Godzina jest podstawową miarą naszego dnia. A jak było w czasach biblijnych? Zacznijmy od Nowego Testamentu. Dobę dzielono na dzień i noc, a te na dwanaście godzin. W przypadku nocy mówiono też o trzech lub – według porządku rzymskiego – czterech strażach. Dla Hebrajczyków początek doby wyznaczał zachód Słońca. Dlatego w porze zimowej godziny dnia były krótsze niż w porze letniej. Inaczej wyglądał system rzymski. Tu doba zaczynała się o północy, a godziny stanowiły regularny odstęp czasu. W Starym Testamencie natomiast wspomina się o porach dnia oraz teraźniejszości, chwili związanej z różnorodnymi wydarzeniami.
Niezależnie od przyjętego systemu dzielenia doby termin „godzina” określa konkretną i wyznaczoną chwilę w ludzkim życiu. Pojawia się ona nieuchronnie, choć nie zawsze jest do przewidzenia. Godzina w Biblii może oznaczać chwilę przełomową w planach Bożych, w życiu pojedynczych osób czy ludzkości. Tak św. Jan określa śmierć Jezusa (por. J 7, 30; 17, 1). Terminem tym nazwane jest również powtórne przyjście Chrystusa. Tu Ewangelie podkreślają, że jest to czas wyznaczony i znany tylko Bogu (por. Mt 24, 36; Mk 13, 32). Godzina może również określać czas poprzedzający powrót Chrystusa – wtedy mowa o „ostatniej godzinie” (por. 1 J 2, 18) lub chwili próby wiary ludzi (por. Ap 3, 10-12).
W Ewangelii wg św. Łukasza „godzina” pojawia się w kontekście ponownego przyjścia Jezusa. Jest ona niespodziewana dla ludzi. Przypomina godzinę, w której złodziej zakrada się w celu obrabowania czyjegoś domu. Taki moment jest przez włamywacza starannie zaplanowany i wyznaczony, dla okradanego natomiast jest zazwyczaj nieprzewidziany i zaskakujący, szczególnie gdy przypada w nocy. Chyba że właściciel domu w jakiś sposób dowiedziałby się o owej godzinie włamania – wtedy poświęciłby cały swój czas, by bronić swej własności.
W przypadku godziny ponownego przyjścia Syna Człowieczego, czyli Chrystusa, sprawa jest trudniejsza. Jest ona niemożliwa do przewidzenia. Pewne jest jedno – jej nadejście. Została wyznaczona przez Boga na konkretny moment dziejów świata i człowieka. Przyjdzie nieuchronnie, podobnie jak następują po sobie kolejne godziny. Jedynym rozsądnym postępowaniem jest zatem nieustanna gotowość i czuwanie, by nie stracić swego majątku – życia wiecznego. Na czym to czuwanie polega? Na życiu zgodnym z wolą Boga. Takim, by się Jemu podobać i znaleźć uznanie w Jego oczach. Podkreśla to określenie owej godziny jako godziny Syna Człowieczego. Tak określa Mesjasza Księga Daniela (por. Dn 7, 13-14), zapowiadając czas, kiedy Bóg przekaże Mu władzę nad światem. Dla wiernych Mu będzie to godzina udziału w Jego chwale, dla odstępców – chwila klęski, w której stracą wszystko. Ona zamknie zmienny bieg ludzkiej historii.
Słowo „tron” chyba każdemu kojarzy się z władzą, majestatem, a być może z armią, bogactwem i prestiżem. Określenie „tron łaski” natomiast zwraca naszą uwagę nie na majestat czy władzę, ale na miłosierdzie i ogromną życzliwość. Często słyszymy, że pielgrzymi idący na Jasną Górę zbliżają się do „tronu łaski”. Myślimy wtedy o Maryi, która króluje na Jasnej Górze i hojnie obdarza łaskami tych, którzy oddają się Jej w opiekę. „Tron łaski” kojarzy nam się także z czasami rycerzy i królów, kiedy to sam władca rozsądzał niektóre sprawy i często okazywał akt łaski wobec swoich poddanych, by byli pewni, że troszczy się o nich. Dzisiejsze drugie czytanie, czyli fragment Listu do Hebrajczyków, zachęca nas: „przybliżmy się więc z ufnością do tronu łaski, abyśmy doznali miłosierdzia i znaleźli łaskę pomocy w stosownej chwili”. Autor Listu do Hebrajczyków zatem zaleca, byśmy ciągle zbliżali się do Boga, który chce nam okazać swoją łaskę. Nie ma bowiem takiej sytuacji w naszym życiu, byśmy musieli unikać Boga lub czuli się niegodni Jego bliskości. Owszem, nasze grzechy czynią nas niegodnymi i są zarazem ogromnym murem między nami a Bogiem, ale przecież Bóg jest władny ten mur zlikwidować.
I tu właśnie koniecznie musimy wskazać na głębsze rozumienie terminu „tron łaski”. Otóż kontekst dzisiejszego fragmentu wskazuje na coś więcej. Chrystus, ukazany jako Arcykapłan Nowego Przymierza, teraz dokonuje prawdziwego oczyszczenia z grzechów, czyli usprawiedliwia. Starotestamentalny arcykapłan podczas obrzędów święta Jom Kippur (Dnia Pojednania) raz w roku wchodził do Miejsca Najświętszego w świątyni, gdzie była złożona Arka Przymierza. To ją nazywano „tronem Boga”. Jej złota pokrywa, której strzegły dwa cheruby, nazywana „przebłagalnią” (hilasterion), spełniała bardzo ważną rolę podczas tych obrzędów. To ją arcykapłan skrapiał krwią zwierząt ofiarnych, by w ten sposób dokonać przebłagania, czyli oczyszczenia Izraela z grzechów. To wtedy na nowo dzięki łasce przebaczenia Izrael stawał się znów narodem umiłowanym, a Jahwe – jego Bogiem. Już nic nie oddzielało kontrahentów Przymierza, nic nie burzyło tej wyjątkowej wspólnoty. W czasie Jom Kippur owa „przebłagalnia” staje się faktycznie „tronem łaski” i tak to widzi autor Listu do Hebrajczyków. Dla niego Jezus jest nowym i doskonałym Arcykapłanem, który tym razem skutecznie dokonuje usprawiedliwienia. Wchodzi do Przybytku, ale już nie ludzką ręką zrobionego i już nie poprzez krew zwierząt, ale przez krew własną (przelaną na krzyżu) dokonuje przebłagania – odpuszczenia grzechów. Nie ma większej łaski dla człowieka niż przebaczenie naszych słabości – choć czasami zależy nam na innego rodzaju łaskach, takich jak: dar zdrowia, zdane egzaminy, powodzenie w sprawach osobistych lub zawodowych, szczęście rodziny itd. Zbliżmy się więc do „tronu łaski” – do Jezusa Arcykapłana, by doświadczyć Jego miłosierdzia.
Rembrandt van Rijn, fragment obrazu „Jezus i jawnogrzesznica” (XVII wiek)
Każda niedziela, każda niedzielna Eucharystia niesie ze sobą przygotowany przez Kościół do rozważań fragment Pisma Świętego – odpowiednio dobrane czytania ze Starego i Nowego Testamentu. Teksty czytań na kolejne niedziele w rozmowie z Aleksandrą Mieczyńską rozważa bp Andrzej Przybylski.
6 kwietnia 2025, piąta niedziela Wielkiego Postu, rok C
W Sali Okna Papieskiego odbyło się w sobotę 5 kwietnia sympozjum naukowe „Kard. Wojtyła i prof. Kępiński – o cierpieniu. W 50. rocznicę sesji naukowej w Pałacu Biskupim w Krakowie”.
Zorganizowała je Fundacja „Collegium Voytylianum”. Podczas wydarzenia, które było częścią diecezjalnych obchodów 20. rocznicy przejścia św. Jana Pawła II Wielkiego do Domu Ojca, referat wygłosił metropolita krakowski, abp prof. Marek Jędraszewski.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.
