: – Celem tej książki było podkreślenie autentyczności Bożego Grobu i dowody potwierdzają to, również ostatnie badania archeologiczne prowadzone po podniesieniu płyty marmurowej przykrywającej skałę, na której było złożone ciało Chrystusa po zdjęciu z krzyża. Ta skała tam naprawdę jest. Przeprowadzone były badania przez profesorów AGH z Krakowa, specjalistów z dziedziny mineralogii. W podsumowaniu badań podkreślono, że taki rodzaj skały nie pozwalał na wykucie w niej grobu w ciągu kilku dni. Przez to potwierdzony został fakt ewangeliczny, ten grób musiał istnieć wcześniej, czyli najprawdopodobniej należał do Józefa z Arymatei i jest to jak gdyby od strony zewnętrznej potwierdzenie opisów, to też jest ważne.

– Dlaczego wiara nie wystarczy, potrzebne są jeszcze argumenty empiryczne, konkretne?

– Niektórym ludziom trzeba przedstawiać dowody naukowe, archeologiczne, mineralogiczne. Nikt, kto czyta święte księgi, nie powinien mieć wątpliwości, nie chodzi o wiarę, ale o potwierdzenie naukowe, jaka to skała, jakiej budowy, czy barwnik koloru czerwonego, który znaleziono na skale, tzw. hematyt, to minerał, czy są to pozostałości krwi...

– Współczesne badania, wzbudzające zainteresowanie, a nawet emocje, są walorem dodanym.

– W tytule książki czas został ograniczony do pierwszego tysiąclecia, to znaczy obejmuje okres od czasów Chrystusa do XI wieku, czyli do zburzenia grobu i świątyni przez Al-Hakima w 1009 r. Tam jest przedstawione wszystko, co możliwe, co wiąże się z tematem, i wypływa z archeologii, Biblii, liturgii, która była sprawowana w tym miejscu, tradycji żydowskiej przeniesionej ze wzgórza świątynnego na Golgotę, judeochrześcijan, czyli naśladowców Jezusa wywodzących się z judaizmu, pielgrzymek, znalezienia krzyża, wzorów wykorzystywanych przy budowie kościołów w Europie, różnych pierścieni wykonanych z kości słoniowej itp. Po prostu wszystko, co było możliwe do znalezienia na ten temat, zostało zebrane i opisane na sześciuset stronach. Następne tysiąclecie do naszych czasów jest potraktowane skrótowo.

– Jest to praca naukowa. Czy zwykli ludzie, na ogół niesięgający po takie opracowania, dadzą sobie radę, nie zniechęcą się?

– Mimo że jest to praca wybitnie naukowa, starałem się pisać językiem prostym, bardzo przystępnym. Oczywiście, są przypisy, tam trafiały na ogół głosy polemiczne, swego rodzaju dyskusje... to część naukowa, można to opuścić i czytać dalej tekst główny. W Polsce na ten temat nie mamy żadnych tekstów, poza niewielkimi artykułami, a tu jest wszystko w jednej pozycji książkowej. Można to spokojnie przeczytać.

– Już w ubiegłym roku książka się rozeszła... jak świeże bułeczki. Część nakładu trafiła też do Rzeszowa, do ojców bernardynów, i też tam jej już nie ma.

– Mamy w planie drugie wydanie i będą zdjęcia odnowionej kaplicy Bożego Grobu, trwają końcowe prace wydawnicze. Chcemy tę książkę traktować jako swego rodzaju cegiełkę na organizację wystawy o Bazylice Grobu Chrystusa w Centrum Informacji Chrześcijańskiej w Jerozolimie, w Starym Mieście. Tam w czterech pomieszczeniach będziemy przedstawiać przy pomocy techniki trójwymiarowej historię Bazyliki Bożego Grobu. Będzie to rzecz naprawdę wspaniała, zaangażowani są w to dzieło specjaliści z Krakowa.

– Powróćmy do początku. Jak narodził się pomysł napisania takiej książki?

– Będąc jeszcze w Seminarium Duchownym w Jerozolimie, każdego piątku brałem udział w Drodze Krzyżowej, kończącej się na Golgocie. I za każdym razem w tym miejscu, widząc przez szybę tę skałę, która jest poniżej, nurtowało mnie pytanie, czy to jest to najważniejsze miejsce, w którym umocowano krzyż. Tak od ludzkiej strony już biorąc czy przez ciekawość historyka. I podjąłem ten temat, najpierw w pracy magisterskiej w Jerozolimie. Potem kontynuowałem do doktoratu w Rzymie, poszerzając jej zakres, w centrum uwagi znalazła się nie tylko Golgota, ale też Boży Grób. Na bazie doktoratu pewne wątki zostały zaktualizowane, bo już ileś tam lat minęło od obrony pracy. Część była wydana w języku włoskim. Moment był odpowiedni, zbiegło się wiele zdarzeń, długo oczekiwany remont kaplicy, temat bardzo aktualny i zbliżające się ubiegłoroczne Święta Wielkanocne...

– Franciszkanie w Ziemi Świętej są już 800 lat i założyciel zgromadzenia – św. Franciszek tam też podążał, aby ewangelizować, spotkać się z sułtanem. W archiwum zakonnym zgromadzono bardzo wiele cennych starych dokumentów, co zapewne ułatwiało dotarcie do materiałów źródłowych i pisanie prac.

– W archiwum nadal czynnie pracuję, działam. Z jego zasobów korzystają naukowcy z całego świata. Po skatalogowaniu zbiorów mają informację na temat tego, co tam jest. I tutaj ciekawostka, która stanowi w pewnym sensie klamrę zamykającą całość. Archiwum jako takie gromadzi dokumenty datowane od 1230 r., czyli powstałe już w czasach Wypraw Krzyżowych. To wszystko, teksty źródłowe na temat Bożego Grobu mamy opisane dokładnie. Natomiast brakowało tej pierwszej części, pierwszego tysiąclecia. Naprawdę Bazylika Bożego Grobu opisana jest na wszystkie możliwe sposoby, brakowało tej części na temat tego, co było przed tym. I tu wyłania się sens tego wysiłku. Nie myśląc o tym, że będę kontynuował pracę w archiwum od średniowiecza do czasów dzisiejszych, przygotowałem pierwszą część.