Zostało ono założone przez przybyłą z Wielkopolski rodzinę Pomianów. Król Władysław Jagiełło 7 kwietnia 1421 r. na prośbę Wojciecha Parzęczewskiego nadał mu prawa miejskie. Status miasta został Parzęczewowi odebrany po 446 latach przez cara Aleksandra II w 1870 r. w ramach represji po powstaniu styczniowym.
Pierwszy kościół w Parzęczewie pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Anny został wzniesiony w rynku ok. 1420 r. przez rodzinę Parzęczewskich herbu Pomian. Przy nim abp gnieźnieński Wojciech Jastrzębiec wkrótce erygował parafię. W 1800 r. podczas wielkiego pożaru całego miasta świątynia spłonęła. Na jej miejsce Franciszek i Ignacy Stokowscy, ówcześni właściciele dóbr parzęczewskich, ufundowali nowy kościół – murowany. Został on zbudowany w latach 1802-1804, jednak jego konsekracja nastąpiła dopiero 3 maja 1840 r.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Pod koniec XIX wieku świątynia była aż dwukrotnie rozbudowywana, zmieniono też gruntownie jej wystrój i wyposażenie. Fundusze czerpano z tzw. skarbu powstańczego, ofiarowanego na rzecz parafii przez rodzinę Pawlaków. Po przeobrażeniach budowlanych i architektonicznych doszło do powtórnej konsekracji w 1903 r.
Reklama
Wchodząc do świątyni, ujrzymy ściany przyozdobione przepiękną polichromią autorstwa Aleksandra Przewalskiego, ucznia Jana Matejki. W centralnym miejscu znajduje się Golgota, nie mająca sobie równych w najbliższej okolicy. Autorem tego arcydzieła jest Wincenty Łukaszewicz, malarz z Petersburga.
Ks. Franciszek Marcinkowski, ówczesny proboszcz, chciał uczynić z kościoła swoiste sanktuarium Męki Pańskiej, dlatego w 1898 r. sprowadził relikwie Drzewa Krzyża św., podarowane przez księżną Fitalis z Palermo wraz z dokumentem autentyczności. Zostały one jednak zrabowane przez Niemców podczas okupacji w 1941 r. Całe wyposażenie świątyni: ołtarze, obrazy, stiukowa dekoracja, konfesjonały, ambona, chrzcielnica, oświetlenie to swoiste dzieła sztuki.
Warto zaznaczyć, iż w Parzęczewie znajduje się jeszcze jeden kościół – drewniany pw. św. Rocha, który został wzniesiony pod koniec XVI wieku, gdzie stoi po dzień dzisiejszy. Jest on wysokiej klasy zabytkiem drewnianego budownictwa sakralnego. Wyposażono go w trzy ołtarze barokowo-rokokowe, piękne obrazy malowane na płótnie i liczne figurki świętych. Staraniem obecnego księdza proboszcza, przy wsparciu parafian, wnętrza obu kościołów, jak i ich elewacje, zostały gruntownie odnowione.