Polski sukces

Fenomenalna Iga!

Światowe media nazwały ją „wschodzącą gwiazdą tenisa” oraz „nastoletnią królową”. Mowa o Idze Świątek, 19-latce z Warszawy, która właśnie wygrała wielkoszlemowy turniej tenisowy „French Open”. – To wspaniałe uczucie, dostałam wiele wiadomości z gratulacjami i życzeniami, cały kraj mi kibicował i wspierał. Bardzo mi to pomogło i wszystkim dziękuję. Ludzie wierzyli we mnie. To było niewiarygodne – powiedziała polska tenisistka na pomeczowej konferencji prasowej.

W finale prestiżowych zawodów Iga pokonała Amerykankę Sofię Kenin 6:4, 6:1. Swoją grą od początku turnieju zachwyciła kibiców i ekspertów tenisa na całym świecie. – Ciągle muszę się uszczypnąć. Nie potrafię powiedzieć, jaki to będzie miało zasięg i wpływ na polski sport. Iga nie miała żadnego słabego seta, wygrała ten turniej spacerkiem, niczym doświadczona zawodniczka – skomentował wielki sukces tenisistki Tomasz Tomaszewski.

– Nie byłam zadowolona z tego, jak gram, wracając po przerwie spowodowanej Covidem. Dużo popracowaliśmy w Warszawie, chociażby po turnieju w Rzymie, i myślę, że w mojej głowie nastąpił pewien przełom. Pozwoliłam sobie jakby nie mieć zbyt wielkich oczekiwań, po prostu skoncentrowałam się na pracy. To był klucz do sukcesu – wyznała młodziutka Polka.

Iga Świątek znana jest ze swojej skromnej postawy. Sama o sobie mówi: – Nie jestem żadną celebrytką, dlatego zaskoczeniem było, że tak wielu sławnych ludzi przysłało mi wiadomości z gratulacjami.

Nasza mistrzyni pochodzi z rodziny o sportowych korzeniach. Jej tata – Tomasz był wioślarzem, olimpijczykiem z Seulu, siostra Agata również gra w tenisa. To nie pierwszy sukces Igi. W 2018 r., jako juniorka, wygrywała turnieje wielkoszlemowe: „Wimbledon” i „French Open”.

Po zwycięstwie w seniorskim „French Open” Iga Świątek awansowała w rankingu WTA, stając się 17. „rakietą” świata.

Damian Krawczykowski

Białoruś

Kij z marchewką

Metodę kija i marchewki zdaje się stosować autorytarny prezydent Alaksandr Łukaszenka. Z jednej strony represjonuje on protestujących i ściga niedawną konkurentkę Swiatłanę Cichanouską (na zdjęciu), a z drugiej – rozmawiał z opozycjonistami uwięzionymi w areszcie KGB w Mińsku. Cichanouska jest poszukiwana listem gończym i na Białorusi, i w Rosji. Wyjechała na Litwę wkrótce po sfałszowanych przez ludzi Łukaszenki wyborach. Przedmiotem rozmów z politycznymi oponentami w więzieniu KGB były zmiany w konstytucji (choć Łukaszenka miał powiedzieć, że nie należy skupiać się wyłącznie na konstytucji), a spotkanie za kratkami miało trwać ponad 4 godziny. Na zdjęciu z wizyty, zamieszczonym przez media, widać m.in. Wiktara Babarykę, niedoszłego kandydata na prezydenta i byłego szefa Biełgazprombanku, ale była tam także prawniczka i członkini opozycyjnej Rady Koordynacyjnej Lidzija Własowa i biznesmen Juryj Waskresenski. Były minister kultury, Paweł Łatuszka, zaznaczył, że Łukaszenka idąc do więźniów oskarżanych o przestępstwa ekonomiczne oficjalnie uznał, że na Białorusi są więźniowie polityczni i że białoruskie protesty działają.

j.k.

Papież do Polaków

Z różańcem w ręku

Pozdrawiając pielgrzymów obecnych na audiencji generalnej, papież Franciszek zachęcił do odkrycia piękna modlitwy różańcowej, która karmiła przez wieki wiarę chrześcijan. – Serdeczne pozdrowienie kieruję do Polaków.

Obchodzimy wspomnienie Najświętszej Maryi Panny Różańcowej. Matka Boża w swych objawieniach często wzywała ludzi do odmawiania Różańca, zwłaszcza w obliczu zagrożeń dla świata – podkreślił papież. – Także dziś, w czasie pandemii, koniecznie musimy trzymać w naszych dłoniach różaniec, modląc się za siebie, za swoich bliskich i za wszystkich ludzi. Zawierzam was Królowej Różańca Świętego i z serca wszystkim błogosławię.

j.k.

Polska

„Tak” – dla rodziny. „Nie” – dla konwencji

Rozpoczęła się zbiórka podpisów pod inicjatywą obywatelską, która ma wymusić wypowiedzenie konwencji stambulskiej. Marszałek Sejmu Elżbieta Witek przyjęła zawiadomienie o utworzeniu Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej „Tak dla rodziny, nie dla gender”. Pełnomocnik komitetu, były marszałek Sejmu Marek Jurek zwrócił uwagę na to, że drugi punkt projektu ustawy zawiera zobowiązanie rządu do rozpoczęcia prac nad Międzynarodową Konwencją Praw Rodziny. Komitet „Tak dla rodziny...” zarejestrowali przedstawiciele Instytutu na Rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris, Chrześcijańskiego Kongresu Społecznego oraz inne organizacje prorodzinne. Konwencję o mylącym tytule: O zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej Polska ratyfikowała w 2015 r. W lipcu wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie jej zgodności z konstytucją skierował premier Mateusz Morawiecki. Wkrótce potem szef resortu sprawiedliwości i prokurator generalny Zbigniew Ziobro skierował do Trybunału stanowisko nt. konwencji, w którym zaznaczył, że zapisy godzą w prawo rodziców do wychowywania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami i naruszają zasadę neutralności światopoglądowej państwa, a użyte w niej terminy burzą polski system prawny. Negatywne stanowisko na temat konwencji stambulskiej przedstawiło również prezydium Episkopatu Polski i z uznaniem przyjęło powstanie społecznej inicjatywy na rzecz wypowiedzenia konwencji oraz zastąpienia jej Konwencją Praw Rodziny.

w.d.

Nigeria

Co tu świętować?

Katolicki biskup Sokoto – Matthew Hassan Kukah sprzeciwił się islamskiemu prezydentowi Nigerii, którego polityka nie wstrzymuje rzezi chrześcijan. „Prezydent Muhammadu Buhari wycofał się z kluczowych obietnic, które złożył podczas kampanii wyborczej – napisał biskup Sokoto w specjalnym oświadczeniu z okazji nigeryjskiego święta niepodległości. – Może się to wydawać dziwne, ale chciałbym podziękować kolonizatorom za zjednoczenie różnych plemion i za wysiłki zapewnienia wszystkiego, czego naród potrzebował do założenia nowoczesnego państwa” – wyraził wdzięczność ordynariusz diecezji Sokoto. Podziękował też misjonarzom, którzy „stworzyli podwaliny nowoczesnej cywilizacji, zapewniając edukację na wysokim poziomie”. Rządy muzułmańskiego przywódcy, niestety, pogrążają kraj. „Świętując niepodległość, proszę prezydenta o zmianę kursu i wsłuchanie się w głos naszych braci w Nigerii” – zaapelował ordynariusz diecezji Sokoto.

j.k.

Watykan-Chiny

Między coś a nic

Gdyby Stolica Apostolska nie zawarła porozumienia z Chinami, za 10 lat w tym kraju mogłoby już nie być biskupów trwających w jedności z papieżem – ocenił abp Paul Gallagher, szef papieskiej dyplomacji, uzasadniając wolę przedłużenia zawartej przed 2 laty umowy. Przypomniał, że w przeciwieństwie do innych krajów, które mogą używać argumentów gospodarczych, strategicznych czy militarnych, Watykan w relacjach z Chinami nie ma kart przetargowych. – Pozostaje nam jedynie dialog – stwierdził. Jak przyznał, osiągnięcia Watykanu nie są wielkie. Tyle że w dyplomacji istnieje jednak różnica między „coś” a „nic”. Konkretnym rezultatem umów jest fakt, że w Chinach wszyscy biskupi pozostają w jedności z papieżem, nawiązano z nim dialog i dzięki temu watykańska dyplomacja może podejmować inne kwestie. – Bez tego porozumienia nie byłoby żadnego kanału komunikacji – dodał abp Gallagher.

w.d.

Apel

Modlitwa o życie

„W modlitwie różańcowej prośmy o poszanowanie życia wszystkich obywateli w naszej ojczyźnie” – zaapelował biskup toruński i przewodniczący Rady ds. Rodziny Konferencji Episkopatu Polski Wiesław Śmigiel. Biskup w specjalnym liście zwrócił się do wiernych z prośbą o włączenie się w Nowennę za życiem za przyczyną św. Jana Pawła II. Modlitwa będzie trwała przez 8 dni, do 21 października, czyli w okresie poprzedzającym liturgiczne wspomnienie papieża Polaka. Przypominamy, że w tym dniu Trybunał Konstytucyjny podejmie decyzję w sprawie aborcji eugenicznej.

Przewodniczący Rady ds. Rodziny Konferencji Episkopatu Polski podziękował również za inicjatywy, które mają na celu troskę o ludzkie życie od poczęcia aż do naturalnej śmierci.

j.k.

USA

Debata zastępcza

Debatę wiceprezydencką, w której w Salt Lake City wzięli udział Mike Pence i Kamala Harris, zdominował spór o epidemię COVID-19. 90-minutowe telewizyjne starcie, oddzielonych od siebie szybami, republikanina Pence’a oraz demokratki Harris było znacznie spokojniejsze niż debata prezydencka Donalda Trumpa i Joe Bidena z 29 września. Nie zabrakło jednak wzajemnych oskarżeń. – Amerykanie byli świadkami największej porażki w historii prezydenckich administracji – stwierdziła Harris. Oskarżyła rząd Trumpa o niekompetencję i ukrywanie informacji o powadze epidemii. Harris pytana o to, czy zaszczepi się na COVID-19, odpowiedziała, że tak, jeśli zalecą to lekarze, a nie Donald Trump. Pence z kolei bronił administracji, podkreślając, że od początku obecny prezydent na pierwszym miejscu stawiał zdrowie Amerykanów. Wiceprezydent ostro krytykował Harris. – Przestań uprawiać politykę na życiu ludzi – apelował, uznając za karygodne to, że kandydatka demokratów podważa skuteczność szczepionki. Za epidemię Pence obwiniał Chiny, które powinny zostać pociągnięte do odpowiedzialności. Była to jedyna telewizyjna debata kandydatów na wiceprezydenta USA w tej kampanii wyborczej. Przed wyborami 3 listopada w planach były jeszcze dwie debaty prezydenckie – 15 października w Miami na Florydzie i 22 października w Nashville w Tennessee. Biden zadeklarował, że będzie rozmawiał na żywo ze swoim rywalem tylko wtedy, gdy ten wyzdrowieje. Trump nie zgodził się natomiast na debatę wirtualną.

w.d.

Kirgistan

Z więzienia na premiera

Wybór Sadyra Dżaparowa na stanowisko nowego premiera Kirgistanu wcale nie musi zakończyć fali zamieszek i starć, które przetoczyły się przez ten kraj. Kryzys polityczny rozpoczął się kilkanaście dni temu, gdy ogłoszono wyniki wyborów parlamentarnych, w których zwyciężyły partie kojarzone z prezydentem i dotychczas rządzącym establishmentem. Zdaniem opozycji, głosowanie było zmanipulowane, bo dochodziło do kupowania głosów. Nowy szef rządu – popierany przez nacjonalistyczną partię Ata – który został uwolniony z więzienia podczas powyborczych zajść – zapowiedział, że utrzyma linię dotychczasowego gabinetu. Zapewnił też, że nie zamierza prześladować przeciwników politycznych. Obiecał, że Rosja pozostaje głównym strategicznym partnerem Kirgistanu, uważanego za jedyny demokratyczny kraj w Azji środkowej. – Rosja jest naszym strategicznym partnerem i nadal nim pozostanie – podkreślił Dżaparow. W Biszkeku do 21 października ma potrwać stan wyjątkowy, wprowadzony przez prezydenta kraju Sooronbaja Dżeenbekowa. Na ulice miasta wysłano wojsko, a prezydent ze względów bezpieczeństwa przebywał w ukryciu w stolicy.

w.d.

Berlin–Moskwa-Warszawa

Wokół Nord Stream

Użycie środka trującego typu Nowiczok wobec Aleksieja Nawalnego było naruszeniem prawa międzynarodowego i musi mieć poważne konsekwencje – powiedział dr Norbert Röttgen, szef komisji spraw zagranicznych Bundestagu. Przestrzegł władze Unii Europejskiej przed zbyt łagodną reakcją wobec Rosji za próbę otrucia Nawalnego i wezwał do jak najszybszego wstrzymania budowy gazociągu Nord Stream 2. Tymczasem rosyjski koncern Gazprom podejmuje wszelkie działania, by budowę ukończyć. Najpewniej nikomu w Rosji nie podoba się nałożenie przez Tomasza Chróstnego, prezesa polskiego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, ponad 29 mld zł kary na Gazprom i ponad 234 mln zł na 5 pozostałych spółek uczestniczących w budowie gazociągu. Stronom nakazano również rozwiązanie umów zawartych w celu finansowania Nord Streamu 2. W trakcie postępowania sądowego firmy uczestniczące w budowie Nord Stream 2 mogą nie wykonywać postanowienia UOKiK. Rosjanie obawiają się, że Urząd będzie próbował zająć aktywa Gazpromu.

j.k.

Chiny-USA

Od Tajwanu z dala

Doradca prezydenta Donalda Trumpa ds. bezpieczeństwa narodowego – Robert O’Brien stwierdził, że Chiny rozbudowują marynarkę wojenną na taką skalę, na jaką robili to Niemcy przed I wojną światową. Według O’Briena, chodzi o wyparcie USA z rejonu zachodniego Pacyfiku i umożliwienie desantu na Tajwan. O’Brien apelował też do władz Tajwanu, by te zwiększyły budżet na swoją obronę. – Nie można wydawać 1,2% PKB i liczyć na to, że odstraszy się Chińczyków – powiedział.

w.d.

Francja-Benin

Zwrócą zagrabione

Francja zwróci Beninowi dobra kultury zagrabione w czasach kolonialnych. Dzieła sztuki zostały zawłaszczone w końcu XIX wieku przez francuskiego gen. Alfreda Amédée Doddsa, po bitwie pod Abomey i ograbieniu pałacu królewskiego. Decyzja Zgromadzenia Narodowego Francji o zwrocie Beninowi (dawniej Dahomej) dóbr kultury stanowi „wielkie zwycięstwo współpracy międzynarodowej”. – Wysłuchano nas i zrozumiano – ocenił Alain Godonou, szef agencji promocji dziedzictwa Beninu. Starania o odzyskanie obiektów o szczególnej wartości historycznej i artystycznej trwały od kilku lat. Rzeźby i płaskorzeźby o wielkiej wartości artystycznej zostaną przekazane do Muzeum w Forcie Francuskim w Ouidah na południu kraju, a następnie do powstającego Muzeum Amazonek (Mino) i Władców Dahomeju.

w.d.

Nowe zwyczaje

Lepsza gotówka

Powoli przestają być nam potrzebne bankomaty. Powód? Zmiana zwyczajów klientów banków. Początek pandemii sugerował, że gotówka wraca do obiegu. Martwiąc się o dostęp do oszczędności, Polacy ruszyli do kas banków oraz bankomatów i zaczęli wypłacać pieniądze, przez co gotówka w obiegu – poza kasami banków – tylko w marcu i kwietniu wzrosła odpowiednio aż o 26 mld zł i 20 mld zł. Po pewnym czasie sytuacja uspokoiła się i mocno spadła liczba wszystkich typów wypłat gotówkowych, dokonywanych za pomocą kart. Zmiana zwyczajów klientów banków najbardziej dotknęła bankomaty. W II kwartale 2020 r. Polacy przeprowadzili najmniej wypłat z bankomatów od IV kwartału 2004 r., od czasu gdy NBP monitoruje takie dane.

j.k.

Postępy postępu

Bez trzech króli

Z ponadstuletniej szopki w niemieckiej katedrze w Ulm – w czasach Reformacji przejętej przez protestantów – znikną figury trzech króli. Powód? Postać Melchiora ma budzić skojarzenia z dyskryminacją rasową. Nie chodzi o czarny kolor skóry Melchiora, lecz o „groteskowy sposób”, w jaki przedstawił go artysta – tłumaczą władze parafialne. Figura ma symbolizować przestarzałe stereotypy: ma wypukłe usta, nadwagę i złoty pierścień na palcu jednej ze swoich stóp. – W wyniku debaty na temat rasizmu ludzie nabrali przekonania, że te figurki nie będą już pokazywane – powiedział Ernst-Wilhelm Gohl – dziekan Ulm.

w.d.

Lem i „Jetsonowie” na muralu Kongresu 590

Hybrydowa 5. edycja Kongresu 590 to nowe rozwiązania technologiczne w kwestii prowadzenia eventu, ale także temat przewodni, którym jest Polska 2030. Skondensowana tematyka tegorocznej edycji kongresu właśnie pojawiła się na muralu w centrum Warszawy.

Tegoroczne wydarzenie to spotkanie przedstawicieli polskiej gospodarki, finansów, kultury, a także polityki w celu znalezienia rozwiązań, aby sprostać wyzwaniom, jakie stawia przed krajem najbliższe dziesięciolecie. Ponieważ przyszłość jest głównym tematem 5. edycji Kongresu 590, organizatorzy sięgnęli w promocji do nietypowego rozwiązania, jakim jest street art (sztuka uliczna). Projekt muralu inspirowany cybernetyczną wizją przyszłości przygotował Artur Hilger.

– Przy jego projektowaniu zdecydowałem się odbiec od typowo biznesowego wizerunku konferencji. Kiedy rozmawiamy o tym, co jest ważne tu i teraz, to patrzymy jednak w przyszłość.

Uruchamiamy wyobraźnię i zastanawiamy się, jaka ta przyszłość będzie. To pytanie zadawali sobie również artyści już w latach 50., co zainspirowało mnie do sięgnięcia po retrofuturystyczny surrealizm, którego królem był Syd Mead. Dodałem też szczyptę popkulturowego „kosmicznego horroru”, jest trochę androidów Stanisława Lema i pytań o to, gdzie zaczyna i kończy się „człowieczeństwo” rodem z klasycznych wizji Ridleya Scotta. Zamknąłem koncepcję prostą stylistyką rodem z animowanego serialu Jetsonowie, który uwielbiałem jako dziecko – mówi Artur Hilger.

Mural przy ul. Chmielnej 98 w Warszawie wykonała agencja Good Looking Studio.

Bilety na kongres są już dostępne w sprzedaży. Można je zakupić w zróżnicowanych wariantach cenowych, które umożliwią udział każdemu zainteresowanemu. Hybrydowa forma wydarzenia pozwala uczestnikom na korzystanie ze specjalnej aplikacji, która pomoże w „poruszaniu” się w bazie kontentu wydarzenia.

Kongres 590 odbędzie się w dniach 21-23 października w G2A Arena, w Jasionce koło Rzeszowa.