Reklama

Z zakonnej kuchni

Życie ze smakiem

Tradycyjna kuchnia postna

Post praktykowany jest w niemal wszystkich religiach, choć, oczywiście, przybiera różne kształty.

2025-02-25 11:26

Niedziela Ogólnopolska 9/2025, str. 76-77

[ TEMATY ]

przepisy

post

Adobe Stock

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Badania naukowe jednoznacznie potwierdzają, że post jest niezbędny naszym ciałom. Blisko dziesięć lat temu Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny otrzymał prof. Yoshinori Osumi z Japonii za badania wyjaśniające mechanizm autofagii, czyli swoistego recyklingu wewnątrz naszego organizmu. Warunkiem koniecznym do uruchomienia tego genialnego procesu jest jednak powstrzymanie się od spożywania pokarmów.

Post praktykowany jest w niemal wszystkich religiach, choć, oczywiście, przybiera różne kształty.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

W dawnej Polsce poszczono przez... większość roku! Powstrzymywanie się od pokarmów lub pewnych ich grup obowiązywało w Wielkim Poście, w wigilie ważniejszych świąt, Adwencie. Post ścisły obowiązywał też w środy (do początku XVI wieku, kiedy to Aleksandrowi Jagiellończykowi udało się za pośrednictwem Erazma Ciołka uzyskać indult papieski zezwalający na spożycie mięsa w te dni), piątki i soboty. W sumie postnych było ok. 200 dni w roku.

W kolejnych stuleciach wymogi te złagodzono, post jednak odgrywał i wciąż odgrywa rolę w praktykach religijnych.

W przedwojennych książkach kucharskich publikowano nawet specjalne menu na dni postne, by podpowiedzieć gospodyniom, co zaserwować do jedzenia najbliższym. Oto garść inspiracji z przepisowników naszych prababek.

Zupa kartoflana ze śmietaną

Reklama

SKŁADNIKI :
* 2 marchewki
* 3 pietruszki
* 1/2 selera
* 2 pory
* 1 kg kartofli
* 2 cebule
* masło
* sól i pieprz według uznania
* mąka
* śmietana 18%
* koperek

Wykonanie:
1. Warzywa dokładnie myjemy, obieramy i kroimy, jak lubimy.
2. W garnku z grubym dnem na łyżce masła podsmażamy por i włoszczyznę.
3. Podsmażone warzywa korzeniowe podlewamy wodą.
4. Dodajemy pokrojone ziemniaki i całość gotujemy do miękkości.
5. Posiekaną drobno cebulę podsmażamy na łyżce masła na złoto.
6. Do ugotowanej zupy dodajemy złotą cebulę.
7. Doprawiamy solą i pieprzem według uznania.
8. Przygotowujemy zaprażkę, czyli na łyżkę stopionego masła wsypujemy łyżkę mąki i chwilę rumienimy na patelni.
9. Dodajemy zaprażkę do zupy i zdejmujemy garnek z palnika.
10. Zupę podajemy z kleksem kwaśnej śmietany i dużą porcją koperku.

Kotlety z fasoli z sosem kaparowym

SKŁADNIKI :
* 250 g suchej białej fasoli
* 3 cebule
* masło
* 2 jajka
* 3 łyżki bułki tartej
* sól, pieprz, opcjonalnie curry
* oliwa do smażenia

Reklama

Wykonanie:
1. Fasolę moczymy i gotujemy według wskazań na opakowaniu.
2. Posiekaną drobno cebulę podsmażamy na łyżce masła na złoto (jeśli lubimy, można pod koniec smażenia dodać odrobinę curry).
3. Ugotowaną i ostudzoną fasolę mielimy.
4. Do purée z fasoli dodajemy cebulę i przyprawy, po czym dokładnie mieszamy.
5. Do masy fasolowej wbijamy dwa jajka i znów całość mieszamy.
6. Wyrabiamy kształtne kotleciki i obtaczamy je w bułce tartej.
7. Kotlety z fasoli smażymy z obu stron na złoto.
8. Podajemy z sosem kaparowym lub korniszonowym.

Sos kaparowy/korniszonowy

SKŁADNIKI :
* mąka
* masło
* wywar warzywny
* cytryna
* cukier, sól
* kapary/korniszony

Wykonanie:
1. Przygotowujemy zaprażkę, czyli na łyżkę stopionego masła wsypujemy łyżkę mąki i chwilę rumienimy na patelni.
2. Rozprowadzamy zaprażkę wywarem warzywnym.
3. Dodajemy sól, łyżeczkę soku z cytryny, szczyptę cukru.
4. Gotujemy, aż sos zgęstnieje.
5. Kapary odcedzamy lub kroimy korniszony w drobniutką kostkę i dodajemy do sosu

Bakłażan zapiekany z grzybami

SKŁADNIKI:
* 20 dag grzybów
* 2 bakłażany
* 20 g kaszy jęczmiennej
* 2 cebule
* masło
* parmezan
* 2 jajka
* kubeczek śmietany 18%
* sól, pieprz

Wykonanie:
1. Grzyby czyścimy i gotujemy do miękkości w małej ilości wody.
2. Bakłażany myjemy, kroimy wzdłuż na płaty, solimy i odkładamy na kwadrans.
3. Dokładnie wycieramy bakłażany z wody.
4. Smażymyje na suchej patelni z obu stron.
5. Kaszę gotujemy według wskazań na opakowaniu.
6. Cebulę kroimy drobno i smażymy na maśle na złoty kolor.
7. Kaszę mieszamy z pokrojonymi drobno grzybami i cebulą, doprawiamy do smaku.
8. W naczyniu żaroodpornym układamy warstwami na zmianę plastry bakłażana i kaszę.
9. Całość zalewamy śmietaną wymieszaną z jajkami i parmezanem.
10. Pieczemy w piekarniku w temp. 180°C przez ok. pół godziny.

Reklama

Maria Paszyńska

Pisarka, autorka blisko trzydziestu bestsellerowych powieści historycznych, felietonistka, scenarzystka. Kobieta z nieposkromionym apetytem na przeszłość. Od niedawna youtuberka, tworząca kanał historyczno-kulinarny Smaki Historii.

Smaki Historii to wyjątkowa przestrzeń, której celem jest opowiadanie o polskich tradycjach kulinarnych, o fascynujących dziejach polskiego smaku, ale i o sztuce radzenia sobie z niedostatkami w czasach, gdy brakowało wszystkiego.

Historię tworzy bowiem codzienność. Tysiące zwyczajnych wtorków i śród, w które niekiedy wdziera się chaos wichrów Wielkiej Historii. W każdych czasach jednak ludzie potrzebują jeść, nie tylko po to, by odżywić ciało, lecz także, by celebrować, świętować, być razem.

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Post – relikt przeszłości czy trening prowadzący do doskonałości?

[ TEMATY ]

post

Karol Porwich/Niedziela

Ojcowie Kościoła uważają, że ciało człowieka ma decydujące znaczenie dla jego wzrostu duchowego – mówi Family News Service o. prof. Bazyli Degórski, patrolog Papieskiego Uniwersytetu św. Tomasza z Akwinu i Instytutu Duchowości „Teresianum” w Rzymie, wyjaśniając sens praktyk wielkopostnych, podejmowanych od początków chrześcijaństwa.

A zatem po co nam ten post?„Jeśli postawimy sobie pytanie, co było przyczyną przewagi postu nad innymi formami ascetycznymi w tradycji Kościoła, nietrudno znaleźć odpowiedź, sięgając do pism Ojców Kościoła” – twierdzi o. Degórski. Nauka tych teologów z okresu wczesnego chrześcijaństwa po dziś dzień jest w Kościele punktem odniesienia w sprawach wiary i doktryny. Jak mówi o. prof. Degórski, „ich motywacje w tym względzie możemy zasadniczo sprowadzić do czterech: naśladowanie Chrystusa, zdobycie doskonałości, panowanie nad ciałem i kontemplacja”.
CZYTAJ DALEJ

Abp Pennacchio: pragniemy być głosem troski Ojca Świętego o każdego człowieka

2025-03-16 19:56

[ TEMATY ]

abp Pennacchio

pixabay.com

Na znaczenie modlitwy w intencji szybkiego powrotu Ojca Świętego do zdrowia a także bliskich jego sercu wskazał wprowadzając w wieczorną modlitwę różańcową na placu św. Piotra rektor Papieskiej Akademii Kościelnej, abp Salvatore Pennacchio.

Były nuncjusz apostolski w Polsce powiedział:
CZYTAJ DALEJ

Czy istnieje sprzeczność między wiarą a naukami przyrodniczymi?

2025-03-16 20:55

[ TEMATY ]

Katechizm Wielkopostny

Karol Porwich/Niedziela

Wielki Post to czas modlitwy, postu i jałmużny. To wiemy, prawda? Jednak te 40 dni to również czas duchowej przemiany, pogłębienia swojej wiary, a może nawet… powrotu do jej podstaw? Dziś odpowiadamy na pytanie: czy istnieje sprzeczność między wiarą a naukami przyrodniczymi?

Czy wiesz, co wyznajesz? Czy wiesz, w co wierzysz? Zastanawiałeś się kiedyś nad tym? Jeśli nie, zostań z nami. Jeśli tak, tym bardziej zachęcamy do tego duchowego powrotu do podstaw z portalem niedziela.pl. Przewodnikiem będzie nam Katechizm Kościoła Katolickiego oraz Youcat – katechizm Kościoła katolickiego dla młodych.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję