Reklama

Niedziela Kielecka

Pan zawrócił mnie jak Pawła…

Z ks. dr. hab. Marcinem Kowalskim, biblistą, jedynym kapłanem z Polski w Papieskiej Komisji Biblijnej, rozmawia Agnieszka Dziarmaga.

Niedziela kielecka 8/2021, str. IV

[ TEMATY ]

wywiad

kul.pl

Ks. dr hab. Marcin Kowalski

Ks. dr hab. Marcin Kowalski

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Agnieszka Dziarmaga: Jakie są zadania Papieskiej Komisji Biblijnej, czym zajmują się poszczególni jej członkowie?

Ks. dr hab. Marcin Kowalski: Papieska Komisja Biblijna to organ dosyć wiekowy, liczący ponad sto lat, powołany przez Leona XIII (1902). W skład Komisji wchodzi 20 biblistów z całego świata powoływanych przez papieża na okres 5 lat. Początkowo tworzył go zespół kardynałów i konsultorów decydujących o zgodności badań biblijnych z doktryną katolicką w trudnych czasach modernizmu. Badano np. czy Mojżesz jest autorem Pięcioksięgu lub autentyczność IV Ewangelii. W latach 70. z inicjatywy Pawła VI Komisja stała się ciałem zdecydowanie naukowym, skupiającym wykładowców Pisma Świętego z całego świata, wypracowujących dokumenty nt. np. chrystologii, interpretacji Biblii w Kościele, czy stosunku pism chrześcijańskich do judaizmu.

Czy bada ona zagadnienia biblijne z perspektywy raczej historycznej, czy także odnoszonej do kontekstów współczesnych?

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Jedne z ostatnich dokumentów komisji dotyczą zagadnień moralności w Biblii i antropologii biblijnej. Nie są to zatem kwestie czysto historyczne, ale raczej tematy mające przełożenie na współczesny świat i życie. Mam też na myśli dokument Naród żydowski i jego święte Pisma w Biblii chrześcijańskiej, stawiający pytanie, do jakiego stopnia Nowy Testament jest kontynuacją Starego, co z niego czerpiemy w kontekście tego, co wniósł do Pism Chrystus. Inny ważny dokument to Natchnienie i prawda Pisma Świętego; zwrócę tu uwagę na znajdujący się w nim wątek problematycznych tekstów św. Pawła, traktujących o roli kobiet we wspólnotach chrześcijańskich, odniesień do feminizmu i innych delikatnych, a ważnych kwestii, którym dokumenty Kościoła starają się wyjść naprzeciw i pogodzić to, co niezmienne z tym, co zmienne w nauczaniu chrześcijańskim. Ostatni dokument Czym jest człowiek? Zarys antropologii biblijnej podnosi ważne zagadnienia z zakresu antropologii biblijnej: życia rodzinnego, etyki seksualnej, homoseksualizmu w pismach św. Pawła, pracy, emigracji, stosunku do wolności i społeczeństwa. Polacy są w Papieskiej Komisji Biblijnej od lat 80., a ja dzięki ks. prof. Henrykowi Witczykowi mogłem aktywnie przypatrywać się tym pracom. Widać w nich troskę naukowców o zrozumiałość języka badań biblijnych, aby prezentowane treści stawały się aplikowalne do różnych środowisk i obszarów życia chrześcijańskiego.

Specjalizuje się Ksiądz Profesor w Listach św. Pawła. Skąd wziął się ten trop zainteresowań naukowych?

Pojawił się dość z nagła, ale nie od razu. Od czasów seminarium fascynowałem się kulturą żydowską, uczyłem się języka hebrajskiego, pracę magisterską pisałem z Psalmu 84. Jako wikariusz trafiłem do Chmielnika, gdzie odbudowywano pamięć o Żydach i ich lokalnej obecności, odbywały się festiwale i różne wydarzenia kulturowe, były kontakty z Krakowem. Te zainteresowania rozwijałem podczas studiów w Rzymie, ucząc się hebrajskiego i greki. Podczas półrocznego pobytu studyjnego w Jerozolimie, uczestniczeniu w tamtejszym życiu, poznawaniu judaizmu, bywaniu w synagogach – głęboko przekonałem się z kolei do Nowego Testamentu, do pełni objawienia, jaką w Pisma żydowskie wnosi Chrystus. Po powrocie do Rzymu zacząłem uczestniczyć w wykładach i seminariach Jeanna-Noëla Alettiego, specjalisty od św. Pawła, którego sposób prowadzenia zajęć i podejmowane tematy zachwyciły mnie – i zakochałem się w św. Pawle. Doktorat pisałem z Drugiego Listu św. Pawła do Koryntian.

Doznał też Ksiądz podobnej łaski jak św. Paweł...

Reklama

Na obrazku prymicyjnym miałem słowa z Rz 14, 7-8 („Nikt zaś z nas nie żyje dla siebie i nikt nie umiera dla siebie: jeżeli bowiem żyjemy, żyjemy dla Pana; jeżeli zaś umieramy, umieramy dla Pana. I w życiu więc, i w śmierci należymy do Pana”), więc Paweł od początku mi towarzyszył. Podobnie jak Pawła, Pan zawrócił mnie z drogi, co prawda nie do Damaszku, ale do Warszawy, gdzie studiowałem prawo i administrację na UW – Pan mnie zawrócił i nawrócił. Moje późniejsze podróże, wędrówki i wyprawy zagraniczne, wyjazdy do Izraela i Stanów – to takie wędrówki Pawłowe.

Jezus historyczny, antropologia kulturowa czy Biblia w kulturze to kolejne (choć nie wszystkie) obszary badawcze Księdza Profesora...

W Kielcach w Seminarium wykładam cały Stary Testament rozłożony na 3 lata. Ulubione części? Pięcioksiąg, szczególnie Księga Rodzaju, historie patriarchów, ponadto tragiczne i fascynujące historie postaci, jak Dawid, Saul, Samuel – nie można sobie wyobrazić Nowego Testamentu bez Starego, nie miałby on w sobie pełnej historii zbawienia… Z kolei na KUL-u wykładałem przez lata Biblię w kulturze, akcentując wykorzystanie tekstów i tematów biblijnych we współczesnych sztukach, filmie, teatrze, malarstwie. Biblia w kulturze pozostała jednym z moich ulubionych przedmiotów.

Czy te zainteresowania naukowe przekładają się na Księdza codzienność, słowem czy procentują w dydaktyce i głoszeniu Słowa Bożego?

Reklama

Pamiętam dyskusje toczone ze studentami Erasmusa, z muzułmanami, z którymi świetnie się dialogowało i z szacunkiem udawało się nam porozumieć przy lekturze np. historii Abrahama. Moje przepowiadanie bardzo zyskało na tym przedmiocie. Wiele z niego wykorzystaliśmy zresztą w książce Jutro Niedziela pisanej wspólnie z ks. Przemysławem Śliwińskim. Odwołujemy się tam (m.in.) do współczesnego przekazu medialnego, do „krótkich wiadomości tekstowych” od Pana Boga, bo można przecież mówić o Bogu krótko a mądrze, newsowo i chwytliwie. Słowo Boże jest pełne uczuć. Niesie przesłanie, które może zmieniać życie człowieka, uczy, w jaki sposób się spotkać z Bogiem i drugim człowiekiem. Już w Księdze Rodzaju Bóg patrząc na Adama widzi, że nie jest dobrze, aby był on sam… Fizyczna nieobecność drugiego rodzi cierpienie, stąd Boże poszukiwanie lekarstwa na samotność i alienację Adama, które ostatecznie doprowadziło do wcielenia Chrystusa. Podsumowując, wykłady są dla mnie miejscem praktycznej aplikacji kwestii, które badam, a równocześnie przekładają się na moje głoszenie Słowa i pracę duszpasterską, także tę medialną w ramach Dzieła Biblijnego, kiedy przygotowujemy programy radiowe i telewizyjne.

Czy ma Ksiądz receptę na kontakt z Biblią?

Nikt z ludzi nie rodzi się chrześcijaninem, ale nim się staje, jak głosi słynna sentencja Tertuliana, nikt też nie rodzi się biblistą. W historii nawrócenia znakomitego biblisty Scotta Hahna jest m.in. opowieść o tym, jak przysłuchując się katolickiej Mszy św. zrozumiał, że wszystko to, co tam słyszy – to Pismo Święte. Kościół to nasze pierwsze miejsce czytania i słuchania Biblii. Życie Kościoła oparte jest o Słowo Boże. Przypominamy sobie o tym szczególnie świętując ogłoszoną przez papieża Niedzielę Słowa Bożego czy Tydzień Biblijny, który w Kościele polskim obchodzimy po Wielkiej Nocy.

Jakie jest Księdza osobiste doświadczenie Biblii?

Moje osobiste doświadczenie Biblii wyrasta ze wspólnoty oazowej i praktyki Namiotu Spotkania, która doprowadziła mnie do powołania. Coraz bardziej popularną metodą zgłębiania Biblii jest także praktyka Lectio divina. Jak tłumaczy papież Benedykt XVI w adhortacji Verbum Domini, opiera się ona zasadniczo o cztery etapy: co Słowo mówi samo w sobie (lectio)?; co mówi do mnie (meditatio)?; jak odpowiadam na Słowo (oratio)? co zrobię, aby nim żyć i się z nim zżyć (contemplatio)? Klerycy praktykują medytację ignacjańską, a studia w seminarium łączą się także z poznawaniem warsztatu egzegetycznego.

Co by Ksiądz polecał innym? Jak czytać Biblię i potem jak nią żyć?

Zainteresowanym Biblią polecałbym sięgać po kursy, prowadzone przez biblistów w ramach Szkoły Słowa Bożego, włączyć się w Dzieło Biblijne, Telewizyjny Uniwersytet Biblijny, czy korzystać z rekolekcji biblijnych. Codzienną refleksję nad Słowem znajdziemy w Internecie, na kanałach YouTube. Dzisiaj z dostępem do Biblii i wielu pomocy z nią związanych nie ma problemu. Do dyspozycji mamy także coraz liczniejsze komentarze i słowniki, pojawiają się także wciąż nowe tłumaczenia Biblii. Zaczynamy właśnie pracę nad nowatorskim projektem pn. „Biblia dla młodych”, który będzie się starał pogodzić naukę i zagadnienia wiary. Mamy pomysł, jak te kwestie wytłumaczyć.

Ks. dr hab. Marcin Kowalski absolwent KUL (2002), odbył studia specjalistyczne na Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie (2003-11), gdzie uzyskał doktorat. Po powrocie do Polski został zatrudniony na Wydziale Teologii KUL, gdzie uzyskał habilitację. Obecnie jest adiunktem w Katedrze Teologii Biblijnej i Proforystyki.

2021-02-17 09:37

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

"Alpejski" Watykan. Introd świętuje „swojego” Papieża

[ TEMATY ]

wywiad

Jan Paweł II

Monika Książek

Włodzimierz Rędzioch rozmawia z proboszczem i burmistrzem alpejskiej miejscowości, która gościła Jana Pawła II.

Historia pobytów Jana Pawła II w Dolinie Aosty rozpoczęła się w 1986 r., gdy Papież udał się z pierwszą wizytą duszpasterską do tego alpejskiego regionu Włoch. Papież, wielki miłośnik gór, postanowił spędzić w tym regionie swe letnie wakacje w 1989 r. Wybór miejscowości padł na Les Combes, frakcję Introd, która leży około 20 km od Aosty, gdzie włoscy salezjanie mają dom wakacyjny. Janowi Pawłowi II tak bardzo spodobało się to miejsce, że wracał tu jeszcze wielokrotnie - był na letnim odpoczynku w Dolinie Aosty aż 10 razy i tutaj spędził także swoje ostatnie wakacje w 2004 r.
CZYTAJ DALEJ

Warszawa: duchowny zawieszony po zarzutach dotyczących posiadania i udzielania substancji

2025-05-17 11:36

[ TEMATY ]

komunikacja

Archidiecezja Warszawska

Red.

- Władze archidiecezji niezwłocznie podjęły decyzję o jego zawieszeniu we wszystkich czynnościach duszpasterskich - poinformował ks. Przemysław Śliwiński, rzecznik prasowy Archidiecezji Warszawskiej, w związku z zatrzymaniem jednego z duchownych pod zarzutem posiadania oraz udzielania substancji psychoaktywnej.

Duchowny Archidiecezji Warszawskiej został zatrzymany w ubiegłym tygodniu. Jak poinformowała prokuratura, usłyszał zarzuty dotyczące posiadania oraz nieodpłatnego udzielenia mefedronu. Po zatrzymaniu, zgodnie z decyzją władz kościelnych, został zawieszony we wszystkich czynnościach duszpasterskich, w tym w sprawowaniu sakramentów, do czasu pełnego wyjaśnienia sprawy.
CZYTAJ DALEJ

Jasna Góra: 101. Pielgrzymka Służby Zdrowia i 45. rekolekcje medyków

2025-05-18 16:01

[ TEMATY ]

rekolekcje

Jasna Góra

służba zdrowia

medycy

Pielgrzymka chorych i służby zdrowia

BP Jasnej Góry

O spójności miłości płynącej w trzech kierunkach: do Boga, do bliźniego i do samego siebie mówił na Jasnej Górze do uczestników 101. Pielgrzymki Służby Zdrowia, bp Piotr Kleszcz, biskup pomocniczy archidiecezji łódzkiej. Wydarzenie tradycyjnie poprzedziły rekolekcje dla środowiska medycznego.

Przedstawiciele Służby Zdrowia zgromadzili się na Jasnej Górze po raz 45. podczas rekolekcji zapoczątkowanych jeszcze przez bł. ks. Jerzego Popiełuszkę. Kapłan uznał je za niezbędne przygotowanie do właściwego przeżywania pielgrzymki; w tym roku już 101. W pielgrzymkę włączały się także Siostry Zakonne Pielęgniarki Posługujące Chorym przeżywające doroczny dzień skupienia.
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję