Jubilat urodził się we wrześniu 1938 r. w wielkopolskim Rawiczu, na rok przed wybuchem II wojny światowej. Potem jako dziecko krótko przebywał na Polesiu, gdzie jego ojciec Kazimierz Wujek pracował jako nauczyciel. Z wczesnego dzieciństwa pozostały w jego pamięci wspomnienia dramatycznych wydarzeń wojennych.
- Już wówczas, w roku 1939, jako dziecko doświadczyłem tego okrutnego świata brutalnej przemocy - wspomina dr Zygmunt Wujek. - Razem z rodzicami zostałem wywieziony do hitlerowskich Niemiec. Przeżywaliśmy potworne chwile, szczególnie podczas bombardowań, gdzie dosłownie wszędzie śmierć była tak blisko. I to wszystko, co zrodziło się w mojej świadomości jako 6-letniego chłopca, pozostało we mnie na lata powojenne. Zapewne te dramatyczne momenty i zostawiony przez rodziców przekaz, aby w swym życiu szanować wartości najwyższe, a nie materialne, pozostał dla mnie drogowskazem na całe życie. Zawsze uważałem, że moja praca artystyczna powinna służyć utrwalaniu ważnych wydarzeń historycznych. A zwłaszcza tych, które stanowią świadectwo wiary oraz są związane bezpośrednio z pamięcią narodową i patriotyzmem. W tym trwaniu w wierności Bogu i szacunku dla prawdy o narodowej przeszłości tkwi największa siła i ona nigdy nie przestanie istnieć dla następnych pokoleń - podkreśla artysta.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Dlaczego do mnie strzelano?
W roku 1956 Zygmunt Wujek ukończył poznańskie Gimnazjum im. św. Jana Kantego.
Reklama
- Rok ten był dla mnie wyjątkowy - wspomina. - Wtedy zdałem maturę, a w czerwcu cztery dni po maturze walczyłem na barykadach w Poznaniu. Trzykrotnie do mnie strzelano, po dzień dzisiejszy odczuwam dolegliwości. Dlaczego do mnie strzelano? To niezmiennie podstawowe pytanie. Tam ginęli moi koledzy. Sceny z Poznańskiego Czerwca na zawsze pozostały w mojej pamięci.
W latach 1959-65 Zygmunt Wujek studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu na Wydziale Rzeźby u prof. Bazylego Wojtowicza, kontynuatora nurtu klasycyzmu w rzeźbiarstwie. W roku 1998 obronił doktorat z medalierstwa na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Praca nosiła tytuł: „Obiekty pamięci”.
Od końca studiów związany z Koszalinem, gdzie wcześniej uzyskał stypendium miejscowego kuratorium. Rozpoczął pracę jako nauczyciel w Technikum Budowlanym (1965-68), ucząc rysunku technicznego i geometrii wykreślnej. Rzeźbić zaczął w roku 1967. Początek to małe prace, epitafia. Duży zwrot następuje po utworzeniu w roku 1972 nowej diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej. - Bardzo dużo zawdzięczam mojemu mecenasowi, którym był dla mnie śp. kard. Ignacy Jeż - podkreśla rzeźbiarz. - To dzięki niemu podjąłem się wielu niełatwych, ambitnych prac dla Kościoła na Pomorzu Środkowym.
Krzyż i martyrologia
Reklama
Dr Zygmunt Wujek to nie tylko rzeźbiarz, ale także medalier, rysownik, malarz, akcjonista oraz wykładowca Instytutu Wzornictwa Politechniki Koszalińskiej. Trudno byłoby zliczyć prace, które na przestrzeni czterdziestu kilku lat wykonał. Twórca ponad dwustu pomników i monumentalnych płaskorzeźb na Pomorzu i nie tylko. Autor blisko trzystu medali i medalionów, z których około dwieście zdobi polskie dzwony, m.in. dzwon Pokoju na Cytadeli Poznańskiej. To także autor plakiet z brązu, upamiętniających pięciolecie diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej w roku 1977, umieszczonych we wszystkich kościołach diecezji.
W pracy artystycznej Zygmunta Wujka dominują krzyż i martyrologia. - Krzyż zawsze był w naszej kulturze - podkreśla artysta. W roku 1976 stworzył on monumentalne dzieło Cmentarza Wojennego w Kołobrzegu, dzięki wygraniu przez niego konkursu ogłoszonego przez Radę Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa przy Wojewodzie Koszalińskim.
Dokonania zawodowe dr. Zygmunta Wujka są bezcenną wartością dla kultury Pomorza Środkowego. W samym Koszalinie w miejscach publicznych jest ponad pół setki jego prac. Tylko w katedrze na jej zewnętrznych ścianach znajdują się monumentalne płaskorzeźby upamiętniające sługę Bożego Stefana Kardynała Wyszyńskiego i kardynała nominata Ignacego Jeża. Wewnątrz świątyni - epitafium poświęcone bł. ks. Jerzemu Popiełuszce i sarkofag bp. Czesława Domina. Obok katedry - wzniesiony w roku 1989 pierwszy w Polsce pomnik Ofiar Bolszewizmu. Na koszalińskich placach i skwerach - m.in. pierwsze w Polsce pomniki generałów Władysława Andersa i Władysława Sikorskiego oraz rtm. Witolda Pileckiego. Na cmentarzu zaś - pomnik Martyrologii Narodu Polskiego, przy którym odbywają się wszystkie ważne uroczystości patriotyczne. Pomniki i płaskorzeźby wykonane przez artystę są też w kołobrzeskiej bazylice konkatedralnej i licznych świątyniach na całym Pomorzu oraz w przestrzeni jego miast, m.in. wysoki na siedem metrów pomnik gen. Józefa Hallera w Szczecinie.
Wyjątkowe miejsce dla Jana Pawła II
Reklama
Przy wejściu do budynku redakcyjnego „Niedzieli” na frontowej ścianie wmurowana jest tablica-epitafium św. Maksymiliana Marii Kolbego, autorstwa dr. Zygmunta Wujka. Ten dar od Słupskiego Klubu Przyjaciół „Niedzieli” poświęcił biskup senior koszalińsko-kołobrzeski Ignacy Jeż podczas VI Pielgrzymki „Niedzieli” na Jasną Górę - 21 września 2002 r.
Pomorski artysta jest twórcą pierwszej w kraju „Polskiej Drogi Krzyżowej”, znajdującej się w sanktuarium Matki Bożej Brzemiennej w Wąbrzeźnie. Na poszczególnych stacjach przedstawiających sceny z Drogi Krzyżowej Jezusa znajdują się medaliony z postaciami świętych i zmarłych w opinii świętości Polaków - od głównych patronów Polski: św. Wojciecha i św. Stanisława do św. Maksymiliana Marii Kolbego oraz bł. ks. Jerzego Popiełuszki i sługi Bożego kard. Stefana Wyszyńskiego w ostatniej stacji.
Wyjątkowe dzieło stanowi tryptyk Matki Bożej Kłomińskiej w prezbiterium kościoła św. Brata Alberta w Bornem Sulinowie, wyrzeźbiony w drewnie lipowym. Jest to replika tryptyku Matki Bożej Oflagowej z obozu jenieckiego Gross-Born II D.
Reklama
W twórczości artystycznej dr. Zygmunta Wujka wyjątkowe miejsce zajmuje bł. Jan Paweł II. W 1985 r. w Watykanie artysta podarował Ojcu Świętemu Matkę Bożą z Dzieciątkiem, wyrzeźbioną w bursztynie ze „starego szlaku bursztynowego”, którym podążano na Górę Chełmską. W czasie robót fundamentowych odkryto siedem palenisk, a wśród nich pozostawioną dużą bryłę bursztynu, w której artysta wyrzeźbił ten przepiękny dar. Z wielu prac artysty poświęconych bł. Janowi Pawłowi II na szczególną uwagę zasługuje wspaniała płaskorzeźba w centrum Łodzi, przy placu Wolności. Monument ważący ponad tonę, o wymiarach 2,5 x 2,7, został odlany z brązu. Płaskorzeźbie na frontowej ścianie zabytkowej świątyni Zesłania Ducha Świętego nadano tytuł „Dziejowa refleksja z Janem Pawłem II”. Na płaskorzeźbie, obok stojącego w rybackiej łodzi bł. Jana Pawła II znajduje się ponad sto elementów chrześcijańskich i patriotycznych, nawiązujących do ponadtysiącletniej historii polskiego Kościoła i tradycji narodu polskiego.
Doceniony w kraju i za granicą
Pomorski artysta swój bogaty dorobek artystyczny prezentował na wielu wystawach w Polsce, m.in. w Krakowie na Wawelu, w warszawskiej Zachęcie, w Poznaniu, Toruniu i Wrocławiu, również w siedzibie redakcji „Niedzieli” w Częstochowie. Jego wystawy były także eksponowane w Europie, m.in. we Włoszech, Hiszpanii, Niemczech, Holandii, Szwajcarii, Danii, Finlandii i Szwecji. W USA w Muzeum Lotnictwa w Savannah, w stanie Georgia, eksponatem jest głowa lotnika amerykańskiego z brązu, autorstwa dr. Wujka.
W dniach 12 sierpnia - 17 września br. w koszalińskim Muzeum można było oglądać wystawę Zygmunta Wujka zatytułowaną „Dokąd idziesz?”. Wystawa miała charakter jubileuszowy, związany z obchodami 75-lecia urodzin artysty (22 września 2013 r.). Podczas wernisażu artysta został odznaczony Honorowym Złotym Krzyżem Piłsudczykowskim, nadanym przez Zarząd Krajowy Piłsudczyków, jako wyraz uznania za krzewienie idei patriotycznych i kultywowanie tradycji niepodległościowych. Obchodom jubileuszu 75-lecia urodzin towarzyszyła książka „Megality Zygmunta Wujka” autorstwa mgr Anny Gut - doktorantki Wydziału Nauk Historycznych UMK w Toruniu. Promocja książki miała miejsce 19 września w sali kinowej Koszalińskiej Biblioteki Publicznej.
Dr Zygmunt Wujek jest dwukrotnym laureatem medalu „Mater Verbi” (2002 i 2007), przyznanym przez redaktora naczelnego „Niedzieli” ks. inf. dr. Ireneusza Skubisia. Za dokonania artystyczne odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1998), Złotym Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej (1983), Krzyżem Sybiraków (1998) i Gryfem Zachodniopomorskim (2007) oraz odznaczeniami kombatantów USA.