Reklama

Zarys historii diecezji lubelskiej (cz. 2)

Powstanie diecezji

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Już na początku XV w. biskup chełmski Jan Biskupiec Zaborowski rozpoczął starania o przeniesienie stolicy biskupiej do Lublina. W 1425 r. papież Marcin V wydał nawet dwie bulle, które pozytywnie załatwiały powyższe starania. Jednak nie wprowadzono ich w życie na skutek silnego sprzeciwu ówczesnego biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego i sejmu sieradzkiego z 1425 r. W wyniku tego w tymże roku legat papieski kard. Lucyd unieważnił obydwie bulle. Do sprawy tej nie powrócono już do końca XVIII w. Stała się ona aktualna dopiero w okresie rozbiorów Polski. Zmniejszoną na skutek rozbiorów diecezję chełmską postanowiono powiększyć w 1790 r. (Pius VII dekretem z 20 lipca 1790 r. potwierdził Konstytucję Sejmu Czteroletniego o włączeniu do diecezji chełmskiej części ziem położonych za Wisłą, a należących dawniej do diecezji krakowskiej). Planowano równocześnie przeniesienie stolicy biskupiej do Lublina i zmienienie nazwy diecezji z chełmskiej na chełmsko-lubelską. Jednak Stolica Apostolska nie zgodziła się na to rozwiązanie.
Kiedy po trzecim rozbiorze Lublin znalazł się w granicach Austrii, gubernium galicyjskie wysunęło projekt zniesienia diecezji chełmskiej i utworzenie w jej miejsce diecezji lubelskiej. Projekt ten został zatwierdzony 10 maja 1803 r. przez Cesarza Franciszka II. Oficjalna data utworzenia diecezji lubelskiej przypada na 23 listopada 1805 r., kiedy to Pius VII wydał w tej sprawie bullę Quemadmodum Romanorum Pontificum. Katedra, Kapituła i biskupi zostali przeniesieni z Krasnegostawu do Lublina, jednak realizacja tych postanowień - ze względu na wojny toczone przez Napoleona - musiała ulec przesunięciu na termin późniejszy. Dopiero 19 października 1807 r. metropolita lwowski K. I. Kicki w Kolegiacie św. Michała wypełnił postanowienia papieskiej bulli. W tym samym roku zniesiono konsystorz krasnostawski, pozostawiając tylko jeden w Lublinie. Na katedrę wyznaczono dawny kościół jezuicki pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty, ale ze względu na duże zdewastowanie świątyni, nie mogła ona początkowo spełniać swojej funkcji. Przez kilka lat nabożeństwa katedralne odprawiano w kolegiacie św. Michała, dopiero od 1832 r. w kościele pojezuickim. W tym samym roku przeniesiono tutaj parafię z dawnego kościoła kolegiackiego.
Diecezja lubelska posiadała zorganizowany aparat administracyjny przejęty po zlikwidowanej diecezji chełmskiej, mimo to była diecezją nową, utworzoną w czasie często zmieniających się uwarunkowań politycznych, z terytoriów kilku innych diecezji. Nie miała jeszcze ugruntowanej tradycji, co rzutowało na jej konsolidację. Wiele wysiłku włożyli pierwsi lubelscy biskupi, by odpowiednio zorganizować struktury diecezjalne. Wydarzenia polityczne XIX w. w rozdartej pomiędzy zaborców ojczyźnie, wielkie zrywy narodowe 1830 i 1863 r. czy też sprawa kasaty unii w chełmskiej diecezji unickiej, bardo silnie wpłynęły na historię Kościoła łacińskiego na terenie omawianej diecezji.
W kolejnych artykułach postaram się przybliżyć sylwetki poszczególnych biskupów lubelskich, ich działania na rzecz podległych im terenów z uwzględnieniem szerszego tła historycznego, które jak widać z perspektywy czasu miało wpływ na losy diecezji lubelskiej.
Cdn.

Oprac. na podstawie Diecezja lubelska. Informator. Informator historyczny i administracyjny, pod red. ks. Marka Zahajkiewicza.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Najnowszy sondaż: druga tura dla Karola Nawrockiego

2025-05-20 13:19

[ TEMATY ]

Karol Nawrocki

wybory 2025

PAP/Piotr Nowak

Ogólnopolska Grupa Badawcza przeprowadziła sondaż poparcia dotyczący drugiej tury wyborów prezydenckich. Wygranym zostałby Karol Nawrocki - informuje TV Republika.

W niedzielę Polacy oddali głos na swojego kandydata w pierwszej turze wyborów prezydenckich. Wyniki wyglądały następująco:
CZYTAJ DALEJ

Uroczystość NMP Królowej Polski w roku 2026 będzie obchodzona 2 maja

2025-05-20 10:52

[ TEMATY ]

Maryja

Maryja Królowa Polski

2026

Karol Porwich/Niedziela

W 2026 roku liturgiczna uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski będzie obchodzona 2 maja, a nie jak zwykle 3 maja. Wiąże się to z przypadającą w tym dniu V Niedzielą Wielkanocną.

W odpowiedzi na pismo abp. Tadeusza Wojdy SAC, Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski z 11 lutego 2025 roku, Dykasteria ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów zezwoliła, aby w roku 2026 uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski zbiegająca się z celebracją V Niedzieli Wielkanocnej, była przeniesiona z dnia 3 maja na dzień 2 maja. Ponadto, wspomnienie świętego Atanazego, biskupa i doktora Kościoła, zostało przeniesione z 2 maja na 4 maja i jednocześnie ze wspomnieniem św. Floriana, męczennika, stały się tego dnia wspomnieniami dowolnymi.
CZYTAJ DALEJ

Watykan: w czerwcu papież będzie przewodniczył licznym celebracjom liturgicznym

2025-05-21 12:55

[ TEMATY ]

Watykan

Papież Leon XIV

PAP/EPA/ANGELO CARCONI

Na tradycyjną trasę powróci procesja Bożego Ciała z bazyliki św. Jana na Lateranie do bazyliki Santa Maria Maggiore - wynika z programu papieskich uroczystości liturgicznych w czerwcu. Ojciec Święty będzie też przewodniczył licznym wydarzeniom jubileuszowym - czytamy w opublikowanym dziś Kalendarzu Papieskich Celebracji Liturgicznych na czerwiec.

1 czerwca, w VII niedzielę wielkanocną o godz. 10.30 Leon XIV będzie przewodniczył na placu św. Piotra Mszy św. z okazji Jubileuszu rodzin, dzieci, dziadków i osób starszych.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję