Reklama

Hojny mecenas i ojciec ubogich...

Niedziela przemyska 51/2009

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Był wielkim mecenasem kultury, hojnym darczyńcą i ojcem ubogich. Sprowadzone do Przemyśla z papieskiej manufaktury, niezwykle cenne tapiserie z wizerunkami czterech Ewangelistów projektu Guido Reniego były pilnie poszukiwane przez niemieckiego okupanta podczas ostatniej wojny. Mówiono, że bp Aleksander Antoni Fredro zastał diecezję przemyską drewnianą, a pozostawił murowaną.
Urodzony w 1674 r. Fredro, po odebraniu starannego wykształcenia pracował, jak zresztą wielu jego poprzedników, w królewskiej kancelarii. Sprawował odpowiedzialną funkcję sekretarza królewskiego u boku Augusta II Mocnego, przez pewien czas był także prezydentem Trybunału Koronnego. Jako duchowny początkowo sprawował posługę proboszcza i prepozyta przy jarosławskiej kolegiacie. Zanim postąpił na biskupstwo przemyskie - w 1719 r. został mianowany biskupem chełmskim. Już wtedy zasłynął jako hojny donator i opiekun ubogich. Zasłużył się wielce remontem kościoła w Krasnymstawie.
27 września 1724 r. papież Benedykt XIII wystawił bullę prekonizującą Fredrę na biskupa przemyskiego. Objęcia biskupstwa dokonał przez dziekana kapituły katedralnej przemyskiej ks. Zygmunta Drohojowskiego, 14 listopada 1724 r. Do Przemyśla przybył w roku następnym, 2 czerwca. Po złożeniu wymaganej przysięgi wobec kapituły katedralnej, rozpoczął swoje urzędowanie w diecezji. Ponieważ katedra przemyska - matka kościołów diecezji - znajdowała się w złym stanie, powziął nasz biskup decyzję o renowacji kościoła. Wnętrza, główny ołtarz i ołtarze boczne przekształcono w duchu wszechobecnego wówczas baroku. Wyposażono także kościół we wspaniałe obrazy włoskich mistrzów przywiezione z samego Rzymu ok. 1730 r. Dokonano renowacji sklepień (po powtórnym zawaleniu się), powiększono okna. Biskup wystawił także kaplicę Pana Jezusa Ukrzyżowanego, zwaną później Kaplicą Fredrów. Wejście do niej znajduje się w prawej nawie bocznej. Kaplica posiada bogato zdobioną kopułę z freskami przedstawiającymi aniołów z narzędziami męki Pańskiej i zdjęcie z krzyża, podobnymi do fresków watykańskiej Sykstyny. W centrum kaplicy znajduje się ołtarz późnobarokowy z czarnego marmuru. Umieszczono na nim średniowieczny krucyfiks cechu szewców (pochodzący z początków szesnastego stulecia). Poniżej ołtarza możemy oglądać przepiękną Pietę z alabastru (I poł. XVII wieku). W kaplicy znajduje się barokowy nagrobek fundatora, bp. Aleksandra Fredry (+1733) i jego barokowe epitafium, a także relikwie bp. św. J. S. Pelczara (biskupa przemyskiego w latach 1900-24). Dla katedry ufundował bp Fredro wspaniałą monstrancję ze szczerego złota, wysadzaną diamentami, w 1786 r. zabraną przez Austriaków.
Nie tylko katedra w Przemyślu doznała opieki bp. Fredry. Wspierał rozbudowę kościoła jezuitów (dzisiaj dominikanów) w Jarosławiu mądrymi radami oraz darami materialnymi. Wyrazem wdzięczności było umieszczenie inicjałów biskupa na wieży-sygnaturce oraz portret umieszczony na jednej ze ścian klasztoru. Dla jarosławskiej kolegiaty ufundował biskup liczne paramenty liturgiczne, a także kamienną rzeźbę św. Jana Nepomucena oraz obraz Matki Bożej Częstochowskiej. Pragnąc rozpowszechnić kult Matki Bożej, sprowadził do Starej Wsi koło Brzozowa zakon paulinów z Częstochowy i rozpoczął fundację kościoła i klasztoru, dokonując także jego majątkowego uposażenia z posiadanych przez siebie dziedzicznych miejscowości. Do dzisiaj w prezbiterium Bazyliki w Starej Wsi znajduje się piękny owalny portret bp. Fredry. W kościele w podłańcuckiej Krzemienicy zatwierdził Aleksander Antoni Fredro w 1733 r. Bractwo Rzemiennego Paska Świętej Moniki, propagowane przez zakon augustianów, na którego erygowanie proboszcz ówczesny, Marcin Kokoszyński uzyskał zgodę od generała augustianów z Rzymu. Św. Monika prosiła Maryję, aby mogła się do niej upodobnić, gdy ta po śmierci swojego Syna nosiła czarny płaszcz i przepasana była czarnym rzemieniem. Przy brzozowskiej kolegiacie ufundował biskup dwie nowe prałatury, a wszystkie kościoły w diecezji zaopatrzył w polskojęzyczny egzemplarz katechizmu. W latach 1724-56 z inicjatywy bp. Fredry wystawiono murowaną świątynię w Jaśliskach.
Na sercu bp. Aleksandra leżała też sprawa kształcenia dla diecezji nowych kapłanów. Ze swoich własnych funduszy utrzymywał on 12 kleryków. Potępiał gorliwie świeckie zwyczaje duchowieństwa, zabraniając m.in. noszenia przez osoby duchowne wystawnych strojów.
Bp Aleksander Antoni Fredro zmarł w swoim dworze w Radymnie 26 kwietnia 1734 r. Pogrzeb zgromadził rzesze wiernych, duchowieństwa, uczestniczyli w nim biskupi ze Lwowa i Kijowa. Ciało pasterza spoczęło w ufundowanej przez niego Kaplicy Fredrów.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2009-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Ćwierć wieku temu powstał kościół w Szklarce Radnickiej

2025-12-15 17:00

[ TEMATY ]

jubileusz

Szklarka Radnicka

Kościół filialny

Wojciech Bujak

Podczas jubileuszu biskup poświęcił pamiątkową tablicę

Podczas jubileuszu biskup poświęcił pamiątkową tablicę

Ćwierć wieku temu powstał kościół filialny w Szklarce Radnickiej, która należy do parafii pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Radnicy. Jubileusz świętowano 12 grudnia podczas Mszy św pod przewodnictwem pasterza diecezji bp. Tadeusza Lityńskiego.

Jubileusz kościoła filialnego w Szklarce Radnickiej był okazją do dziękczynienia zarówno za ludzi, którzy ćwierć wieku temu podjęli trud jego budowy, jak i za tych, którzy przez ostatnie 25 lat troszczyli się o tę świątynię i za tych, którzy robią to także dziś – duszpasterzy parafii i świeckich. - To budowla sakralna wzniesiona nie przed wiekami na chwałę Bożą, ale w ostatnich latach jako miejsce spotkania i wsłuchiwania się w głos Boga, ale także miejsce przemiany ludzkiego serca. Chcemy podziękować naszą modlitwą za tych, którzy podjęli odważną decyzję o budowie kościoła, za tych, którzy przez 25 lat troszczyli się o nią i troszczą się także dzisiaj, że jej wygląd zewnętrzny i wnętrze są imponujące – zauważył w homilii bp Lityński. - Ta świątynia, ale też gromadząca się tutaj wspólnota ma swoją patronkę Matkę Kościoła – przypomniał pasterz diecezji.
CZYTAJ DALEJ

Część biskupów już wydała dyspensę na piątek 26 grudnia

2025-12-16 07:31

[ TEMATY ]

dyspensa

O. Michał Bortnik

Mimo przypadającej 26 grudnia oktawy uroczystości Narodzenia Pańskiego wierni w Kościele katolickim zobowiązani są do wstrzemięźliwości od spożywania pokarmów mięsnych. Dyspensę na ten dzień już wydało kilku polskich biskupów. Korzystającym z tej możliwości wskazali różne praktyki religijne.

W tym roku w drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia, święto św. Szczepana, pierwszego męczennika, przypada w piątek. Zgodnie z obowiązującymi przepisami wstrzemięźliwość od spożywania mięsa lub innych pokarmów w Kościele katolickim należy zachowywać we wszystkie piątki całego roku.
CZYTAJ DALEJ

Rzecznik KUL: student zatrzymany przez ABW został natychmiast zawieszony

2025-12-16 12:41

[ TEMATY ]

KUL

KUL

Decyzja o zawieszeniu studenta zatrzymanego przez ABW była natychmiastowa. Została podjęta 8 grudnia, gdy tylko pismo sądu w tej sprawie dotarło na KUL - poinformował rzecznik KUL Wojciech Andrusiewicz podczas briefingu zorganizowanego we wtorek przez uczelnię w związku z informacją o zatrzymaniu studenta podejrzanego o przygotowywanie zamachu terrorystycznego. - Ubolewamy, że taka sytuacja dotyczy studenta Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, choć to student pierwszego roku - podkreślił rzecznik.

Rzecznik prasowy KUL Wojciech Andrusiewicz poinformował, że 8 grudnia na Katolicki Uniwersytet Lubelski dotarło pismo z sądu rejonowego Szczecin Prawobrzeże i Zachód o tymczasowym aresztowaniu studenta KUL, które zostało zastosowane wobec wskazanego studenta 2 grudnia.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję