Reklama

Wiara

Dyspensa – dlaczego i dla kogo

Na progu Wielkiego Postu powraca temat wyrzeczeń, np. spożywania pokarmów mięsnych w określone dni. Pojawia się też pytanie o udzielanie dyspensy od urządzania zabaw w piątki.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Czym jest dyspensa? Jak podaje kan. 85 Kodeksu prawa kanonicznego, dyspensa jest „rozluźnieniem prawa czysto kościelnego w poszczególnym wypadku”. To jednorazowe zwolnienie z przestrzegania konkretnego przykazania kościelnego. Od Dekalogu nikt nie może odstępować. Dyspensa może być udzielona tylko w pewnych okolicznościach i dla konkretnej osoby lub grupy osób. Możemy z niej skorzystać, o ile obowiązuje ona w diecezji, na której terenie obecnie przebywamy. Nie ma wówczas znaczenia, z jakiej diecezji pochodzimy ani gdzie mieszkamy.

Dni pokuty

Warto przypomnieć, że z obchodem roku liturgicznego związane są dni i okresy pokuty, o których mówi czwarte przykazanie kościelne: „Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w czasie Wielkiego Postu powstrzymywać się od udziału w zabawach”. Na podstawie Kodeksu prawa kanonicznego z 1983 r., kan. 87 § 1 biskup diecezjalny może udzielić dyspensy od wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych. Jednak każdy, kto chce skorzystać z ogłoszonej przez biskupów dyspensy, jest zobowiązany do uczynków miłosierdzia.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Jak przypomina prawodawca kościelny, wstrzemięźliwość od spożywania mięsa obowiązuje we wszystkie piątki roku, chyba że w danym dniu przypada jakaś kościelna uroczystość. Prawem o wstrzemięźliwości są związane osoby, które ukończyły 14. rok życia. Kościół równocześnie zachęca duszpasterzy i rodziców do tego, żeby również ci, którzy z racji młodszego wieku nie są jeszcze zobowiązani do wstrzemięźliwości, byli wprowadzani w autentycznego ducha pokuty. Ponadto wierni, którzy nie mają możliwości wyboru pokarmów i muszą spożywać to, co zostanie im podane – np. w miejscach zbiorowego żywienia, gdzie nie są przestrzegane przepisy postne – mogą korzystać z dyspensy od obowiązku wstrzymania się od potraw mięsnych w piątki całego roku. Taka dyspensa nie jest udzielana w Środę Popielcową i Wielki Piątek. Niemożliwość zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych w piątek zakłada jednak podjęcie innych form pokuty, takich jak: modlitwa, jałmużna, uczynki pobożności i miłości, wierniejsze spełnianie obowiązków (por. kan. 1249-1253 KPK).

Potrzeba zachowania pokuty

Przedziwną modą naszych czasów jest stopniowe odchodzenie od dni pokutnych i organizowanie m.in. zabaw szkolnych w piątki. Jak napisał jeden z filozofów: „Na tej samej scenie życia stoi krzyż i odbywa się folwarczny taniec”. Tymczasem, jak nam przypomina Kościół, dniami i okresami pokuty są poszczególne piątki całego roku i czas Wielkiego Postu. W duchowości chrześcijańskiej post nie jest odrywany od całej postawy pokutnej człowieka. Wpisany jest on bardzo ściśle w chrześcijańską pobożność.

A jeśli chodzi o zabawy w okresie Wielkiego Postu, to powstrzymywanie się od nich sprzyja opanowaniu instynktów i wolności serca – przypomina nam o tym Katechizm Kościoła Katolickiego (n. 2043).

2020-02-11 08:56

Oceń: +4 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kard. Nycz odwołał dyspensę od uczestnictwa w niedzielnej Mszy św.

[ TEMATY ]

dyspensa

kard. Kazimierz Nycz

Łukasz Krzysztofka/Niedziela

„Bez Eucharystii, szczególnie sprawowanej w Dzień Pański – Niedzielę, nie możemy w pełni żyć jako chrześcijanie” – napisał kard. Kazimierz Nycz, metropolita warszawski w specjalnym komunikacie w związku ze złagodzeniem ograniczeń dotyczących kultu religijnego od 30 maja. Metropolita odwołał tym samym dyspensę z dnia 26 marca 2020 r. od uczestnictwa w niedzielnej Mszy św.

„Wracamy do zwykłych zasad, obowiązujących w prawie kościelnym, na mocy których od obowiązku niedzielnego uczestnictwa we Mszy św. zwolnione są osoby w podeszłym wieku, osoby z objawami infekcji lub mające wskazania władz sanitarnych (na przykład pozostające w kwarantannie) oraz osoby sprawujące opiekę nad chorymi i niepełnosprawnymi, co w niektórych przypadkach uniemożliwia im udział w niedzielnej Eucharystii” – czytamy w słowie kardynała.
CZYTAJ DALEJ

Hiszpania: Aktywiści klimatyczni pomazali kościół Sagrada Familia w Barcelonie

2025-09-01 12:55

[ TEMATY ]

Barcelona

Sagrada Família

x.com zrzut ekranu

Dwóch aktywistów klimatycznych pomazało w niedzielę barwnikiem fasadę słynnego kościoła Sagrada Familia w Barcelonie. Według aktywistów, akcja miała na celu zwrócenie uwagi na problem pożarów lasów w Hiszpanii.

„Chcemy zaprotestować przeciwko współudziałowi różnych rządów w pożarach, które spustoszyły Półwysep Iberyjski tego lata” – napisała na platformie X organizacja Futuro Vegetal, odpowiedzialna za te haniebne czyny.
CZYTAJ DALEJ

US Open - Świątek awansowała do ćwierćfinału

2025-09-01 20:30

[ TEMATY ]

Iga Świątek

PAP/EPA/BRIAN HIRSCHFELD

Iga Świątek awansowała do ćwierćfinału wielkoszlemowego turnieju US Open w Nowym Jorku. Rozstawiona z numerem drugim polska tenisistka wygrała z Rosjanką Jekateriną Aleksandrową (nr 13) 6:3, 6:1. Spotkanie trwało godzinę i cztery minuty.

To było siódme spotkanie tych zawodniczek i piąta wygrana Świątek.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję