Urodziny Juliana Laskowskiego w Pawłowicach ukrywała się mieszkająca dziś w Izraelu Anna Lewkowicz, w czasach okupacji zaledwie kilkuletnia. Przyjechała na uroczystości do Młodzaw i chętnie dzieliła się wspomnieniami z 1942 r. – opowiadała o zmianie kryjówek, heroizmie Laskowskich. W 1985 r. Julian został odznaczony Medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata. Przy jego grobie w intencji Polaków ratujących Żydów modlił się oraz przewodniczył Mszy św. w młodzawskim kościele bp Andrzej Kaleta.

Bp Kaleta dziękował organizatorom za uroczystość, prosił o pielęgnowanie świadectw i gestów człowieczeństwa. – Pomódlmy się za wszystkich tych, którzy w trudnych czasach nie zapomnieli o najważniejszym przykazaniu, jakie nam zostawił Chrystus – przykazaniu miłości – mówił.

Odświeżyć miłość

Homilię wygłosił redemptorysta ks. prof. Paweł Mazanka (UKSW). Zauważył, że po raz pierwszy, po 36 latach kapłaństwa i codziennego odprawiania Mszy św., celebruje Eucharystię za tych, którzy ratowali Żydów. Przypomniał, że 21-letni Julian Laskowski i jego siostra Józefa należą do grona 7200 Polaków, odznaczonych Medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata. – Módlmy się, abyśmy odświeżyli postawę miłości i aby Bóg oszczędził nam takich ciężkich prób – mówił, zachęcając do „codziennych gestów miłości”, o które prosi papież Franciszek. W samej Polsce wykonano co najmniej 2300 (udokumentowanych) kar śmierci za ratowanie Żydów. – Ci, którzy ratowali, to „święci niebeatyfikowani” – podkreślał ks. prof. Mazanka.

Z kolei bp Kaleta nazwał Polaków ratujących Żydów tymi, „którzy dochowali wierności Panu Bogu, sobie, tradycji ojców”. I takie postawy zalecał.

Żydowska uliczka

W Szkole Podstawowej w Młodzawach odbyła się promocja książki Renaty Urban i Piotra Żaka „historia Żydów z okolic Pińczowa”, a Andrzej Róg przedstawił monodram „Kamień na kamieniu” Wiesława Myśliwskiego, w hołdzie rodzinom chłopskim ratującym Żydów podczas II wojny światowej. Zwieńczeniem dnia był koncert Izabeli Szafrańskiej pt. „Żydowska uliczka” – w Tężni w Busku-Zdroju.

Wydarzenie odbyło się w ramach XX Spotkań z Kulturą Żydowską, które trwały od 8 do 11 września, a ich miejscem były Młodzawy, Pińczów, Kazimierza Wielka i Busko-Zdrój.

Spotkania rozpoczęły się w Kazimierzy Wielkiej, gdzie nastąpiło odsłonięcie Pomnika Pamięci Uczniów Przedwojennej Kazimierzy Wielkiej, polskich i żydowskich. Z kolei w Busku-Zdroju odsłonięto tablicę pamiątkową lekarza Mariana Dworczyka, ratującego rodzinę żydowską. Odbyła się także promocja książki „Podróż bez końca” autorstwa uratowanej przez Polaków Matyldy Engelman.

Spotkaniom towarzyszyły recitale, koncerty, wystawy, m.in. obrazów wybitego artysty Mariana Czapli, pochodzącego z Szydłowa.