Ceremoniał ma pomóc duszpasterzom i wiernym posługującym w parafii, a także wszystkim, którzy prowadzą formację liturgiczną w innych wspólnotach, w jak najlepszym przeżywaniu liturgicznych celebracji i doświadczaniu w nich tajemnicy Kościoła.

Święta liturgia jest łącznikiem pomiędzy służbą Bożą a życiem – uważał Wincenty Ferreriusz, żyjący na przełomie XIV i XV wieku hiszpański dominikanin, święty Kościoła katolickiego.

Aby owocnie wzbudzać w duszy pobożne myśli i uczucia, należycie kontemplować wielkie tajemnice Mszy św. – słowem – odnieść jak największy pożytek, trzeba znać nie tylko jej istotę, ale również dobrze rozumieć znaczenie obrzędów i ceremonii; wiedzieć i rozumieć, co się dzieje na ołtarzu, jaką część Mszy w danej chwili odprawia kapłan i pomagający mu ceremoniarze.

Ofiara Mszy św.

Ofiara Mszy św. jest cudem nad cudami. Tu przychodzi do nas Trójca Przenajświętsza, tu jest realny Jezus Chrystus w obecności Aniołów i Świętych, tu dokonuje się coś niezwykłego: chleb i wino przemieniają się w Ciało i Krew Pańską. Msza uobecnia całe życie, cierpienia, śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa.

Dlatego właśnie ceremonie Mszy muszą odznaczać się pełnią uwielbienia, szacunku i adoracji Boga. Zawarte w liturgii – język, słowa, gesty, śpiew, modlitwy – muszą być odpowiednie do Majestatu Bożego, podobnie nasze zachowanie w czasie Eucharystii. Dlatego też diecezja świdnicka przywiązuję tak dużą wagę do tego, by obok prowadzącego Eucharystię celebransa-kapłana swoje funkcje jak najlepiej wypełniali pomagający mu ceremoniarze. W październiku rusza zatem kolejny kurs w diecezjalnej szkole ceremoniarza liturgicznego.

Mistrz ceremonii

Ceremoniarz, zwany również mistrzem ceremonii (w dokumentach wydanych po Soborze Watykańskim II jedynie to określenie jest używane), czuwa nad prawidłowym zorganizowaniem i przebiegiem liturgii, jak i wykonaniem wszelkich ceremonii liturgicznych. W czasie liturgii pozostaje w pobliżu celebransa, jednocześnie dając odpowiednie znaki i polecenia (komendy) pozostałym usługującym, by spełnili w danym momencie przeznaczone im funkcje.

– Do udziału w diecezjalnej szkole ceremoniarza liturgicznego zapraszamy lektorów, którzy są co najmniej uczniami III klasy gimnazjum, pełnią posługę lektora od dwóch lat oraz wyróżniają się gorliwą służbą przy ołtarzu – mówi ks. dr Krzysztof Ora, diecezjalny duszpasterz służby liturgicznej.

Kursy

Kursy ceremoniarzy mają na celu przygotowanie lektorów (ministrantów Słowa Bożego) do pomocy w kierowaniu asystami liturgicznymi w parafii w czasie Mszy św. w niedzielę, podczas uroczystości i innych nabożeństw, pod opieką księdza. Ich zadaniem jest również pomoc w sprawowaniu opieki nad małymi grupami kandydatów, ministrantów i lektorów, prowadzenie spotkań teoretycznych oraz praktycznych ćwiczeń z liturgii w grupach służby liturgicznej, czuwanie nad przebiegiem służby Bożej w ciągu całego tygodnia oraz dbanie o dyscyplinę, porządek i ciszę w zakrystii. Kurs przygotowuje ponadto do pełnienia posługi ceremoniarza na oazach organizowanych przez Ruch Światło-Życie i innych oazach, oraz do pomocy w asystach w czasie uroczystości diecezjalnych.

Posługa

– Liturgia, przez którą – szczególnie w boskiej Ofierze Eucharystycznej – „dokonuje się dzieło naszego Odkupienia”, w największym stopniu przyczynia się do tego, aby wierni życiem swoim wyrażali oraz ujawniali innym misterium Chrystusa i rzeczywistą naturę prawdziwego Kościoła – podkreśla biskup pomocniczy świdnicki Adam Bałabuch, kierujący Komisją ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polski. Dlatego bardzo ważne w posłudze ceremoniarza jest to, aby należycie przygotowywał i prowadził ceremonie Mszy św. w sposób zgodny z dokumentami, przepisami i zaleceniami Kościoła. Toteż nie wolno nikomu, kto bierze udział w liturgii, sprawować ceremonii samowolnie, według własnego uznania. Są one ściśle określone przepisami i zwyczajami.

Papież Jan Paweł II nawoływał: „Czuję się w obowiązku skierować gorący apel, ażeby podczas sprawowania Ofiary Eucharystycznej normy liturgiczne były zachowywane z wielką wiernością. Są one konkretnym wyrazem autentycznej eklezjalności Eucharystii; takie jest ich najgłębsze znaczenie. Liturgia nie jest nigdy prywatną własnością kogokolwiek, ani celebransa, ani wspólnoty, w której jest sprawowana tajemnica” („Ecclesia de Eucharistia”, 52).

Dotyczy to tak samo Eucharystii sprawowanej w ogromnej katedrze z udziałem biskupa, jak i Eucharystii sprawowanej w małym kościele parafialnym. „Nawet wtedy bowiem, gdy Eucharystia jest celebrowana na małym ołtarzu wiejskiego kościoła, jest ona wciąż poniekąd sprawowana na ołtarzu świata. Jednoczy niebo z ziemią” („Ecclesia de Eucharistia”, 8). Tak więc rzeczą właśnie ceremoniarza jest znać wszystkie przepisy i zwyczaje, przyswoić je sobie i według nich kierować służbą przy ołtarzu, aby sprawowanie Eucharystii odznaczało się godnością i pięknem, gdyż jest ona celebracją paschalnego misterium Chrystusa.

Sakrament odkupienia

Swoją troskę o piękne i godne sprawowanie misteriów paschalnych, w stosunku do posługi świeckich, wyraził też Kościół w instrukcji „Redemptionis Sacramentum”: „niech dbają, aby liturgia Kościoła była sprawowana godnie i pięknie” („Redemptionis Sacramentum”, 44).

– Słusznie uważa się liturgię za wykonywanie kapłańskiego urzędu Jezusa Chrystusa, w niej przez znaki widzialne wyraża się i w sposób właściwy poszczególnym znakom urzeczywistnienia uświęcenie człowieka. Dlatego każdy obchód liturgiczny jako dzieło Chrystusa Kapłana i Jego Ciała, czyli Kościoła, jest czynnością w najwyższym stopniu świętą, a żadna inna czynność Kościoła nie dorównuje jej skuteczności z tego samego tytułu i w tym samym stopniu – podkreśla bp Adam Bałabuch. – Liturgia jest szczytem, do którego zmierza działalność Kościoła, i jednocześnie jest źródłem, z którego wypływa cała jego moc. Albowiem prace apostolskie to mają na celu, aby wszyscy stawszy się dziećmi Bożymi przez wiarę i chrzest, schodzili się razem, wielbili Boga pośród Kościoła, uczestniczyli w Ofierze i spożywali Wieczerzę Pańską.

Szkoła

Pierwsze zajęcia w diecezjalnej szkole ceremoniarza liturgicznego rozpoczną się 24 października (piątek) w Strzegomiu (dekanaty północne oraz centralne) i Kłodzku (dekanaty południowe) o godz. 18. Koniec zajęć przewidziany jest na 25 października (sobota) – ok. godz. 15.

Uczestnicy przywożą ze sobą skierowanie od duszpasterza służby liturgicznej, śpiwór, zeszyt, Pismo Święte, różaniec, albę i cingulum.

– Duszpasterzy proszę, by lektorów spełniających powyższe kryteria zgłaszali do 20 października pod nr. tel. 609-830-588 lub duszpasterstwo@diecezja.swidnica.pl duszpasterstwo@diecezja.swidnica.pl – mówi ks. dr Krzysztof Ora, diecezjalny duszpasterz służby liturgicznej. – Lektorzy z dekanatów ziemi kłodzkiej zgłaszają się do o. Jeremiasza OFM, tel. 665-111-331.