Reklama

Zdrowie

Co warto wiedzieć o alergii pokarmowej

Co nas uczula? Jak postępować w przypadku stwierdzonej alergii? Co jeść w zamian?

Niedziela Ogólnopolska 20/2022, str. 70-71

[ TEMATY ]

alergia

Adobe.Stock

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Alergia pokarmowa to nieprawidłowa reakcja organizmu na określony składnik diety, wywołana przez mechanizmy układu odpornościowego. Alergeny pokarmowe można podzielić na alergeny pochodzenia zwierzęcego i roślinnego. Najczęściej uczulającymi białkami zwierzęcymi są białka mleka oraz powstające wskutek reakcji krzyżowej cielęcina i wołowina. Drugim silnym alergenem zwierzęcym jest jajo – zarówno białko, jak i żółtko, choć to pierwsze alergizuje bardziej i żadna obróbka termiczna nie zmniejsza tych jego właściwości. Spośród mięs największe właściwości alergizujące ma wieprzowina, a najmniejsze – mięso z królika, indyka, jagnięcia. Są jednak wyjątki, jeśli występuje alergia na sierść i skórę królika – w tym przypadku mięso z królika również może powodować alergię. Co do ryb, mają one bardzo silnie, krzyżowo reagujący antygen, jednak co ciekawe, obróbka termiczna zmniejsza antygenowość ryb (np. w konserwach). Spośród białek roślinnych natomiast najbardziej alergizujące są mąka pszenna oraz soja. Dodatkowo częstymi alergenami są: czekolada, kakao, kurczaki, owoce cytrusowe, orzechy, grzyby, pomidory, truskawki, poziomki.

Reakcje krzyżowe

Tak naprawdę każdy pokarm może się stać alergenem. Ponieważ istnieje możliwość reakcji krzyżowej w ramach tej samej grupy produktów, należy stosować własną obserwację reakcji organizmu na spożycie konkretnego produktu lub grup produktów. Jabłko – morele, brzoskwinie, gruszki, śliwki, wiśnie, czereśnie, jarzębina, jeżyna. Agrest – porzeczki. Orzechy – pistacje, mango. Cytryny – pomarańcze, grejpfruty, mandarynki, pomelo. Ziemniaki – melon, papryka, pomidor. Pietruszka – anyżek, seler naciowy, seler korzeniowy, koper, kminek, kolendra, marchew, pasternak. Zielony groszek – fasola, soja, soczewica, orzeszki ziemne, chleb świętojański, lukrecja. Pszenica – inne gatunki zbóż, proso, kukurydza. Ogórki – dynia, melon, arbuz, cukinia. Cebula – czosnek, por, szczypiorek, szparagi. Liść laurowy – cynamon.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Reakcje krzyżowe mogą wystąpić również pomiędzy grupami.

Reakcje krzyżowe z pyłkami roślin

Stwierdzono je np. między jabłkiem, ziemniakiem, marchewką a pyłkiem brzozy. W pyłkach roślin i różnych produktach pochodzenia roślinnego (owocach, warzywach) występuje wspólne białko, które uczula – profilina. Jeśli ktoś jest uczulony na pyłki roślin i spożywa produkty zawierające profilinę w okresie pylenia, to objawy alergii mogą się nasilać. Objawy alergii mogą się pojawiać po zjedzeniu marchwi z: selerem, anyżkiem, jabłkiem, ziemniakami, awokado, ananasem, żytem.

Zboża obok reakcji krzyżowej w ramach tej samej grupy mogą wykazywać reakcję krzyżową z ryżem i pyłkiem roślin. Miód np., ponieważ jest zbiorem pyłków roślin, u osób z alergią pyłkową i dodatkowo jeszcze atopią jest całkowicie przeciwwskazany do spożycia.

Pyłki dające reakcję krzyżową z produktami spożywczymi: ambrozja (chwast) – banan, melon. Bylica pospolita (chwast) – seler. Brzoza – pomidor, melon, arbuz, orzechy laskowe. Trawy – marchew, jabłko, orzechy laskowe.

Inne reakcje krzyżowe: lateks np. wchodzi w reakcje krzyżowe z bananem, kiwi, awokado, orzechami laskowymi. Osoby uczulone na siarczyny powinny eliminować z diety suszone owoce, niemrożone soki, wino, sok z kiszonej kapusty, marynaty, musli owocowe, ocet owocowy.

Histamina i aminy biogenne

U osób z atopią z potwierdzoną alergią muszą być natomiast wykluczone z diety produkty uwalniające histaminę, takie jak: alkohol, kakao, czekolada, białko jaja, wieprzowina, skorupiaki, ananasy, truskawki. Produkty te wywołują pseudoalergię, czyli pozorną alergię pokarmową. Powinny też być wykluczone produkty zawierające histaminę i inne aminy biogenne: kiełbasa, salami, ryby (tuńczyk, łosoś, śledź, makrela), dojrzewające sery, kapusta, szpinak, truskawki, banany, oberżyna, piwo, wino. Podobne objawy mogą wywołać inne aminy biogenne: serotonina i tyramina zawarte w żółtych serach, owocach cytrusowych, pomidorach, salami, w sfermentowanej żywności, awokado. U osób z alergią pokarmową wyeliminowanie tych produktów może zlikwidować objawy imitujące alergię.

Reklama

Zamienniki

Zamiast mleka krowiego – napoje roślinne gotowe i domowe: jaglane, ryżowe, owsiane, orkiszowe, z komosy ryżowej (quinoy), makowe, migdałowe, kokosowe (jeśli są dozwolone).

Zamiast śmietany – śmietany roślinne domowe lub gotowe: owsiana, ryżowa, orkiszowa, kokosowa, migdałowa (jeśli nie ma uczulenia na orzechy), dostępne w sklepach ze zdrową żywnością.

Zamiast sera białego – pasty z migdałów, orzechów (jeśli nie ma uczulenia na orzechy), tofu.

Zamiast sera żółtego – płatki drożdżowe (do pizzy, zapiekanek, krokietów, zup, panierki), gotowe sery wegańskie (należy dokładnie sprawdzać ich skład).

Zamiast masła – oliwa z oliwek lub inny olej roślinny z pierwszego tłoczenia, domowe masło klarowane, awokado, pasty warzywne, humusy.

Zamiast lodów mlecznych – sorbety owocowe, zamrożone owoce (banan, truskawki), musy owocowe.

Zamiast 1 jajka do wypieków – babka płesznik (1 łyżeczka zmielonej łuski babki + 3 łyżki gorącej wody); 1 dojrzały banan (100g) zmiażdżony na mus; siemię lniane (1 łyżka zmielonego siemienia lnianego + 3 łyżki gorącej wody).

Dieta eliminacyjna – korzyści i zagrożenia

Po eliminacji nabiału może dojść do niedoborów wapnia w diecie. Według norm, osoba dorosła powinna spożywać 1000 mg, a dzieci – 700 mg wapnia dziennie. Na diecie bez nabiału trzeba poszukiwać wapnia w innych źródłach, na które indywidualnie nie ma alergii, głównie w nasionach (mak, sezam, chia, amarantus), orzechach lub zielonych warzywach (np. jarmuż). Dodatkowo należy wprowadzać do diety napoje roślinne wzbogacane wapniem: kokosowe, ryżowe, z quinoy, z alg. Może wystąpić również m.in. niedobór żelaza, magnezu (orzechy, kasza gryczana, gorzka czekolada, pestki dyni).

Reklama

Każda dieta eliminacyjna wiąże się z ryzykiem wystąpienia niedoborów składników pokarmowych, powinna być więc stosowana możliwie krótko lub rotacyjnie. Należy ją więc stosować tylko wtedy, kiedy mamy do tego uzasadnienie zdrowotne, a najlepiej przed jej zastosowaniem skonsultować się ze specjalistą.

Probiotyki w alergii

Przy zmaganiu się z alergią warto również zauważyć korzystny wpływ odpowiedniej probiotykoterapii. Najnowsze badania wskazują, że okresowa kolonizacja przewodu pokarmowego przez odpowiednie szczepy probiotyczne sprzyja wytworzeniu korzystnej równowagi mikrobioty. ?

2022-05-11 07:24

Ocena: +1 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Trudna codzienność

W walce z alergenami nie wystarczy diagnoza i przyjmowanie leków. Konieczne są znajomość „przeciwnika” i dobra taktyka postępowania.

Alergeny są obecne nie tylko w powietrzu. Nie brakuje ich także w każdym, nawet najczystszym mieszkaniu. Co zatem możemy zrobić, by się przed nimi uchronić?

CZYTAJ DALEJ

Wielki Piątek zostawia nas nagle samych na środku drogi... Zapada cisza

Agnieszka Bugała

Te godziny, które dzieliły świat od śmierci do zmartwychwstania musiały być czasem niepojętego napięcia...

Święte Triduum to dni wielkiej Obecności i... Nieobecności Jezusa. Tajemnica Wielkiego Czwartku – z ustanowieniem Eucharystii i kapłaństwa – wciąga nas w przepastną ciszę Ciemnicy. Wielki Piątek, po straszliwej Męce Pana, zostawia nas nagle samych na środku drogi. Zapada cisza, która gęstnieje. Mrok, w którym nie ma Światła. Wielka Sobota – serce nabrzmiewa od strachu, oczekiwanie zadaje ból fizyczny. Wróci? Przyjdzie? Czy dobrze to wszystko zrozumieliśmy? Święte Triduum – dni, których nie można przegapić. Dni, które trzeba nasączyć modlitwą i trwaniem przy Jezusie.

CZYTAJ DALEJ

Msza Wieczerzy Pańskiej. Wolność wypełniona miłością

2024-03-29 07:01

Paweł Wysoki

Ten, kto kocha na wzór Jezusa, nie jest zniewolony sobą, jest wyzwolony do służby, do dawania siebie - powiedział bp Adam Bab.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję