Reklama

Zarys historii diecezji lubelskiej (cz. 2)

Powstanie diecezji

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Już na początku XV w. biskup chełmski Jan Biskupiec Zaborowski rozpoczął starania o przeniesienie stolicy biskupiej do Lublina. W 1425 r. papież Marcin V wydał nawet dwie bulle, które pozytywnie załatwiały powyższe starania. Jednak nie wprowadzono ich w życie na skutek silnego sprzeciwu ówczesnego biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego i sejmu sieradzkiego z 1425 r. W wyniku tego w tymże roku legat papieski kard. Lucyd unieważnił obydwie bulle. Do sprawy tej nie powrócono już do końca XVIII w. Stała się ona aktualna dopiero w okresie rozbiorów Polski. Zmniejszoną na skutek rozbiorów diecezję chełmską postanowiono powiększyć w 1790 r. (Pius VII dekretem z 20 lipca 1790 r. potwierdził Konstytucję Sejmu Czteroletniego o włączeniu do diecezji chełmskiej części ziem położonych za Wisłą, a należących dawniej do diecezji krakowskiej). Planowano równocześnie przeniesienie stolicy biskupiej do Lublina i zmienienie nazwy diecezji z chełmskiej na chełmsko-lubelską. Jednak Stolica Apostolska nie zgodziła się na to rozwiązanie.
Kiedy po trzecim rozbiorze Lublin znalazł się w granicach Austrii, gubernium galicyjskie wysunęło projekt zniesienia diecezji chełmskiej i utworzenie w jej miejsce diecezji lubelskiej. Projekt ten został zatwierdzony 10 maja 1803 r. przez Cesarza Franciszka II. Oficjalna data utworzenia diecezji lubelskiej przypada na 23 listopada 1805 r., kiedy to Pius VII wydał w tej sprawie bullę Quemadmodum Romanorum Pontificum. Katedra, Kapituła i biskupi zostali przeniesieni z Krasnegostawu do Lublina, jednak realizacja tych postanowień - ze względu na wojny toczone przez Napoleona - musiała ulec przesunięciu na termin późniejszy. Dopiero 19 października 1807 r. metropolita lwowski K. I. Kicki w Kolegiacie św. Michała wypełnił postanowienia papieskiej bulli. W tym samym roku zniesiono konsystorz krasnostawski, pozostawiając tylko jeden w Lublinie. Na katedrę wyznaczono dawny kościół jezuicki pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty, ale ze względu na duże zdewastowanie świątyni, nie mogła ona początkowo spełniać swojej funkcji. Przez kilka lat nabożeństwa katedralne odprawiano w kolegiacie św. Michała, dopiero od 1832 r. w kościele pojezuickim. W tym samym roku przeniesiono tutaj parafię z dawnego kościoła kolegiackiego.
Diecezja lubelska posiadała zorganizowany aparat administracyjny przejęty po zlikwidowanej diecezji chełmskiej, mimo to była diecezją nową, utworzoną w czasie często zmieniających się uwarunkowań politycznych, z terytoriów kilku innych diecezji. Nie miała jeszcze ugruntowanej tradycji, co rzutowało na jej konsolidację. Wiele wysiłku włożyli pierwsi lubelscy biskupi, by odpowiednio zorganizować struktury diecezjalne. Wydarzenia polityczne XIX w. w rozdartej pomiędzy zaborców ojczyźnie, wielkie zrywy narodowe 1830 i 1863 r. czy też sprawa kasaty unii w chełmskiej diecezji unickiej, bardo silnie wpłynęły na historię Kościoła łacińskiego na terenie omawianej diecezji.
W kolejnych artykułach postaram się przybliżyć sylwetki poszczególnych biskupów lubelskich, ich działania na rzecz podległych im terenów z uwzględnieniem szerszego tła historycznego, które jak widać z perspektywy czasu miało wpływ na losy diecezji lubelskiej.
Cdn.

Oprac. na podstawie Diecezja lubelska. Informator. Informator historyczny i administracyjny, pod red. ks. Marka Zahajkiewicza.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Salus Populi Romani – ikona ukochana przez Franciszka

2025-05-03 20:10

[ TEMATY ]

Franciszek

VATICAN NEWS

Agata Kowalska

Matka Boża Śnieżna

Matka Boża Śnieżna

Papież Franciszek w swoim testamencie poprosił, aby został pochowany w ziemi obok ukochanej przez niego ikony maryjnej Salus Populi Romani. Przechowywana w Kaplicy Paolińskiej bazyliki Santa Maria Maggiore (Matki Bożej Większej), otoczona wystawnym marmurem i pozłacanym brązem ikona od pierwszych wieków splata się z dziejami Rzymu.

Od czasu założenia za pontyfikatu papieża Liberiusza między 352 a 366 rokiem bazylika papieska Santa Maria Maggiore z biegiem wieków była coraz bardziej wzbogacana. Wchodząc do tej wielkiej świątyni i przechodząc przez nawy, odczuwa się złote światło, które skupia się w mozaikach apsydy i łuku triumfalnego. Wszystko tchnie imieniem Maryi, Jej boskim macierzyństwem, płaczem Dzieciątka, którego życie opowiadane jest tu od Narodzenia po dzieciństwo.
CZYTAJ DALEJ

Abp Jędraszewski: miłość Ojczyzny polega na pragnieniu posiadania dzieci

2025-05-03 15:19

[ TEMATY ]

abp Marek Jędraszewski

Archidiecezja Krakowska

Miłość Polski, naszej ojczyzny, polega na pragnieniu posiadania dzieci i na szczyceniu się, że jest ich dużo, i że są prawdziwą nadzieją naszego narodu. To jest nasz patriotyzm dzisiaj, najbardziej fundamentalny - dzieci wychowane w chrześcijańskiej wierze - mówił abp Marek Jędraszewski w czasie Mszy św. sprawowanej w uroczystość Matki Bożej Królowej Polski i 234. rocznicę ustanowienia Konstytucji 3 Maja.

W liturgii na Wawelu wzięli udział wojewoda, marszałek województwa i przewodniczący sejmiku małopolskiego, parlamentarzyści, przedstawiciele korpusu dyplomatycznego i oficerowie Wojska Polskiego.
CZYTAJ DALEJ

4-10 maja: XVII Ogólnopolski Tydzień Biblijny

2025-05-04 08:56

[ TEMATY ]

tydzień biblijny

Karol Porwich/Niedziela

Pod hasłem „Zmartwychwstały Chrystus - nasza Nadzieja chwały”, od 4 do 10 maja, w Kościele katolickim w Polsce już po raz 17. będzie obchodzony Ogólnopolski Tydzień Biblijny. Rozpoczyna go Narodowe Czytanie Pisma Świętego. Przedmiotem wspólnotowej lektury będą tym razem Pierwszy i Drugi List do Koryntian oraz Pierwszy List św. Piotra.

„Chrystus zmartwychwstały przychodzi do Kościoła tak pod postacią Ewangelii jak i Eucharystii” - podkreśla ks. prof. Henryk Witczyk, przewodniczący Dzieła Biblijnego im. Jana Pawła II i inicjator Tygodnia Biblijnego, zachęcając do czytania Pisma Świętego i refleksji nad Biblią. Początek Tygodnia Biblijnego przypada dwa tygodnie po Wielkanocy, w Niedzielę Biblijną, podczas której odbywa się Narodowe Czytanie Pisma Świętego. Hasło tegorocznego Tygodnia Biblijnego „Zmartwychwstały Chrystus - nasza Nadzieja chwały”, nawiązuje do Roku Jubileuszowego 2025 przeżywanego w Kościele powszechnym pod znakiem nadziei. Celem inicjatywy, jak wyjaśnia ks. prof. Witczyk, jest „wspólne, ale i osobiste szukanie Słowa, które Bóg Ojciec kieruje dziś do człowieka, do ochrzczonego 1059 lat temu Narodu i do Kościoła w Polsce”.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję