Pytanie czytelnika: Kiedy odmawiam litanię, znajduję w niej wezwanie „Kyrie eleison”. Ostatnio na Mszy św. przy akcie pokuty nasz organista zaśpiewał te słowa. Skąd się wzięło to wezwanie w naszej liturgii?
To piękne wezwanie – aklamacja jest jedynym w naszej łacińskiej liturgii, wyrażeniem w języku greckim. Oznacza ono: „Panie, zmiłuj się” i jest to jedna z najstarszych modlitw błagalnych, którą Kościół kieruje do Boga. Wezwanie Kyrie eleison ma swoje biblijne pochodzenie, pojawia się w psalmach (np. Ps 41, 5) oraz w innych miejscach Starego Testamentu. Znajdujemy je także na kartach Nowego Testamentu, np. „Zmiłuj się nade mą, Panie, Synu Dawida!” (Mt 15, 22), „Panie, zmiłuj się nad nami, Synu Dawida” (Mt 20, 30). Wypowiadane na początku Mszy św., przy akcie pokuty jest wołaniem o to, aby Bóg zmiłował się nad nami, ludźmi grzesznymi, ale wyraża również pragnienie korzystania z bogactwa i obfitości łask płynących od Boga.
Kyrie eleison znajdujemy w liturgii Kościoła na pewno już w IV wieku po Chrystusie. Świadectwem są dzienniki Egerii, pątniczki odbywającej pielgrzymkę do Ziemi Świętej w drugiej połowie IV wieku. Czyniła ona zapiski ze swej podróży, które stanowią cenne źródło wiedzy dotyczącej ówczesnego życia liturgicznego. Opisała szczegółowo przebieg liturgii w Jerozolimie. W jej trakcie kapłan i wierni wielokrotnie wypowiadali i śpiewali formułę Kyrie eleison.
Do rozpowszechnienia tego wezwania modlitewnego przysłużyła się Filokalia – antologia tekstów poświęconych ascezie i modlitwie, która powstała w XVIII wieku. Dzieło to zawiera wypowiedzi Ojców Kościoła, Ojców Pustyni i pisarzy chrześcijańskich na temat „modlitwy Jezusowej” lub „modlitwy serca”. Na tę modlitwę składają się słowa: „Panie Jezu Chryste, Synu Boży, zmiłuj się nade mną”. Człowiek w ten sposób zwraca się do Boga o zmiłowanie, przebłaganie i pojednanie. Bardzo ważną rolę, także dla chrześcijaństwa zachodniego, odegrała książka pt. Opowieści pielgrzyma. W poszukiwaniu nieustannej modlitwy. Jest to zapis przeżyć pielgrzyma, który wędruje po Rosji w XIX wieku. Najnowsze badania nad dziełem wskazują, że ich autorem jest Arsenij Trojepolski, prawosławny mnich, ówczesny pisarz duchowy.
Kiedy przeżywamy jakąś trudną sytuację lub nie radzimy sobie z jakimś problemem, warto sięgnąć do wezwania modlitwy: „Panie Jezu Chryste, Synu Boży, zmiłuj się nade mną”.
Pytania do teologa prosimy przesyłać na adres: teolog@niedziela.pl .
O tym czym jest teologia i czy przeznaczona jest ona wyłącznie dla osób duchownych z ks. dr. Jarosławem Rzymskim, wykładowcą teologii dogmatycznej w Wyższym Seminarium Duchowym w Drohiczynie, rozmawia Monika Kanabrodzka.
Monika Kanabrodzka: Proszę o wyjaśnienie słowa teologia i wskazanie, kim jest obecnie teolog.
Ks. Jarosław Rzymski: Pojęcie to pochodzi ze złożenia greckich słów Theos – Bóg oraz logos – słowo, pojęcie, nauka. Teologia oznacza zatem naukę o Bogu, ale także o wszystkim, co z Nim jest związane. Stąd teolog, oprócz Misterium Boga Trójjedynego, rozważa też świat – od jego stworzenia z człowiekiem na czele, aż po jego dopełnienie na końcu czasów i eschatologię, czyli po rzeczy ostateczne. Szczególne miejsce zajmuje historia zbawienia, tj. wszystko, co Bóg uczynił dla zbawienia człowieka, ze szczytowym punktem w wydarzeniach paschalnych. Teolog podejmuje także refleksję nad Biblią, Maryją, sakramentami, łaską, wiarą Kościoła, a także nad aplikacją prawd wiary w życie moralne chrześcijanina. Zadaniem teologa jest nie tyle podać wiedzę o Bogu, ile odczytując poszczególne prawdy teologiczne, dążyć do Boga, służąc innym swoją wiedzą, ale przede wszystkim przykładem życia.
Każda niedziela, każda niedzielna Eucharystia niesie ze sobą przygotowany przez Kościół do rozważań fragment Pisma Świętego – odpowiednio dobrane czytania ze Starego i Nowego Testamentu. Teksty czytań na kolejne niedziele w rozmowie z Aleksandrą Mieczyńską rozważa bp Andrzej Przybylski.
Niektórzy przybysze z Judei nauczali braci: «Jeżeli się nie poddacie obrzezaniu według zwyczaju Mojżeszowego, nie możecie być zbawieni». Kiedy doszło do niemałych sporów i roztrząsań między nimi a Pawłem i Barnabą, postanowiono, że Paweł i Barnaba, i jeszcze kilku spośród nich udadzą się w sprawie tego sporu do Jeruzalem, do apostołów i starszych. Wtedy apostołowie i starsi wraz z całym Kościołem postanowili wybrać ludzi przodujących wśród braci: Judę, zwanego Barsabą, i Sylasa i wysłać do Antiochii razem z Barnabą i Pawłem. Posłali przez nich pismo tej treści: «Apostołowie i starsi bracia przesyłają pozdrowienie braciom pogańskiego pochodzenia w Antiochii, w Syrii i w Cylicji. Ponieważ dowiedzieliśmy się, że niektórzy bez naszego upoważnienia wyszli od nas i zaniepokoili was naukami, siejąc zamęt w waszych duszach, postanowiliśmy jednomyślnie wybrać mężów i wysłać razem z naszymi drogimi: Barnabą i Pawłem, którzy dla imienia Pana naszego, Jezusa Chrystusa, poświęcili swe życie. Wysyłamy więc Judę i Sylasa, którzy oznajmią wam ustnie to samo. Postanowiliśmy bowiem, Duch Święty i my, nie nakładać na was żadnego ciężaru oprócz tego, co konieczne. Powstrzymajcie się od ofiar składanych bożkom, od krwi, od tego, co uduszone, i od nierządu. Dobrze uczynicie, jeżeli powstrzymacie się od tego. Bywajcie zdrowi!»
Do wspólnego świętowania niedzieli zaprosiły siostry Boromeuszki z Trzebnicy, które otworzyły swoje ogrody. Tym razem wydarzenie odbywało się w duchu świętowania Tysiąclecia Korony Polskiej.
-Ogrody, w których się znajdujemy, średniowieczne ogrody klasztorne pełniły nie tylko funkcje ozdobne. Uprawiano tutaj zioła lecznicze, warzywa, winorośl, a także były tu stawy rybne które były ważnym źródłem białka w czasie Wielkiego Postu i w ogóle postu. A jakie ryby hodowano w stawach? Karpie, pstrągi i liny - mówili prowadzący to wydarzenie, dodając: - A wśród ulubionych rozrywek średniowiecza były oczywiście turnieje rycerskie, gra w bule, taniec i śpiew przy akompaniamencie lutni, szałamaj i fideli.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.
