Reklama

Wiadomości

Pracownik nie jest dodatkiem do maszyny

Czy świat jest dzisiaj areną wyzysku ludzi pracy? Taka teza byłaby może zbyt mocna, choć na pewno można wskazać wiele miejsc, gdzie taki proceder to codzienność

Niedziela Ogólnopolska 32/2014, str. 48

[ TEMATY ]

praca

B. M. Sztajner/Niedziela

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wstrząsająca jest informacja, że parlament Boliwii uchwalił prawo legalizujące pracę dzieci od 10. roku życia. Dotychczasowe ustawodawstwo w tym kraju zezwalało pracować dzieciom od lat 14. Według badań przeprowadzonych przez Międzynarodową Organizację Pracy w 2008 r. i analiz rządu Boliwii, ok. 850 tys. dzieci w wieku od 5 do 17 lat musi w tym kraju pracować. 90 proc. z nich wykonuje najgorsze roboty, np. przy zbiorze trzciny cukrowej czy w kopalniach. I pomyśleć, że Boliwia mieni się krajem walczącym o sprawiedliwość społeczną, a jej komunizujący prezydent Evo Morales zawdzięcza swe stanowisko poparciu tamtejszej biedoty. Żadne argumenty natury ekonomicznej nie usprawiedliwiają tego okrutnego prawa. Sytuacja w Boliwii przypomina warunki pracy robotników tkackich w XIX-wiecznej Łodzi i w Żyrardowie w okresie krwiożerczego kapitalizmu fabrycznego.

Niewiele lepiej wygląda kwestia praw pracowniczych we wschodnioeuropejskich i tureckich fabrykach, w których szyte są ubrania na rynek Unii Europejskiej. Kraje Europy Wschodniej odgrywają rolę zaplecza taniej siły roboczej dla zachodnioeuropejskich marek i firm odzieżowych. W prawie wszystkich fabrykach produkujących dla zachodnioeuropejskich firm pracownicy otrzymują wynagrodzenia poniżej progu ubóstwa. Wielu z nich musi posiłkować się produkcją rolną lub drugą pracą, żeby w ogóle się utrzymać.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Łamanie elementarnych praw pracowniczych nie jest wcale wyłączną przypadłością krajów ubogich. Zdarza się także w krajach najbogatszych. Pracownicy pewnej firmy w Chicago mogą przebywać w toalecie maksymalnie 6 min dziennie. Przy wejściu i wyjściu muszą przyłożyć do czytnika specjalną kartę.

Śmieciówki instrumentem kapitalistów

Pogarsza się sytuacja świata pracy również w Polsce. Jak wiadomo, obecna koalicja rządowa podniosła wiek emerytalny do 67 lat. Wydłużenie okresu aktywności zawodowej dla mężczyzn o 2 lata nie jest może duże, ale aż o 7 lat w przypadku kobiet należy uznać za drastyczne uderzenie w prawa pracownicze. Dodajmy, że Niemcy właśnie obniżyli wiek emerytalny. Tamtejsza koalicja rządowa przeforsowała obniżenie go do 63 lat dla tych, którzy przez 45 lat płacili składki na świadczenia społeczne.

Reklama

Innym przykładem łamania w Polsce nabytych uprawnień jest ustawa o rocznym okresie rozliczania czasu pracy. Formalnie obowiązuje 40-godzinny tydzień pracy. Za nadgodziny należy się dodatkowe wynagrodzenie, i to według podwójnej stawki. Sejm uznał jednak, że dodatkowy czas pracy będzie rozliczany nie w okresie 3-miesięcznym, jak dotąd, ale w okresie rocznym. Według dotychczasowych unormowań, czas pracy ponad miesięczne pensum mógł być zrekompensowany obowiązkowymi dniami wolnymi w dogodnym dla pracodawcy momencie bez dodatkowo płatnych nadgodzin w okresie 3 miesięcy. Obecnie czas niepłacenia za nadgodziny wydłużono do 1 roku. Może się więc zdarzyć, że pracownik będzie musiał pracować w soboty, niedziele i święta, aby odebrać dni wolne np. w poniedziałek i we wtorek, przy czym oczywiście nie otrzyma dodatkowej zapłaty za pracę w weekend czy dni świąteczne. Można uznać za pewnik, że pracodawcy będą skwapliwie wykorzystywać przywilej niepłacenia za nadgodziny.

Około 450 tys. osób w Polsce pracuje na czas określony, chociaż powinny mieć etat. Niemal 40 proc. umów zleceń i ponad 60 proc. umów o dzieło powinno być umowami o pracę. Co siódma terminowa umowa o pracę jest zawierana na okres 5 lat, a co czwarta – na co najmniej 3 lata. Zdarzają się umowy zawierane na 10, a nawet na 20 lat. Takie dane przedstawia Państwowa Inspekcja Pracy. Pracowników skazanych na „czasówki” można zwolnić za 2-tygodniowym wypowiedzeniem, bez obowiązku wskazania przyczyn takiej decyzji. Czasowe formy zatrudnienia pozbawiają pracowników uprawnień do urlopów, zwolnień lekarskich i praw związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy.

Cięcie kosztów

Wyzysk świata pracy w najbardziej jaskrawej formie przejawia się jednak w wynagrodzeniu tzw. kapitału ludzkiego. Według danych GUS, udział wynagrodzeń stanowił zaledwie 8 proc. całości kosztów przedsiębiorstw prywatnych w Polsce. Z tego w grupie podmiotów małych udział wynagrodzeń w kosztach wyniósł przeciętnie 6,5 proc., a w grupie mikroprzedsiębiorstw – zaledwie 4,9 proc. Twierdzenia polskich przedsiębiorców o zbyt wysokich kosztach zatrudnienia w świetle powyższych liczb są więc zwykłym kłamstwem, niewartym dyskusji. Nic dziwnego, że młodzi Polacy emigrują w poszukiwaniu znośnych warunków życia. Ale o tym, że o pracę na obczyźnie też nie jest łatwo, przekonało się wielu z nich. Blisko 10 proc. bezdomnych, którzy koczują w londyńskich noclegowniach, to nasi rodacy, zmuszeni do korzystania z pomocy tamtejszych organizacji charytatywnych. Jakże szyderczo brzmi wypowiedź jednego z rodzimych oligarchów, który w dyskusji o międzynarodowych migracjach stwierdził, że „za pracą się jeździ, a nie praca przyjeżdża do nas”. Udając się do Londynu w sprawach biznesowych, zapewne nie musi korzystać z usług tamtejszych noclegowni. Wystarczy mu 5-gwiazdkowy hotel. Dla urozmaicenia uroków życia może też udać się do Luksemburga czy na Cypr, gdzie posiada liczne firmy córki, przy okazji nie płacąc należnych podatków. I pomyśleć, że tak godziwe biznesy rodziły się w Polsce w okresie stanu wojennego lat 80. ubiegłego wieku. Robotnicy walczyli wówczas o wolność ojczyzny, inni natomiast już budowali zręby dzikiego kapitalizmu pod osłoną komunistycznych tajnych służb. Ci drudzy, niestety, wygrali.

Polscy robotnicy mimo wszystko mają sporo szczęścia. W świetle prawa pracy nie mogą rozpoczynać swej życiowej harówki w wieku 10 lat, tak jak ich boliwijscy koledzy.

2014-08-05 15:18

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Papież Franciszek o pracy, bezrobociu i wykluczeniu

[ TEMATY ]

praca

Franciszek

Grzegorz Gałązka

Dzisiaj Kościół katolicki obchodzi wspomnienie św. Józefa Rzemieślnika, który jest również obchodzony jako Międzynarodowe Święto Pracy. Franciszek napisał na wpisie na Twitterze: "Wszystkich, którzy odpowiadają za politykę proszę, aby nie zapominali o dwóch rzeczach: godności ludzkiej i dobru wspólnym". Według ostatnich danych Międzynarodowej Organizacji Pracy liczba bezrobotnych na świecie przekracza 202 mln osób. Papież w pierwszym roku swego pontyfikatu wielokrotnie nawiązywał do tematu pracy, bezrobocia, wykluczenia. W adhortacji apostolskiej "Evangelii Gaudium" (Radość Ewangelii) będącej "programem" jego pontyfikatu Franciszek napisał: "Dzisiaj musimy powiedzieć «„nie” dla ekonomii wykluczenia i nierówności społecznej». Ta ekonomia zabija. Nie może tak być, że nie staje się wiadomością dnia fakt, iż z wyziębienia umiera starzec zmuszony, by żyć na ulicy, natomiast staje się nią spadek na giełdzie o dwa punkty. To jest wykluczenie. Nie można dłużej tolerować faktu, że wyrzuca się żywność, podczas gdy są ludzie cierpiący głód. To jest nierówność społeczna. Dzisiaj wszystko poddane jest prawom rywalizacji i prawu silniejszego, gdzie możny pożera słabszego. W następstwie tej sytuacji wielkie masy ludności są wykluczone i marginalizowane: bez pracy, bez perspektyw, bez dróg wyjścia. Samego człowieka uważa się za dobro konsumpcyjne, które można użyć, a potem wyrzucić. Daliśmy początek kulturze «odrzucenia», którą wręcz się promuje. Nie chodzi już tylko o zjawisko wyzysku i ucisku, ale o coś nowego: przez wykluczenie zraniona jest w samej swej istocie przynależność do społeczeństwa, w którym człowiek żyje, ponieważ nie jesteśmy w nim nawet na samym dole, na peryferiach czy pozbawieni władzy, ale poza nim. Wykluczeni nie są «wyzyskiwani», ale są odrzuceni, są «niepotrzebnymi resztkami»".
CZYTAJ DALEJ

Papież odszedł od protokołu i przytulił starszego brata

2025-05-18 15:42

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

youtube/Vatican Media

Nie było tylko grzecznego uścisku dłoni między braćmi Prevostami podczas dzisiejszej inauguracji pontyfikatu nowego papieża w Watykanie. Kiedy Louis Prevost, najstarszy z trzech braci Prevost z Chicago, podszedł do swojego brata w papieskich szatach w eleganckim dwurzędowym garniturze i wyciągnął do niego rękę, młodszy brat nie wiedział jak zareagować. Ciepło objął nieco wyższego i mocno zbudowanego Louisa i pozwolił mu serdecznie poklepać się po plecach. Włoski kanał telewizyjny Rai Uno pokazał kilkakrotnie wzruszającą scenę, która miała miejsce na Placu św. Piotra po Mszy z okazji inauguracji papieża Leona XIV.

Louis Prevost, mieszkaniec Florydy, dołączył do oficjalnej delegacji USA, której przewodniczyli wiceprezydent James David Vance i sekretarz stanu Marc Rubio. Według doniesień, John, drugi najstarszy z braci Prevost, odwiedził już swojego brata Roberta - Leona XIV w jego rezydencji na obrzeżach Watykanu w poprzednich dniach.
CZYTAJ DALEJ

Indie: cud eucharystyczny w Vilakkannur

2025-05-19 20:01

[ TEMATY ]

cud Eucharystyczny

Indie

Karol Porwich

Na 31 maja zaplanowane jest ogłoszenie uznania przez Stolicę Apostolską cudu eucharystycznego, do jakiego doszło w Indiach. 15 listopada 2013 roku w czasie porannej Mszy św., odprawianej przez ks. Thomasa Pathickala w kościele Chrystusa Króla w Vilakkannur, w stanie Kerala, na konsekrowanej hostii pojawiła się twarz Jezusa Chrystusa.

O watykańskim uznaniu cudu poinformował 9 maja abp Joseph Pamplany, metropolita Tellicherry obrządku syromalabarskiego. Uroczyste ogłoszenie tej decyzji nastąpi w kościele w Vilakkannur podczas Mszy odprawianej przez nuncjusza apostolskiego w Indiach abp. Leopoldo Girellego.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję