prozelityzm jakiejkolwiek innej religii są traktowane jako sprzeczne z prawem. Buddyzm określa politykę państwa. Od 1990 r. prawo zabrania oglądania telewizji zagranicznej i satelitarnej. Przejście buddysty na chrześcijaństwo traktowane jest jako przestępstwo.

Chiny

Państwo totalitarne, w którym wszelkie przejawy demokracji, dążenia do wolności są krwawo tłumione. W Chinach istnieją dwa Kościoły katolickie. Staraniem władz powstał kościół schizmatycki, oficjalny, uznawany przez rząd i przez niego kontrolowany, drugi działający w podziemiu, utrzymujący zwierzchnictwo Stolicy Apostolskiej. Jest on traktowany jako sekta. W sierpniu i wrześniu 2000 r. uwięziono abp. Yujiang, J. E. Zenga Jingmu, jak i kilku innych księży, 20 sióstr zakonnych i dwóch świeckich wiernych. Pod koniec sierpnia uwięziono biskupa Zhaoxian Jianga Mingyuana, który przyjął wbrew woli władz państwowych święcenia biskupie. Kilku innych biskupów z prowincji Hebei zostało uwięzionych, bądź znikło bez śladu. 26 września 2001 r. chińskie Narodowe Biuro ds. Religii wydało przepisy wykonawcze, regulujące kwestię prowadzenia działalności religijnej przez cudzoziemców. Przepisy te surowo zabraniają, aby cudzoziemcy prowadzili jakąkolwiek działalność misyjną w Chinach: nie wolno im przywozić materiałów religijnych, a chińscy wierni nie mogą bez zgody władz utrzymywać kontaktów z cudzoziemcami. Pomimo prześladowań, aresztowań ze strony komunistów, chrześcijaństwo rozwija się. Mimo konfiskat dóbr kościelnych, konfiskat Pisma Świętego, katolicy chińscy nie dają się zastraszać.

Kuba

To kolejne państwo totalitarne, w którym panuje kult jednostki. Kuba jest jednym z ostatnich bastionów komunizmu. Od 1959 r. rządzona przez Fidela Castro. Chrześcijanie są represjonowani. Władze zamknęły lub zniszczyły wiele kościołów, a wiernych zastraszają. Wielu z nich trafiło do więzienia. Nieco ulgi przyniosła katolikom kubańskim wizyta Fidela Castro na Watykanie oraz wizyta Jana Pawła II na Kubie w 1998 r. To właśnie podczas tej pielgrzymki Papież powiedział, że istnieje cierpienie nie tylko fizyczne, ale i duchowe. Doświadczają go ludzie prześladowani, niesprawiedliwie uwięzieni, odizolowani i osamotnieni.

Iran

Religią państwową jest islam. Pomimo gwarancji i zapewnień rządu o wolności religii, każde odstępstwo od islamu może spotkać się z represjami. Media są cenzurowane. Ewangelizacja jest zabroniona. Do wspólnot chrześcijańskich przedostają się szpiedzy i donosiciele. Pomimo sygnałów odchodzenia w Iranie od fanatyzmu religijnego, w kraju nadal karze podlega nieprzestrzeganie zasad islamu, udział w niedozwolonych strajkach i demonstracjach.

Nigeria

Prześladowania chrześcijan przez muzułmanów są ignorowane przez władze. Na północy kraju wiele kościołów zostało zniszczonych, a chrześcijanie byli masakrowani. Ok. 1500 chrześcijan, w tym 8 duchownych zostało zabitych w Nigerii, podczas trwającej serii aktów religijnej przemocy. Spalono tam 173 kościoły, a 25 tysięcy osób wypędzono z ich domów. Akty przemocy nasiliły się szczególnie w Niedzielę Palmową, gdy jeden z muzułmanów z miasteczka Makarfi w centralnej Nigerii oskarżył chrześcijanina o zbezczeszczenie Koranu. Spalono tam dziewięć kościołów i pięć innych budynków należących do społeczności chrześcijańskich. Nigeria przeżywa wzrost przemocy na tle religijnym od czasu, gdy w 1999 r. 12 północnych okręgów (czyli 1/3 kraju) przyjęło pełne prawo szariatu (koraniczne). Wielu obserwatorów uważa, iż elita muzułmanów z północy zdominowała państwową politykę i stopniowo pozbawia władzy chrześcijańskiego prezydenta Nigerii, Oluseguna Obasanjo. Do chwili obecnej w wyniku stosowania prawa szariatu w Nigerii zabito ok. 10 tys. osób.

Oman

Również w Omanie religią państwową jest islam. Jedynie obcokrajowcy mogą wyznawać otwarcie chrześcijaństwo. Jednak naciski władz spowodowały, że wielu chrześcijan opuściło kraj.

Sudan

Sytuacja tamtejszych chrześcijan zmieniła się radykalnie w 1983 r., kiedy to Sudan oficjalnie został ogłoszony państwem islamskim. Sudan jest jednym z największych krajów Afryki, zamieszkałym przez blisko 30 milionów ludzi, przy czym większość chrześcijan zamieszkiwała południową część kraju, przeciwko której islamski rząd Sudanu oficjalnie wypowiedział dżihad - świętą wojnę. Władze zachęcały do grabieży i morderstw, pozwalając chociażby na zachowanie wszelkich dóbr zdobytych na niemuzułmanach. W pierwszej połowie lat 80. ub. wieku według niektórych szacunków mogło w Sudanie zginąć w wyniku ludobójstwa blisko 2 miliony ludzi, a kolejne pół miliona zmarło z głodu. Znaczna część z nich to, oczywiście, chrześcijanie. Eksterminacji dokonywały zarówno oddziały rządowe, jak bojówki paramilitarne otwarcie popierane przez rząd. Nawracano na islam za pomocą terroru na wielką skalę - zabijano, gwałcono, dzieci i kobiety sprzedawano jako niewolników. Do metod bardziej subtelnych należało niszczenie pól uprawnych, rabowanie bydła, grabienie i niszczenie całych wsi.